Szkolnictwo obowiązkowe a wartości społeczno-kulturowe w Norwegii

Abstract

Celem dysertacji doktorskiej jest zbadanie, jakie wartości społeczno-kulturowe są aktualnie przekazywane uczniom przez norweski system edukacji obowiązkowej oraz uzyskanie perspektywy historycznej, dzięki analizie 3 podstaw programowych: Læreplanverket for den 10-årige grunnskolen 1974 (M74), Læreplanverket for den 10-årige grunnskolen 1987 (M87) oraz Læreplan for grunnopplæringen generell del 1997 (L97). Przedmiotem badań jest wspomniany system badany przez pryzmat klimatu klasy i szkoły w Norwegii na przykładzie jednej ze szkół w mieście Kristiansand. Na klimat klasy i szkoły składa się wiele czynników, takich jak między innymi środowisko fizyczne, środowisko społeczne, środowisko emocjonalne czy środowisko nauczania. Jednym z celów badań jest również sprawdzenie, w jaki sposób szeroko rozumiana idea równości, inkluzji i tolerancji funkcjonuje w norweskiej szkole. Ponadto w poniżej dysertacji znalazła również miejsce obserwacja funkcjonowania dzieci imigrantów w szkole norweskiej. Podstawę teoretyczną dysertacji stanowi kulturalizm Jerome'a Seymoura Brunera. Bruner pisał, że edukacja stanowi tylko część kontynentu, dlatego zapoznanie się z artykułami, doniesieniami i badaniami na temat społeczeństwa, kultury, wartości, religii, poglądów wychowawczych czy funkcjonowania modelu państwa dobrobytu było konieczne. Ponadto zaznajomienie się z historią szkolnictwa norweskiego, zachodzącymi zmianami oraz nauczycielem i dyrektorem norweskim za pośrednictwem gotowych monografii i opracowań, pozwoliło uzyskać ciekawą perspektywę teoretyczną. Pytania i problemy badawcze zostały sprecyzowane za pomocą technik badawczych z zakresu metodologii jakościowej: analizy źródeł wtórnych oraz etnografii szkoły.

The doctoral dissertation aims to investigate which socio-cultural values are currently passed on by Norwegian compulsory school system and provide historical perspective by analysing three core curriculums: Læreplanverket for den 10-årige grunnskolen 1974 (M74), Læreplanverket for den 10-årige grunnskolen 1987 (M87) and Læreplan for grunnopplæringen generell del 1997 (L97). The study analyses the aforementioned school system through the prism of atmosphere in Norwegian class and school on the basis of one of the schools in Kristiansand. Many factors contribute to the atmosphere of class and school, such as: physical environment, social environment, emotional environment and educational environment. One of the aims of the following thesis is to examine the function of general ideas of equality, inclusion and tolerance in Norwegian schools. Moreover, an observation was made on the functioning of immigrants’ children in Norwegian school. The theoretical framework is based on theory of culturalism by Jerome Seymour Bruner. Bruner claimed that education is only a part of a continent, therefore becoming acquainted with articles, reports and researches on the society, culture, values, religion, and educational ideas or running of a welfare state were necessary. Additionally, an interesting theoretical perspective can be achieved with the use of finished monographs and elaborations on the history of Norwegian school system, occurring changes, and the profiles of Norwegian teacher and headmaster. Research questions and problems were defined with the use of research techniques from qualitative methodology: an analysis of secondary sources and school’s ethnography.