Udział wojsk polskich w misjach zagranicznych o charakterze pokojowym i stabilizacyjnym w latach 1953-2008

Abstract

Praca przedstawia udział Wojska Polskiego w zagranicznych misjach wojskowych. Obejmuje okres od 1953 roku do roku 2008. Przedstawia ewolucje udziału wojska polskiego w operacjach pokojowych. Omawia również samo zagadnienie operacji pokojowych ich rodzaje i typy (misje pokojowe pod patronatem ONZ, misje stabilizacyjne i misje przywracania pokoju). Jednocześnie przedstawia zasady działania wojska w czasie operacji zagranicznych prowadzonych przez różne organizacje międzynarodowe (ONZ, NATO i UE). W pierwszej części pracy dokonano przedstawienia udziału wojska polskiego w misjach zagranicznych w latach 1953-1991. Były to przede wszystkim misje pod patronatem ONZ. Ich celem były pokojowe działania mające zapewnić bezpieczeństwo na terenach objętych wcześniej działaniami wojennymi. Tak było w przypadku misji w: Korei, Wietnamie, Laosie, Kambodży, Egipcie, Syrii. Przedstawiono również zasady funkcjonowania wojska na misjach, jego podstawowe cele i podejmowane działania. Zwrócono uwagę na specyfikę tych misji wynikającą z przynależności Polski do obozu socjalistycznego. Kolejny rozdział pracy przedstawia udział wojska polskiego w misjach zagranicznych w latach 1991-2008. Przedstawiono zmianę charakteru działania wojska w czasie misji zagranicznych. Przede wszystkim skupiono się na przełomowych działaniach wojska polskiego w Iraku, Czadzie i Afganistanie. Opisano też udział w działaniach na terenie byłej Jugosławii. Misje te były przełomowymi dla wejścia Polski do NATO. Misje w Iraku, Czadzie i Afganistanie były operacjami, nowego typu. Po raz pierwszy wojsko brało w nich udział w działaniach bojowych, prowadząc działania militarne typowe dla operacji wojennych. Kolejny rozdział opisuje charakterystykę misji w latach 1991-2008. Zmiany jakie zaszły w działaniach wojska, zmiany w wyposażeniu żołnierzy i w taktyce działania. Szczególnie dokładnie zajęto się misjami w Iraku, Czadzie i Afganistanie. Były to misje w czasie których wojsko wykazało się wyjątkową sprawnością działania, współpracując z sojusznikami z NATO. Ważnym wydarzeniem związanym z udziałem w misjach w Iraku i Afganistanie było powierzenie Wojsku Polskiemu stref odpowiedzialności w których Polacy prowadzili samodzielne działania zarówno militarne jak i te mające pomóc miejscowej ludności. Polacy w ramach CIMIC (Civil Military Cooperation), pomagali odbudowywać Iraki i Afganistan. Wojsko Polskie w czasie misji zagranicznych prowadziło też działania zbrojne walcząc z terrorystami. Prowadzili działania mające na celu stabilizację w krajach dotkniętych wojną i krajach w których działali terroryści. Działania w ramach koalicji anty terrorystycznej stały się w XXI wieku podstawą zagranicznych misji Wojska Polskiego. Ostatni rozdział pracy poświęcony został głównie analizie skutków misji zagranicznych w latach 1991 – 2008. Skutków politycznych ekonomicznych i wojskowych. Zwrócono uwagę na praktycznie zerowe efekty i korzyści ekonomiczne jakie Polsce przyniosły działania w Iraku. Pomimo wielkich nadziei na kontrakty polskie firmy praktycznie nie prowadziły interesów w Iraku. Nie udało się polskim firmom zbrojeniowym zawrzeć korzystnych kontraktów i umów z nową armią iracką. Efekty polityczne misji w Iraku i Afganistanie były już zupełnie inne. Polska zaczęła się liczyć na arenie międzynarodowej jako państwo aktywnie biorące udział w wojnie ze światowym terroryzmem. Jednocześnie doceniono sprawność i fachowość wojska w prowadzonych działaniach i w dowodzeniu strefami odpowiedzialności. Najkorzystniejsze efekty misji widać w wojsku i przemianach jakie w nim zaszły. Armia polska dzięki misją zagranicznym stała się nowoczesna, wyposażona w najnowszy sprzęt i działającą według najnowszych procedur. Zmieniły się też metody szkolenia wojska w kraju. Najważniejszą zmianą było jednak wprowadzenie armii zawodowej. Wspomniano również o wpadkach wojska w czasie misji (afera łapówkowa w Iraku i ostrzał wioski w Afganistanie – w tej ostatniej sprawie żołnierze zostali jednak uniewinnieni). Praca została wzbogacona o załączniki przedstawiające działanie wojska w czasie misji zagranicznych, zwłaszcza operacji w Iraku. Umieszczono również zdjęcia, pochodzące z prywatnych zbiorów, przedstawiające działania wojska w Iraku, Afganistanie i Czadzie. W czasie misji zagraniczny wojsko poniosło również straty, od roku 1953 do rozpoczęcia misji w Iraku zginęło 51 żołnierzy. W czasie misji w Iraku 22 a w Afganistanie 36. His work presents participation of Polish Armed Forces in foreign military missions, includes a period from 1953 to 2008. It presents the way Polish Armed Forces evaluated in peace – keeping operations. States as well peace – keeping operations subject and their kinds types (UN – United Nations peace – keeping missions, stabilization missions, and missions of peace restitution). At the same time this work presents principles of Polish Armed Forces operations leaded by international organizations (UN, NATO). The first part of this work covers of Polish Armed Forces engagement in foreign missions between 1953 – 1991. They were – first of all – under UN patronage. Their aim were peace – keeping activities for safety of areas where the combat actions were taking place. The same happened in Korea, Vietnam, Laos, Cambodia, Egypt, Syria. Here shows principles of army and its main aims and actions. A special attention was given to these missions character which resulted in Poland being a part of the socialist camp countries. The next part of this work shows participation of Polish Armed Forces in foreign missions between 1991 – 2008. It shows a change army missions character during the foreign missions. It mainly concentrates itself on critical operations in Iraq, Chad and Afghanistan. Following it was described as well participation in military actions in former Yugoslavia (UNPROFOR – United Nations Protection Forces; UNCRO – United Nations Confidence Restorations Operation; IFOR – Implemention Forces; AFOR – Albanian Forces; KFOR – Kosovo Forces). The missions were critical for consequence Poland joined to NATO. Missions in Iraq, Chad and Afghanistan were of new types. For the first time took a part in a combat actions leading them as a typical hostilities. The next chapter describes the character of missions between 1991-2008. It shows changes which happened in army actions, in soldier equipment and in tactical actions. Especially brings attention to missions in Iraq, Chad and Afghanistan they were leaded in very efficacious way with NATO cooperation. Very important event was given to Polish Armed Forces areas of responsibility in where it had ownership military actions and actions helping for the natives. Poland helped to rebuilt Iraq and Afghanistan within the limits of CIMIC (Civil Military Cooperation). During the foreign missions Polish Armed Forces took a part in acts of war again terrorists. They were involved in stabilization operations in countries affected by war and terrorism. Actions against terrorists become main aim of Polish Armed Forces missions in XXI- st century within the limits of antiterrorist coalition. The last chapter of this work talks mainly about results of foreign missions between 1991-2008. There were political, economical and military results. Great attention was paid to the fact that Poland had no economical profits. Polish firms were not involved in business in Iraq. Any Polish armament firms did not get profitable contracts with new Iranian Army. Political effects of Iranian and Afghan missions were completely different. Poland started to be important as a country taking a part in fight with world terrorism. The same time effectiveness and professionalism of Polish Armed Forces was appreciated in leading operations and governing of responsibility areas. Profitable effects of missions are visible in armed forces and how they changed. Thanks to foreign missions the army become innovative with new equipment and most recent procedures. The methods of training Polish Armed Forces changed as well. Most important was regular army introduction. It was mentioned about accidents during the missions. (Bringing in mortar acts in Afghan village and bribe scandal. At the end Polish soldiers were found not guilty). The work include annexes and additions information about army involvement in mission in Iraq. There are pictures from private collections showing actions in Iraq, Afghanistan and Chad. In these missions Polish Armed Forces had personal casualties; from 1953 to beginning of the missions in Iraq 51 soldiers died 22 in Iraq and 30 in Afghanistan.