Biblioteka, 2015, nr 19 (28)

Permanent URI for this collectionhttps://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/14476

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 20 of 20
  • Item
  • Item
  • Item
  • Item
  • Item
  • Item
  • Item
    ALM – nowatorskie metryki wskaźników wpływu w publikacjach naukowych
    (Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, 2015) Fenner, Martin; Lin, Jennifer; Olszewski, Tomasz
    Cytowania przytaczane w literaturze światowej, a ostatnio statystyki wykorzystania materiału naukowego dostarczające informacji na temat zainteresowania i oddźwięku, jakie zdobywają publikacje naukowe, nadal pozostają ważnymi wskaźnikami wpływu w ocenie publikacji. Ukazują one bowiem widoczny wkład danej pracy naukowej w rozwój nauki i badań. Public Library of Science (PLOS), platforma projektu typu non profit oferująca dostęp do czasopism naukowych na zasadzie licencji wolnej dokumentacji oraz wydawca publikacji typu open access, była jednym z pierwszych tego typu projektów, w którym wprowadzono możliwość analizy innowacyjnych metryk, tzw. article-level metrics (ALM), tj. badania wpływu publikacji naukowych na poziomie artykułu, a nie czasopisma, z uwzględnieniem zmian, jakie zaszły w komunikacji naukowej wraz z rozwojem sieci. Badania uzupełniane są danymi kontekstowymi świadczącymi o zakresie społecznej uwagi poświęcanej danej pracy naukowej, uzyskiwanymi w czasie rzeczywistym z naukowych portali społecznościowych lub z alternatywnych metryk, takich jak blogi naukowe, zakładki, media społecznościowe.
  • Item
    Dziesięć lat czynnej współpracy Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu z NUKAT-em
    (Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, 2015) Praczyk-Jędrzejczak, Małgorzata; Świstek-Oborska, Bożena
    The article presents the initial access and input of the University Library to the Subject Heading Authority File, a controlled keyword descriptor system used for subject indexing in library catalogues, and then to the Central NUKAT Catalogue. The authors discuss procedures related to co-cataloguing within this system. A particular attention is given to the problems of formal and subject processing of documents. Solutions and arrangements worked out at the Library and aimed at streamlining the work of cataloguers are presented as well as the Library’s participation in projects and training sessions organized by NUKAT . Additionally, KA BA, the subject heading language used to describe publication subjects in Polish academic libraries, originated in the 1990s, is presented. The present article summarises the ten years of active cooperation with NUKAT , but also includes information on preparations and relevant works prior to its actual implementation.
  • Item
    Biblioteki rumuńskiej Transylwanii
    (Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, 2015) Grażyńska, Iuliana; Matczak, Małgorzata
    Artykuł dotyczy bibliotek rumuńskich jako centrów informacyjnych i multimedialnych przydatnych na różnych szczeblach edukacji. Biblioteki zbadane zostały w trakcie wyjazdowego seminarium w Sibiu, trwającego od 27 września do 4 października 2014 roku. W tekście zaprezentowano historię, zbiory i misję publicznej Biblioteki Wojewódzkiej ASTRA i Uniwersyteckiej Biblioteki Centralnej im. Luciana Blagi. Szczególną uwagę poświęcono szkolnym centrom dokumentacji i informacji – nowej formie służby bibliotecznej. Zostały one powołane w celu wyrównania szans uczniów obszarów wiejskich i kształtowania obywateli przystosowanych do życia we współczesnym świecie, posiadających umiejętność korzystania z nowoczesnego dostępu do informacji.
  • Item
    Centralna Biblioteka Uniwersytecka Karola I w Bukareszcie
    (Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, 2015) Grażyńska, Iuliana
    W artykule omówione zostały doświadczenia, jakie autorka zdobyła podczas stażu w ramach programu Erasmus w Centralnej Bibliotece Uniwersyteckiej Karola I w Bukareszcie, jednej z najbardziej dotkniętych przez los bibliotek. Autorka odnotowuje różnice i podobieństwa między rumuńskim i polskim systemem bibliotecznym, omawia metody opracowywania książek w Oddziale Zbiorów Specjalnych, pozostałe usługi biblioteczne oraz przypomina burzliwą historię biblioteki. Bukareszteńska Biblioteka Uniwersytecka pierwsza w Rumunii wprowadziła zintegrowany system informacji. Książki opracowuje się w programie komputerowym opisów bibliograficznych VUBIS, który używa formatu UN IMAR C. Współpraca biblioteki z partnerami zagranicznymi pozwala na dostęp do najnowszych wyników badań i kompleksowych usług badawczych.
  • Item
    Wycisk plakiety z popiersiem ostatniego Jagiellona na oprawie Commentarius brevis rerum in orbe gestarum ze zbiorów dawnej Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie
    (Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, 2015) Muraszko, Michał
    Komunikat prezentuje oprawę kolońskiego druku z 1568 roku. Zwierciadło jej dolnej okładziny zdobi wycisk plakiety z popiersiem króla Zygmunta II Augusta. Literatura przedmiotu podaje kilka przykładów egzemplarzy opraw ozdobionych być może za pomocą tego samego narzędzia introligatorskiego.
  • Item
    Oprawy ksiąg biskupa warmińskiego Szymona Rudnickiego w zbiorach dawnej Biblioteki Katedralnej w Gnieźnie
    (Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, 2015) Franczak, Radosław; Muraszko, Michał
  • Item
    Księgozbiór kolekcjonera dzieł sztuki. Słów kilka o bibliotece Seweryna hr. Mielżyńskiego z Miłosławia
    (Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, 2015) Kłudkiewicz, Kamila
    Seweryn hr. Mielżyński należał do grona najwybitniejszych kolekcjonerów dzieł sztuki w XIX-wiecznej Wielkopolsce. W pałacu w Miłosławiu posiadał liczący 5000 tomów księgozbiór, który w zapisie testamentowym przekazał bibliotece Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego. Na podstawie kwerendy i poszukiwań w dziś istniejącym księgozbiorze Biblioteki PTPN udało się odnaleźć 287 tytułów w 368 tomach, pochodzących z biblioteki miłosławskiej Seweryna Mielżyńskiego. Tematyka zachowanych książek wskazuje, że hrabia z Miłosławia oraz jego żona Franciszka zakupywali przede wszystkim współczesną literaturę piękną, a więc książki służące głównie rozrywce, zadumie, przyjemności. Ponadto dużą grupę tematyczną w zachowanym księgozbiorze miłosławskim stanowią prace z zakresu sztuki, architektury i fotografii, obrazujące zainteresowania artystyczne Seweryna Mielżyńskiego i przydatne w jego działalności malarza i fotografa amatora. Osobną grupą były książki z historiografii i historii sztuki, niezbędne w rozwoju kolekcjonerskiej pasji Mielżyńskiego i wykorzystane przez niego w opracowaniu katalogu kolekcji obrazów europejskiego malarstwa dawnego w Miłosławiu.
  • Item
    Wpływ informatyzacji Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu na zmiany organizacyjne i rozwój usług bibliotecznych
    (Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, 2015) Karwasiński, Piotr; Wesołowska-Mis, Hanna
    W artykule omówiono zagadnienia związane z procesami informatyzacji Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu. W celu dokładnego scharakteryzowania przemian, prócz rysu historycznego, przedstawiono obszary, które wyraźnie poprawiły jakość pracy personelu i obsługę czytelników oraz przyczyniły się do poznania, upowszechniania i wdrażania nowoczesnych rozwiązań technologicznych. Zaprezentowano proces zmian w zakresie funkcjonowania systemu biblioteczno-informacyjnego Horizon i współpracy z narodowym katalogiem centralnym NUKAT. Opisano etapy rozwoju elektronicznej przestrzeni informacyjnej, w tym budowania elektronicznych zasobów wiedzy i tworzenia narzędzi do ich obsługi i wykorzystania w procesach wyszukiwania źródeł informacji. Zaprezentowano Bibliotekę Uniwersytecką jako partnera w aranżowaniu instytucjonalnych platform cyfrowych do deponowania i udostępniania dorobku intelektualnego społeczności naukowej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wskazano także funkcjonalność zaprojektowanych i wdrożonych innowacyjnych usług wirtualnych pakietu Libsmart, optymalizujących funkcjonowanie Biblioteki Uniwersyteckiej.
  • Item
    Założenia i realizacja polityki zarządzania zasobami w Bibliotece Uniwersyteckiej w Poznaniu w latach 1992–2014
    (Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, 2015) Dąbrowicz, Małgorzata; Jazdon, Artur
    W artykule przedstawiono zmiany zachodzące w zarządzaniu zasobami Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu w latach 1992–2014. Na podstawie analizy wewnętrznych regulacji dotyczących polityki gromadzenia i związanych z nią zagadnień zaprezentowano jej ewolucję w ostatnim dwudziestoleciu. Omówiono także towarzyszące jej zmiany w organizacji pracy i strukturze oraz zarządzaniu Biblioteką.
  • Item
    Spuścizna Stefana Balickiego w zbiorach Domu Literatury Biblioteki Raczyńskich
    (Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, 2015) Przybyszewska, Alicja
    Celem artykułu jest prezentacja spuścizny Stefana Balickiego (1899-1939) oraz perspektyw badawczych, jakie otwierają materiały źródłowe tworzące zbiór. Archiwalia literackie i biograficzne dokumentujące życie i twórczą aktywność poznańskiego pisarza i pedagoga pochodzą z rodzinnych zbiorów autora Chłopców, które zostały przekazane Bibliotece Raczyńskich w 2003 roku. W spuściźnie Balickiego szczególne miejsce zajmują rękopiśmienne bruliony z wierszami i dzienniki, prowadzone w latach szkolnych oraz w okresie działań wojennych, przed osiedleniem się pisarza w Poznaniu. Archiwalia te stanowią zarazem ważny przyczynek do badań nad początkami twórczości Balickiego, naznaczonej intensywną pracą poetycką, którą pisarz niemal zupełnie porzucił w okresie dojrzałej aktywności literackiej. Bruliony zawierają autografy kilkuset tekstów poetyckich powstałych w latach 1916-1922, w ogromnej większości nieopublikowanych. Ważnym dokumentem pracy zawodowej są nadto dzienniki prowadzone przez Balickiego – pedagoga, nauczyciela poznańskiego Prywatnego Gimnazjum Humanistycznego im. A. Mickiewicza. Spuścizna, do tej pory w niewielkim stopniu dostępna badaczom biografii i twórczości Balickiego, jest też ważnym dopełnieniem archiwaliów dotyczących pisarza, zgromadzonych w innych polskich bibliotekach i ośrodkach dokumentacyjnych.
  • Item
    Jeremias Hentschel Lesna Polonus (1662–1709) i jego księgozbiór. Fragment z dziejów biblioteki parafii luterańskiej w Lesznie
    (Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, 2015) Szymańska, Kamila
    Artykuł przedstawia postać diakona parafii luterańskiej w Lesznie Jeremiasa Hentschela (1662–1709), jego piśmienniczą aktywność oraz zbiór książek, które przekazał ufundowanej przez siebie bibliotece parafialnej. Przedmiotem daru była kwota 940 guldenów na budowę pomieszczenia biblioteki oraz 144 dzieła w 25 tomach, które nabył w latach 1682–1687. Woluminy te mają charakterystyczną proweniencję: wytłoczony na pergaminowych okładkach akronim JHLP – Jeremias Hentschel Lesna Polonus. Omawiany zbiór obejmuje liczne dysertacje akademickie wydane w czołowych ośrodkach ortodoksji luterańskiej, głównie w Jenie i Wittenberdze, teksty z zakresu filozofii, historii Kościoła, polemiki z innymi wyznaniami chrześcijańskimi. Teksty niereligijne stanowią margines.
  • Item
    Wolumin mszalny poznańskich karmelitów bosych
    (Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, 2015) Pokora, Piotr
    Komunikat prezentuje wolumin mszalny z poznańskiego klasztoru karmelitów bosych z lat 1685–1705 (1738) w oprawie z aksamitu, z okuciami ze srebra, pochodzącej z początku XVIII wieku, a wykonanej zapewne w lokalnym warsztacie introligatorskim.
  • Item
    Odnalezione fragmenty najstarszego kodeksu rękopiśmiennego z klasztoru cystersów w Łeknie-Wągrowcu
    (Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, 2015) Łukaszewski, Jakub
    Artykuł przedstawia efekty kwerendy w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie, w trakcie której udało się natrafić na pięć starodruków oprawionych w pergaminowe karty pochodzące niewątpliwie z jednego rękopisu. Ponadto kwerenda w zespole Ms. Fragmenty ujawniła istnienie jeszcze dwóch kart z tego rękopisu, wyjętych już z opraw. Analizy kodykologiczna oraz paleograficzna pozostałości tego manuskryptu wykazują, że powstał on najwyżej w końcu XII wieku w skryptorium cysterskim. Treść zachowanych siedmiu fragmentów sugeruje, że są one pozostałością po dużych rozmiarów homiliarzu (część de tempore, pars aestivalis). Cztery starodruki, w których oprawach stwierdzono fragmenty rękopisu, pochodziły z dawnej biblioteki klasztoru cystersów w Wągrowcu. Można zatem z dużym prawdopodobieństwem przypuścić, że sam rękopis, którego karty wykorzystano do ich oprawy, wchodził niegdyś w skład biblioteki tego klasztoru. Tym samym pergaminowe fragmenty odnalezione w oprawach wągrowieckich starodruków są pozostałością po jak dotąd najstarszym znanym kodeksie rękopiśmiennym z dawnego opactwa w Łeknie-Wągrowcu.
  • Item
    Graduał rkp 7021 Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu jako przykład recepcji potrydenckiej reformy chorału gregoriańskiego w polskim obrządku liturgicznym
    (Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu, 2015) Sobczak, Anna
    Graduał rkp 7021 Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu jest jednym z wczesnych przykładów recepcji potrydenckiej reformy chorału gregoriańskiego na terenie XVII-wiecznej Rzeczypospolitej. Księga pochodzi z toruńskiego skryptorium benedyktynek kongregacji chełmińskiej. Celem artykułu jest ukazanie przemian liturgicznych, jakie zaszły w Rzeczypospolitej na początku XVII wieku, na przykładzie analizy zawartości rękopisu benedyktynek i innych dostępnych źródeł, a także nakreślenie problemu reformy repertuaru gregoriańskiego wprowadzonego przez Stolicę Apostolską i jego polskiej recepcji. Dla liturgii Kościoła zachodniego najważniejszym osiągnięciem reformy potrydenckiej było ujednolicenie ksiąg liturgicznych, co prowadziło do unifikacji liturgicznej całego Kościoła. W Rzeczypospolitej przyjęto brewiarz i mszał rzymski oraz mające z nimi ścisły związek – antyfonarz i graduał. W księgach tych starano się jednak zachowywać tradycje lokalne, co nie pozwoliło na całkowite przyjęcie rytu rzymskiego. Graduał rkp 7021 BUAM pochodzący z toruńskiego skryptorium zakonu benedyktynek kongregacji chełmińskiej i będący przykładem wprowadzania przez zakonnice reformy trydenckiej na terenie XVII-wiecznej Rzeczypospolitej nie ma powiązania z tradycją lokalną czy zakonną. W historii recepcji reformy trydenckiej na terenie Rzeczypospolitej benedyktynki kongregacji chełmińskiej mają niewątpliwie wiele zasług. Odcinając się od reguły benedyktynów tynieckich i tworząc własną, opartą na postanowieniach soboru trydenckiego, okazały się zakonem nowatorskim i atrakcyjnym. Nie bez znaczenia jest tu ich współpraca z zakonem jezuickim, który był również propagatorem reformy liturgicznej. Artykuł ukazuje, jak ważne są badania polskich źródeł muzyczno-liturgicznych okresu potrydenckiego. Stanowi też ważny wkład w rozpoznanie i opisanie źródła, które do tej pory nie było powszechnie znane.