Studia Kulturoznawcze, 2011, nr 1
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Wszyscy będziemy cyborgami. Wokół Antropologii cyborgów Grażyny Gajewskiej(Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2011) Ilnicki, RafałKsiążka jest interesująca – sam projekt stworzenia antropologii cyborgów należy uznać za zadanie bardzo ambitne, które, mam nadzieję, znajdzie kontynuację czy to w kolejnych pracach autorki, czy innych badaczy, dla których to zagadnienie okaże się dostatecznie interesujące. Należy też docenić całe spektrum poruszanych w niej analiz, które stanowią reprezentatywną próbę, ekstrakt cyborga i jego wizerunku w kulturze audiowizualnej, a także podkreślić charakter kulturoznawczych i literaturoznawczych analiz, które dookreślają projekt antropologii cyborgów. Paradoksalnie – antropologia cyborgów może okrzepnąć do postaci antropologii, skoro i tak wszyscy byliśmy, stajemy się czy też w niedalekiej przyszłości będziemy cyborgami.Item Monstruarium – kolekcja ambiwalencji(Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2011) Kościańczuk, MarcelaMonstruarium Anny Wieczorkiewicz to zarazem kolekcja i metakolekcja, prezentująca świadomościowe archiwum europejskiej kultury. Zanim jednak dowiemy się, czym jest tytułowe monstrum, musimy przebrnąć przez niezliczone świadectwa, pochodzące z różnych epok i dotyczące różnych typów monstrualności. Ponieważ autorka nie chce być oświeceniowym ani scholastycznym taksonomem, niekiedy gubimy się w interpretacyjnych i opisowych kłączach, próbując odnaleźć metodę rozumienia. Ma ona nas doprowadzić do uzyskania pewnego wglądu w zależności pomiędzy historycznym dziedzictwem skalanej europejskiej społeczności a obecną kondycją postkolonialnego świata.Item Dziecko przed lustrem, czyli w poszukiwaniu swojego miejsca(Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2011) Doda-Wyszyńska, AgnieszkaThe article is the cultural studies view on a child’s developmental difficulties in the modern world. I illustrate the theories of Lacan (the mirror stage) and Vygotsky (which describes the development as a complex functional relationship between speech, tool using and field of vision) with the 2006 movie Little Miss Sunshine directed by Jonathan Dayton and Valerie Faris. The movie is an attempt to show relationships in a family where each member is faced with a different kind of crisis. I refer also to Ariès’s The history of childhood to show that „childhood” is still a cultural matter.Item Przyrodoobraz jako przestrzeń kulturowych transformacji wyobraźni artystycznej(Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2011) Sikorska, KarolinaThe text considers artistic creativity in the context of complex relationships which are formed between nature and man. Artistic creation can be perceived as an attempt to present and understand, but also to shape the reality that emerges from a pilgrimage into the world of nature. In the creators’ imagination, multilevel and differentiated messages that change and affect the experience of recipients are constructed.Item Dzieciństwo i język w prozie Pascala Quignarda: o fikcję w teorii(Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2011) Thiel-Jańczuk, KatarzynaWith regard to the notion of infans understood by Michel de Certeau as the unconscious and the knowledge beyond language, as well as etymologically linked with the French word enfant, a child, and with reference to contemporary reflection connected with the return of literary fiction to social sciences (on the example of literature applied to psychoanalysis of Pierre Bayard), the author of the text sees Quignard’s prose as a critique of rational language recognizing literary fiction as a primal form of epistemological discourse.Item Dziecko jako metafora. Walter Benjamin – Fernando Pessoa(Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2011) Koschany, RafałThe starting point of the article is to reflect on the words „child as a metaphor”. It comes to the identification of knowledge or beliefs about cognitive development and abilities of a child processes, which from an adult perspective can be defined as a lack. Two different entries of the process of self-understanding are provided as exemplifications in which the child plays an important role. Walter Benjamin primarily examines the area of children’s language, behavior, understanding, Fernando Pessoa, in turn, considers the child as a great figure of the poet and the dreamer.Item Kantata „Ich hatte viel Bekümmernis” BWV 21 Johanna Sebastiana Bacha jako przykład dzieła muzycznego o semantycznie złożonej wartości estetycznej(Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2011) Moraczewski, KrzysztofThe aim of the article is: first of all, to recall a chosen thesis from the author’s own book titled Art of music as a domain of culture and apply it to a research of a particular music artwork; and secondly, to propose the author’s own interpretation of the church cantata „Ich hatte viel Bekümmernis” by Johann Sebastian Bach. The text will develop a notion of composite aesthetic value of an artwork.Item Dziecinnienie języka. Dewastacja logosu w elektronicznych dyskursach(Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2011) Ilnicki, RafałIn this article I will show how a language mediated by electronic media is being organized in a different way than that determined by the symbolic modes of cultural transmission. Exactly this kind of change has been underlined as posted in the title childing, which is not linked with the innovative modes of a language usage proper to that of technologies of web and programs exploitation potential by users, but exposes the consequences of the kind of transformations which are conceded by philosophical reflection. By reading language practices in this way I emphasize that symbolic immaturity contributes to the devastation of logos – a successive impoverishment of a language through its instrumental utilizations causing its reduction to medial offers with preprogrammed use.Item Topografia dziecięca(Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2011) Nieszczerzewska, Małgorzata; Skórzynska, AgataDwa teksty stanowiące efekt wspólnego projektu badawczego pt. „Topografia dziecięca”, realizowanego jesienią 2009 r. w Poznaniu. Projekt ten był skoncentrowany na kilku zasadniczych pytaniach badawczych, związanych z relacją między dzieckiem a miastem – pytaniach, które rodzą się w warunkach intensywnych przemian, jakim podlegają dziś przestrzenie miast na całym świecie, także w Polsce. Najważniejsze z nich dotyczą tego: 1) czy i w jaki sposób dziecko oraz dorastający młody człowiek są dziś uznawani za pełnoprawnych użytkowników przestrzeni miejskiej? 2) czy fakt obecności dziecka na ulicy, w sąsiedztwie domu, w dzielnicy i szerzej – w przestrzeni miejskiej musi wyczerpywać się w syndromie „dzieci ulicy”? 3) jeśli obecność dziecka na ulicy nie jest wyłącznie przejawem jego marginalizacji, ale może przyczyniać się do jej przeciwdziałania – jakie powinna przybierać formy? 4) czy twórczą aktywność dziecka, obejmującą niestandardowe sposoby wykorzystywania przestrzeni, miejsc i przedmiotów oraz poznawczą otwartość na świat, można wykorzystać w projektowaniu i rewitalizacji przestrzeni miejskich? 5) jak uniknąć przy tym predefiniowania dziecięcych możliwości i potrzeb z punktu widzenia dorosłego? Projekt „Topografia dziecięca” przewidywał analizę wizualną dwóch bardzo różnych przestrzeni miejskich – nowej, deweloperskiej części osiedla Stefana Batorego na poznańskim Piątkowie oraz Wildy. Zakładał zapis ukształtowania najważniejszych przestrzeni, w których można badać widzialne ślady obecności, aktywności i działania dziecięcego użytkownika miasta oraz charakterystycznych „dziecięcych” miejsc-punktów w przestrzeni miejskiej i ich wzajemnych powiązań.Item Empatia jako forma komunikacji w „świecie życia codziennego”(Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2011) Szczepańska-Pabiszczak, BarbaraEmpathy as a form of communication in the „life-world” of everyday human experience The most effective communication takes place when the verbal and non-verbal systems express cohesive meanings. Non-verbal systems of communication seem more effective than verbal systems, regarding the transmission of empathy, respect and the feeling of authenticity. Non-verbal communication is determined by social agreements only to a certain extent – to a great extent it depends on the inborn factors. Non-verbal communication is intentional. An act of non-verbal experience is „in-feeling”. The article presents the idea of in-feeling by E. Stein, T. Lipps as well as the idea of „understanding” by W. Dilthey and the idea of M. L. Hoffman. The latter constitutes an attempt to link emotional empathy with the universal stages of moral development. Morality based on empathy enables social favoring behavior presuming the principles of care and justice.Item Semantyka dzieciństwa: od nieobecności do odrębności(Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2011) Obrębska, MonikaIn this paper the term „childhood” is understood, following Ariès and Van Den Berg, as a semantically changing process with different meanings depending on culture and historical time. Various readings of the words „child” and „childhood” are analyzed in historical context, with the focus on the meanings assigned to these words in contemporary societies.