Nowe Substancje Psychoaktywne („dopalacze”) a tożsamość współczesnej młodzieży. Studium socjopedagogiczne

Loading...
Thumbnail Image

Date

2019

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Title alternative

New Psychoactive Substances ("legal highs") and the identity of contemporary youth. Socio-pedagogical studies.

Abstract

Praca pod tytułem Nowe Substancje Psychoaktywne („dopalacze”) a tożsamość współczesnej młodzieży. Studium socjopedagogiczne wpisuje się we współczesną dyskusję dotyczącą rekonstrukcji tożsamości młodzieży oraz jej stylu życia w kontekście zażywania „dopalaczy”. Rozprawa składa się z dwóch części: teoretycznej i empirycznej. W Części I (Rozdział I), podjąłem próbę wykazania, iż współczesny, obejmujący zmiany dotyczące codziennego funkcjonowania, styl życia młodzieży ma wpływ na zażywanie „dopalaczy”, podjąwszy jedncześnie próbę zdefiniowania i skatalogowania Nowych Środków Psychoaktywnych oraz scharakteryzowania skutków zażywania tychże substancji. Natomiast w Rozdziałach II, III, IV i V Części I zostały poruszone kwestie wpływu przemian społecznych, politycznych, obyczajowych, ekonomicznych, osobistych na zmianę stylu życia jednostki, a w konsekwencji - na zażywanie przez współczesną młodzież „dopalaczy”. Nie zabrakło również rozważań na temat wpływu najbliższego środowiska, do którego zaliczamy w głównej mierze rodzinę, otoczenie szkolne oraz środowisko rówieśnicze, na poszerzające się zjawisko zażywania środków psychoaktywnych. Z kolei w korespondującej z częścią teoretyczną części badawczej została podjęta próba uzyskania wglądu w tożsamość młodzieży z perspektywy problemów zawartych w Części I. W związku z powyższym w Rozdziale VII, zatytułowanym Postrzeganie dopalaczy w kontekście prowadzonego stylu życia zmierzyłem się z omówieniem czynników mających znaczący wpływ na zażywanie przez młodzież „dopalaczy”. Można do nich zaliczyć między innymi szybki styl życia, brak czasu na relaks, przytłaczającą ogromem bodźców, coraz częściej odreagowywaną przy pomocy zachowań ryzykownych codzienność oraz rozwój technologiczny, z którego tempem ludzie sobie nie radzą. Poruszono także kwestię roli mass mediów oraz reklamy w kreowaniu tożsamości młodzieży i współczesnego stylu życia, w którym dominuje potrzeba podnoszenia adrenaliny. Przedmiotem rozważań Rozdziału VIII stała się kolejna przyczyna zażywania środków psychoaktywnych, a mianowicie: wszechogarniający ludzkość kult sukcesu, analizowany w dysertacji w odniesieniu do sukcesu edukacyjnego oraz zawodowego. Zwróciłem uwagę, iż współczesny człowiek jest stale narażony na presję czasu, presję wywołaną przez ciągłą rywalizację, chęć bycia lepszym od innych oraz potrzebę udowadniania sobie, że zawsze można osiągnąć więcej. Bez względu na konsekwencje, jakie to za sobą niesie, obecnie żyjący nie mają prawa się poddawać, zawsze powinni próbować brnąć przed siebie, jeśli nie wystarczy sił, rynek oferuje mnóstwo alternatywnych, w sztuczny sposób wspomagających ludzki organizm rozwiązań, np. NSP – na ów fakt kładę nacisk w dysertacji. Rozdział IX nosi miano Zmiana ról społecznych w odniesieniu do płci i nawiązuje do zjawiska, które jest trzecią z kolei, a za razem ostatnią, rozważaną przeze mnie w niniejszym opracowaniu płaszczyzną wpływającą na kreowanie tożsamości współczesnej młodzieży – w tym aspekcie również istotną rolę odgrywają „dopalacze”. Omówiłem fenomen zacierania się różnic pomiędzy rolami społecznymi pełnionymi przez kobiety oraz przez mężczyzn, co jest zauważalne zarówno wśród młodzieży jak i wśród dorosłych. Ta tendencja ma bezpośredni związek ze zmianami zachodzącymi we współczesnym społeczeństwie, będącymi implikacją odchodzenia w wielu sferach życia od stereotypów. Dotyczy ona rekonstrukcji zmian społecznych płci, z uwzględnieniem współczesnego kryzysu męskości oraz przejmowania coraz większej inicjatywy w różnych dziedzinach przez kobiety. Rozdział X, zatytułowany Postrzeganie dopalaczy w kontekście życia rodzinnego i rówieśniczego mieści omówienie czynników wpływających na zażywanie „dopalaczy” związanych z naturalnym środowiskiem wychowawczym; zaliczamy do nich problemy rodzinne, trudności w relacjach młodzieży w środowisku szkolnym oraz w pozaszkolnym kręgu rówieśniczym. Nieprawidłowe funkcjonowanie tej sfery życia również bywa przyczyną podejmowania zachowań ryzykownych, do których zaliczyć można zażywanie „dopalaczy”. W głównej mierze w tej części dysertacji została przeanalizowana rola grupy rówieśniczej, lidera tejże grupy, jak również niedomagania rodzicielskie, przekładające się na problemy z NSP. W zakończeniu pracy dogłębnie przeanalizowałem i usystematyzowałem wiedzę zebraną na podstawie przeprowadzonych przeze mnie indywidualnych wywiadów częściowo ustrukturyzowanych, dotyczycących wpływu zmiany stylu życia w kontekście przeobrażeń kulturowo - społecznych oraz wpływu najbliższego otoczenia na zażywanie „dopalaczy”. Ostatni etap stanowiło sformułowanie wniosków wynikających z zebranego i skrupulatnie przeanalizowanego materiału.
To begin with, the author wishes to emphasize, that a constant discussion on the subject of changing lifestyle and identity of contemporary youth takes place in current educational sciences. That results from various contexts of the socio-cultural way the youth functions and constant changes thereof. The aforementioned discussion raises the issues of success in life of young people and their socialisation, their moral system, lifestyle and, of course, diverse phenomena related to social pathology. The doctoral thesis entitled “New Psychoactive Substances (“Legal Highs”) and the Identity of Contemporary Youth. Socio-pedagogical studies” suits the abovementioned current discussion concerning young people’s identity reconstruction and their lifestyle in the context of using “legal highs”. This doctoral thesis is divided into two parts: theoretical and empirical one. The first chapter of the theoretical part, while proving the fact that contemporary lifestyle of young people, and the resulting variety of changes which concern functioning on a daily basis, has a huge impact on using “legal highs”, makes an attempt to define and catalogue New Psychoactive Substances and describe the effects of using those substances. The subsequent chapters: II, III, IV and V of the first part approach the issues of social, political, moral, economic and personal transformations, which have influence on changing the lifestyle of an individual and – as a consequence – on using “legal highs” by contemporary youth. This part also contains the deliberations on the impact of the closest milieu, which comprises mainly of the family, on the expanding phenomenon of using psychoactive substances. The research part, which corresponds with the theoretical one, tackles the insight into the identity of young people from the perspective of problems included in the first part. In accordance with the above, chapter VII, entitled “NPS in terms of a contemporary lifestyle”, is the author’s discussion on the factors that have a considerable influence on using “legal highs” by youth. Those factors include, among others, living the fast life, not having time to relax, the willingness to relieve everyday stress by risky behaviours or difficulties in dealing with the rapid technological progress. Furthermore, this chapter touches upon the escalating concern of mass media and advertisement role in creating the identity and the notion of contemporary lifestyle, which is dominated by the constant need for adrenaline rush. The all-embracing cult of success, as another change in young people’s lifestyle which is causing them to use psychoactive substances, analysed in relation to educational and vocational success, is the subject of a study in Chapter VIII. Currently, an individual is constantly subject to time pressure, continual competition, the necessity to be better than others and the need to prove oneself, that it is always possible to achieve more. It is a common misconception, that a contemporary human, regardless the consequences, has no right to give up or show weakness and is obliged to always keep going forward. As demonstrated by the author of this thesis, when one has no more physical or mental strength to do that, the black market offers a wide spectrum of alternative solutions (New Psychoactive Substances), that stimulate human organism in an unnatural way and are sold in violation of the law. Chapter IX treats of “The change of social roles in relation to gender”, which is the third, and at the same time, the last area discussed by the author of this dissertation, that influences the identity of contemporary youth. This area is also largely affected by “legal highs”. The author examined the phenomenon of blurring the boundaries between social roles performed by women and men, which is highly visible both among young people and adults. The phenomenon discussed in this chapter is directly related to the relevant changes which occur in modern society, and those changes are connected with departing from the gender-stereotyped approach. Furthermore, it refers to the reconstruction of gender social functions, while taking into consideration the crisis of masculinity, and the growing initiative of women in in diverse spheres of life. Next chapter, entitled “NPS in terms of an influence of the social milieu”, is a part of the thesis in which factors connected with the upbringing environment are discussed. Those factors include family problems, difficulties in interpersonal relations among youth in the school environment and outside-school peer groups. Abnormalities in this sphere of life are also the reason of undertaking risky behaviours, which is, among others, using “boosters”. A large extent of this part of dissertation is devoted to discussing the role of peer group, the leader of the peer group but also the parental impairment, which influences the problems with NPS. The completion of this thesis is a thorough analysis and systematisation of the knowledge concerning the impact of the change of lifestyle and the influence of the social milieu on using “legal highs”. The aforementioned data have been gathered by means of an Individual In-depth Interviews carried out by the author hereof. The final stage is presenting the conclusions following the scrupulously analysed material.

Description

Wydział Studiów Edukacyjnych

Sponsor

Keywords

tożsamość, dopalacze, młodzież, kultura popularna, styl życia, Identity, legal highs/boosters, youth, popular culture, lifestyle

Citation

Seria

ISBN

ISSN

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego