Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, 2022, nr 4
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item E-gov w Ukrainie – zarys problemu(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Gajowniczek, TomaszUkraina, jako dawne państwo posowieckie, szczególnie od czasu nieudanej pomarańczowej rewolucji 2005 roku, stanęła przed koniecznością budowania nowoczesnego państwa, w tym nowoczesnej administracji. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie rozwoju e-government i e-governance w Ukrainie. Odniesiono się do światowych oraz polskich definicji powyższych pojęć. Przeanalizowano najważniejsze dokumenty rządowe i wyróżniono trzy etapy budowania e-gov w Ukrainie. W początkowym okresie Ukraina jedynie cyfryzowała swoją administrację. Jednak główną przeszkodą w osiągnięciu sukcesu była niska liczba użytkowników internetu. W kolejnych latach – także dzięki pieniądzom i pomysłom pochodzącym z bardziej doświadczonych państw – polityka cyfryzacji administracji ewoluowała w kierunku e-governance i e-demokracji. Przyspieszenie nastąpiło wraz z wyraźnym wyartykułowaniem dążeń integracyjnych z Unią Europejską.Item Państwa nieuznawane w badaniach analityczno-prognostycznych rynku paliwowo-energetycznego Południowego Kaukazu. Zaopatrzenie energetyczne Osetii Pd. i Abchazji vs. Republiki Górskiego Karabachu(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Kwiatkiewicz, PiotrKaukaz Południowy i badania nad jego gospodarką niosą za sobą trudności wynikające ze specyfiki politycznej tego regionu. Konflikt zbrojny między Armenią i Azerbejdżanem, ograniczone relacje z otoczeniem zewnętrznym – Armenia–Turcja, Gruzja–Rosja; nie sprzyjają wymianie handlowej i transparentności zawieranych transakcji. Wyzwanie dla poszukiwań naukowych stanowi istnienie tzw. państw nieuznawanych. Nie sposób określić precyzyjnie wielkości konsumpcji paliwowej czy zużycia energii elektrycznej, gdyż nie są zaopatrywane energetycznie przez państwa, w których granicach de jure są położone. Ich legalna przynależność nie pozwala by były pomijane we wszelkiego typu zestawach, co rzutuje na wyniki końcowe poszukiwań analityczno-prognostycznych w obszarze energetyki, które są zależne od jakości przekazywanych danych oraz trafności prognoz rozwoju gospodarczego. Omawiane przykłady Abchazji i Osetii Pd. oraz Republiki Górskiego Karabachu są tego dowodem. Zestawienie tych dwóch przypadków pozwala wyeksponować różnice między nimi.Item Stosunek Polaków do uchodźców w kontekście wojny w Ukrainie(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Maciejewska-Mieszkowska, KatarzynaEskalacja wojny w Ukrainie w lutym 2022 r. spowodowała migrację uchodźców, której skala w Europie była największa od zakończenia II wojny światowej. Największa liczba uchodźców przekroczyła granicę z Polską i spotkała się z ogromnym, spontanicznym oraz wszechstronnym wsparciem i pomocą Polaków. Znamienne jest, że reakcja ta zasadniczo różniła się od dotychczasowych deklaracji Polaków w zakresie przyjmowania imigrantów i udzielania im statusu uchodźcy. Celem artykułu jest wskazanie czynników, które wpłynęły na stosunek Polaków do uchodźców z Ukrainy oraz form udzielanego im wsparcia. Przyjęta hipoteza badawcza zakłada, że na stosunek Polaków do przyjmowania uchodźców z Ukrainy wpłynęły: urealnienie zagrożenia bezpieczeństwa Polski w wyniku eskalacji konfliktu w Ukrainie do pełnowymiarowej wojny; pozytywne postrzeganie uchodźców z Ukrainy jako osób potrzebujących wsparcia, bliskich kulturowo, których obecność nie zagraża bezpieczeństwu społeczeństwa. W celu zweryfikowania postawionej hipotezy zastosowano następujące metody badawcze: opisową, analizę danych zastanych, porównawczą oraz statystyczną.Item Humanitarianism and its Alternative Models in Migration Crises: the Case of Poland(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Bogucewicz, MagdalenaThe research objective of this paper is to verify the hypothesis that migration and asylum policies of the EU Member States have led to the formation of alternative humanitarian models. The examples used for the purposes of this study were the aid practices used during the migration crises in Poland in 2021–2022. As part of this verification, the literature on humanitarianism was reviewed, including its various forms in the context of contemporary migration crises. Then, using the categories of experimental, subversive, everyday, and selective humanitarianism, the relief activities of civil society were analyzed.Item MEPs Towards Urban Policy – in Search of Conditions for their Activity on the Forum of the European Parliament(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Glinka, KamilThe article deals with the ‘presence’ of urban policy on the forum of the European Parliament (EP) in 1994–2019. The research based on the use of the analysis of EPs and EuPPs documents proves that the political affiliation of the MEPs does not determine their activity focused on urban policy. It is therefore difficult to grasp the relationship between the MEPs activity and the fact of belonging to a particular EPPG, the ‘size’ (representation) of EPPGs, as well as the actions conducted by EuPPs. The research results lead to the search for other determinants of the activity of MEPs.Item Polityka zagraniczna prezydenta Litwy – Ginatautasa Nausėdy w latach 2019–2022. Kontynuacja czy zmiana?(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Malużinas, MartinasCelem niniejszego artykułu jest analiza polityki zagranicznej prowadzonej przez prezydenta Republiki Litewskiej Gitanasa Nausėda w latach 2019–2022 oraz próba oceny głównych kierunków jego działalności w tym aspekcie. Celem analizy jest odpowiedź na pytanie, czy prowadzona przez prezydenta Litwy polityka zagraniczna jest kontynuacją polityki jego poprzednika czy też zmianą obranych kierunków (a jeśli tak – to w jakim zakresie). Podstawą teoretyczną badań jest model Gustavssona, który opiera się na analizie różnych etapów zmian w polityce zagranicznej.Item Alkohol w społeczeństwie polskim i polska polityka publiczna wobec alkoholu na przestrzeni dziejów. Pomiędzy piwnym wolnym rynkiem a spirytusowym monopolem(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Obłąkowska, Katarzyna Agnieszka; Bartoszewicz, ArturArtykuł podejmuje problematykę przemian wzorów spożywania przez Polaków napojów alkoholowych (piwo, wino, napoje spirytusowe) na przestrzeni dziejów oraz wzorów prowadzonej przez państwo polskie polityki alkoholowej. Przeprowadzona przez autorów analiza wykazała, że można wyodrębnić etapy w tych dziejach, które zostały nazwane w następujący sposób: 1) Piwo i wino dominują do XV w.; 2) Pojawienie się wódki w XVI w. i wzrost jej konsumpcji; 3) Wódka z ziemniaków degraduje naród od XIX w.; 4) Monopol państwowy w XX w. zwiększa spożycie; 5) Nowa polityka alkoholowa od 1982 r. – ku trzeźwości narodu; 6) Działania kontr produktywne w XXI w.; 7) Współczesność – Polacy piją szkodliwie, a polityka publiczna RP wobec alkoholu przynosi negatywne wyniki. W artykule przedstawiono te etapy, a także sformułowano rekomendacje dla polityki alkoholowej Rzeczypospolitej Polskiej wobec zdiagnozowanej jej nieskuteczności od 2001 do 2019 roku. Jako istotny obszar dla współczesnej polityki społeczno-gospodarczej w obszarze alkoholu wskazano m.in. e-commerce napojów alkoholowych.Item The Risk of Russia Using Nuclear Weapons Due to the War in Ukraine from the American Perspective(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Jureńczyk, ŁukaszThe paper’s subject is the risk of using nuclear weapons by Russia in the context of the war in Ukraine. The aim is to analyze and evaluate such a possibility from the American perspective. The main research problem is whether, according to American scholars and experts, is it realistic for Russia to use nuclear weapons against Ukraine or NATO countries? From the perspective of the West, such a possibility cannot be ruled out, but the great majority of researchers and analysts believe that the risk is very small. If this happens, it will likely be the use of tactical nuclear weapons against military targets in Ukraine. It is less likely that tactical nuclear weapons will be launched against elements of the infrastructure used to transport weapons from the West to Ukraine, located in the countries of NATO’s eastern flank. The research used interviews conducted by the author in Washington and New York and the expertise of American think tanks. The analysis was carried out from the perspective of the paradigm of offensive neorealism.Item Teorie spiskowe na temat wojny w Ukrainie(Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2022) Jankowiak, AdamRosyjska inwazja w Ukrainie jest bezprecedensowym wydarzeniem w najnowszej historii. Od końca lutego 2022 roku walki toczą się nie tylko na terytorium Ukrainy, ale też w przestrzeni medialnej, gdzie wykorzystywane są, zwłaszcza przez Rosjan, wszelkiego rodzaju fake newsy. W rosyjskich kampaniach dezinformacyjnych ważną rolę odgrywają teorie spiskowe. Są one mniej lub bardziej prawdopodobne, jednakże nie należy lekceważyć ich wpływu na postawy społeczne, co można było zaobserwować w minionych latach na przykładzie referendum, dotyczącego BREXIT-u czy wyborów prezydenckich w Stanach Zjednoczonych. W niniejszym artykule zostaną przeanalizowane teorie spiskowe, wykorzystywane przez rosyjską propagandę w trakcie inwazji w Ukrainie oraz ich wpływ na postawy społeczeństw, a nawet na politykę państw.