KRYTERIUM PRAWDZIWOŚCI WYPOWIEDZI A OCHRONA DÓBR OSOBISTYCH

Loading...
Thumbnail Image

Date

2011

Advisor

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Wydział Prawa i Administracji UAM

Title alternative

THE CRITERION OF PRESS RELEASES AUTHENTICITY AND PERSONAL INTERESTS PROTECTION

Abstract

Wypowiedzi prasowe mogą występować w dwóch postaciach. Pierwsza z nich to wypowiedzi opisowe, sprowadzające się do stwierdzenia faktów. Druga z nich to wypowiedzi ocenne, czyli rozważania o charakterze subiektywnym na temat postępowania lub działalności osób poddanych krytyce (komentarz). Fakty podlegają sprawdzeniu w kategoriach fałszu i prawdy, natomiast w wypowiedziach ocennych zarzut nie musi być dowodzony, komentarz zaś musi być wyraźnie odróżniony od faktów, co winno być łatwe do zauważenia dla odbiorców. Prawdziwość zarzutu z reguły stanowi przesłankę do wyłączenia odpowiedzialności prawnej dziennikarza (redaktora). Dodatkowo jednak należy podnieść, że w grę wchodzi cel informacyjny o istotnych dla społeczeństwa sprawach (tak zwana użyteczność społeczna informacji), jak również forma publikacji. Istnieją jednak wypowiedzi, w wypadku których znaczenie prawdziwości maleje, a nawet w ogólne powinna być pominięte, na przykład w sprawach o ochronę życia prywatnego. Gdyby wiadomość okazała się nieprawdziwą, istnieje możliwość zastosowania okoliczności wyłączającej bezprawność, w sytuacji udowodnienia przez dziennikarza, że w danym przypadku upewnił się o prawdziwości wiadomości podlegającej opublikowaniu. Unika się zatem odpowiedzialności, zastępując dowód prawdziwości wiadomości obowiązkiem skrupulatnej jej weryfikacji, to jest dochowania zasady szczególnej staranności. Należy jednak podkreślić, że gdyby wiadomość okazała się nieprawdziwa, redaktor naczelny ma obowiązek opublikowania sprostowania (art. 31 pkt 1 pr.pras.).
Press coverage may take two forms. One includes descriptions that are limited to the stating of facts, the other contains opinions i.e. subjective considerations on the conduct, or the activity of people who are subjected to criticism (the commentary). Facts come under verification in the categories of the falseness and the truth, whereas accusations do not have to be proved in the case of press releases taking the form of opinions. The commentary, on the other hand, must be explicitly differentiated from the facts, which should be express and easy to spot. The factual basis for an allegation is generally a necessary prerequisite to exclude the legal liability of a journalist (editor). Nevertheless, it should be remembered that what comes into play here is the informative purpose of the socially important matters (so called social usefulness of reported information) as well as the form of a particular publication. On the other hand, there are releases whose significance of authenticity becomes less essential, or even should be completely eliminated, e.g. in matters concerning the protection of private life. If a piece of news has proved to be untrue, one may rely on the circumstances that exclude unlawfulness, on condition, however, that the journalist proves that the authenticity of the news was ascertained prior to its publication. The liability is then avoided and the requirement of a proof of the truthfulness of the news is replaced with the obligation of its scrupulous verification (preservation of the principle of special care).

Description

Sponsor

Keywords

Dziennikarz, Journalist, Odpowiedzialność prasy, Responsibility of the media, Prawo prasowe, Media law, Ochrona czci, Protection of honour, Wolność prasy, Freedom of the press, Krytyka prasowa, Press criticism, Dobra osobiste, Personal interests

Citation

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 73, 2011, z. 4, s. 53-69

ISBN

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego