Ucieczka od wizualności i jej społeczne konsekwencje. Fenomen estetyki haptycznej
Loading...
Date
2011-11-14T13:57:54Z
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Title alternative
Escape from visuality and its social consequences. The phenomenon of haptic aesthetics
Abstract
Niniejsza rozprawa stawia przed sobą dwa cele. Celem numer jeden to charakterystyka fenomenu estetyki haptycznej i przywrócenie jej należytego miejsca na mapie XX i XXI w. Podaje tu w wątpliwość powszechnie podzielany pogląd, mówiący iż „żyjemy w przeważająco wizualnej erze”, że „nowoczesność pociąga za sobą hegemonię widzenia i mediów wizualnych”, wreszcie że „szalejąca dziś estetyzacja ma charakter wizualny”. Takie totalizujące diagnozy są nieuprawnione, ponieważ pomijają fakt porzucenia przez społeczeństwa zachodnie w toku minionego stulecia estetyki wizualnej na rzecz estetyki haptycznej (estetyka, która w procesie percepcji angażuje takie rejestry jak dotyk, zmysł kinestetyczny, propriocepcję, zmysł równowagi, zmysł temperatury oraz zmysł bólu). Cel numer dwa to rekonstrukcja mechanizmu funkcjonowania estetyki haptycznej w Latourowskiej zbiorowości złożonej z aktorów ludzkich i nie-ludzkich. Chodzi o to, iż najbardziej rozpowszechniona postać estetyki haptycznej – szkło, eteryczność, szlachetne kamienie, ubytek kolorów, równe, gładkie powierzchnie, zmatematyzowana, uładzona przyroda – wytwarza niezliczoną ilość powiązanych ze sobą zakłóceń, czyli elementów zanieczyszczających i elementów odstających. Estetyka haptyczna nie jest jednak bezbronna, zaprowadza dyscyplinę, zawiaduje każdym, kto z jakichś powodów zdecydował się stanąć po jej stronie w taki sposób, że zakłócenia przestają się jej imać.
The thesis is designed for two main aims. The first objective is characteristics of haptic aesthetics phenomenon and reestablish its adequate place on map of XXth and XXIst century. It questions commonly shared opinion that ‘we live in predominantly visual era’, ‘modernity implies the hegemony of seeing and visual media’, and finally that ‘today’s raging aestetization has visual nature’. Such generalized diagnoses are not justified as they ignore the fact that during the last century western societies have abandoned visual aesthetics for haptic aesthetics (aestehetics which engage as a part of perception process registers like touch, kinesthetic sense, proprioception, balance, sense of temperature and pain). The second objective is to reconstruct the mechanism of functioning of haptic aesthetics in Latour’s community consisted of human and non-human actors. The main idea here is that the most propagated aspect of haptic aesthetics - glass, etherealness, granite, marble, lack of colors, flat and smooth surfaces, geometrized nature – produces countless, linked together, disturbances like polluting or standing out elements. However, haptic aesthetics is not defenceless, it disciplines, steers anybody who supports its idea and is resistant to the disturbances.
The thesis is designed for two main aims. The first objective is characteristics of haptic aesthetics phenomenon and reestablish its adequate place on map of XXth and XXIst century. It questions commonly shared opinion that ‘we live in predominantly visual era’, ‘modernity implies the hegemony of seeing and visual media’, and finally that ‘today’s raging aestetization has visual nature’. Such generalized diagnoses are not justified as they ignore the fact that during the last century western societies have abandoned visual aesthetics for haptic aesthetics (aestehetics which engage as a part of perception process registers like touch, kinesthetic sense, proprioception, balance, sense of temperature and pain). The second objective is to reconstruct the mechanism of functioning of haptic aesthetics in Latour’s community consisted of human and non-human actors. The main idea here is that the most propagated aspect of haptic aesthetics - glass, etherealness, granite, marble, lack of colors, flat and smooth surfaces, geometrized nature – produces countless, linked together, disturbances like polluting or standing out elements. However, haptic aesthetics is not defenceless, it disciplines, steers anybody who supports its idea and is resistant to the disturbances.
Description
Wydział Nauk Społecznych: Instytut Socjologii
Sponsor
Keywords
estetyka haptyczna, haptic aesthetics, zwrot haptyczny, haptic turn, malarstwo, painting, architektura, architecture, design