Doktoraty (WH)

Permanent URI for this collection

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 20 of 264
  • Item
    Życie i działalność Agenora Gołuchowskiego młodszego
    (2023) Strzelczyk, Agata; Szymczak, Damian. Promotor
    Celem mojej pracy jest stworzenie biografii Agenora Gołuchowskiego młodszego (1849-1921), polskiego polityka i dyplomaty, sprawującego funkcję ministra spraw zagranicznych Austro-Węgier (1895-1906). Moja praca podzielona jest na cztery części. Pierwszy rozdział, zatytułowany „Młodość i kariera Agenora Gołuchowskiego młodszego do 1895 roku” rozpoczyna się krótkim streszczeniem historii jego rodziny i pozycji społecznej, następnie następuje opis jego wczesnej kariery. Drugi rozdział, zatytułowany „Minister spraw zagranicznych” podąża za jego jedenastoletnim sprawowaniem tego stanowiska. Trzeci rozdział jest zatytułowany „Agenor Gołuchowski młodszy na emeryturze”. Opowiada o ostatnich dekadach życia Gołuchowskiego, pierwszych relatywnie spokojnych latach od 1906 do 1914 roku, później burzliwych latach wojennych i w końcu o trzyletnim okresie od końca wojny do jego śmierci w 1921 roku. Ostatni rozdział, „Agenor Gołuchowski młodszy – kim był?” ma na celu syntezę wszystkich informacji, jakie posiadamy na temat jego jako polityka, dyplomaty, a także osoby prywatnej i nakreślenie jego osobowości i charakteru. Poszukuję odpowiedzi na pytania o jego tożsamość narodową, polityczne idee, jak również jego relacje z rodzicami, żoną i dziećmi.
  • Item
    Biblioteka kanonika gnieźnieńskiego Tomasza Josickiego
    (2022) Muraszko, Michał; Pokora, Piotr. Promotor
    Tomasz Josicki był doktorem obojga praw, kanonikiem, a następnie scholastykiem łuckim, kanonikiem i kantorem wiślickim oraz plebanem w Świeciechowie. Pełnił funkcję oficjała lubelskiego. W 1607 r. został kanonikiem gnieźnieńskim. Od 1609 r. sprawował funkcję oficjała i wikariusza generalnego gnieźnieńskiego. Zmarł 22 lipca 1616 r. Pochowano go w katedrze gnieźnieńskiej. Całą swą bogatą bibliotekę przekazał testamentem gnieźnieńskiemu kościołowi metropolitalnemu. Duchowny zaopatrywał swój księgozbiór głównie w literaturę teologiczną. Biorąc pod uwagę liczbę druków składających się na wyszczególnione na potrzebę niniejszego studium działy tematyczne zdecydowanie dominują wśród nich te wpisujące się w zakres kaznodziejstwa. Na kolejnych miejscach plasują się natomiast komentarze biblijne, teologia dogmatyczna i moralna, prawo kanoniczne i cywilne, apologetyka i polemika, varia oraz ascetyka i mistyka. Tomasz nabywał przede szystkim druki mu współczesne, stanowiące nierzadko wydawnicze nowości. Zdobienia zdecydowanej większości opraw z omawianego księgozbioru nie wykraczają pod względem typów kompozycji poza wzorzec rozwiązań charakterystycznych dla rodzimego introligatorstwa ostatnich dekad XVI i początku XVII w.
  • Item
    Dzieje gnieźnieńskiego rzemiosła cechowego
    (2022) Szczepaniak, Marek; Stryjkowski, Krzysztof. Promotor
    Pierwsza część pracy nosząca tytuł „W okresie przymusu cechowego” omawia dzieje gnieźnieńskich cechów od momentu ich pojawienia się w źródłach pisanych w XV wieku do I połowy XIX w., tj. do zniesienia przez władze pruskie przymusu cechowego. W części tej podjęto próbę doprecyzowania liczby cechów funkcjonujących w Gnieźnie w omawianym okresie. Część druga „Od zniesienia przymusu cechowego do przymusowej jedności” przedstawia losy rzemiosła gnieźnieńskiego od II połowy XIX w. do czasu przywrócenia przymusu cechowego przez władze komunistyczne po II wojnie światowej oraz odgórnej akcji łączenia cechów jednostkowych w zjednoczone. Część trzecia „Rzemiosło w okresie centralizacji” ukazuje przemiany gnieźnieńskiego ruchu rzemieślniczego od połowy XX wieku do 2019 r.
  • Item
    Muzea multimedialne. Nowa przestrzeń narracji historycznej
    (2021) Zielazek-Szeska, Karolina; Skotarczak, Dorota. Promotor
    W swojej pracy, w oparciu o konkretne przykłady muzeów historycznych w Polsce koncentruję się na próbie opisania specyfiki muzeum historycznego nowego typu – muzeum multimedialnego tj. takiego, w których, narracja oparta jest częściowo na ekspozycji cyfrowej - multimedialnej - wykorzystującej nowe technologie. Samo muzeum multimedialne ma wiele wariantów i odmian. W poniższej pracy chciałabym przede wszystkim ograniczyć się do analizy specyficznej odmiany muzeum multimedialnego - mianowicie muzeum multimedialnego typu narracyjnego. Problematyka współcześnie tworzonych wystaw niesie ze sobą wiele nierozstrzygniętych dylematów i pytań. Można ją więc badać z wielu różnych perspektyw. Szukając odpowiedzi na kluczowe pytanie o kształt narracji we współczesnym multimedialnym muzeum historycznym znalazłam kilka takich “punktów”, miejsc, które pozwoliły mi uzupełnić luki istniejące w badaniach. Każdemu z tych “punktów” poświęciłam jeden z rozdziałów tej pracy. Dotyczą więc one kolejno: roli obrazu w muzeum historycznym, jego miejsca w ekspozycji. Traktuję tu pojęcie obraz szeroko, odnosząc je do teorii kultury wizualnej. Kolejnym omawianym obszarem jest analiza funkcji i znaczenia “szczególnych” eksponatów na wystawie historycznej (które porównuję tu do chrześcijańskiej relikwii zastanawiając się czy “zdobywają” one podobny relikwii status w kontekście prezentowanej w danym muzeum narracji historycznej). Innym tropem jakim tu podążam jest wpływ sztuki współczesnej (reprezentowanej tu poprzez zjawisko perfomansu oraz instalację artystyczną) na strukturę wystawy stałej, oraz jej znaczenia w muzeum historycznym.
  • Item
    Radjo Poznańskie 1927-1933. Geneza i charakter
    (2021) Zawada, Marcin; Łazuga, Waldemar. Promotor
    „Płyń falo poznańska po całej Polsce” – tymi słowami 24 kwietnia 1927 roku Cyryl Ratajski, ówczesny prezydent miasta Poznania i przewodniczący spółki Radjo Poznańskie, kończył pierwsze przemówienie nadane na falach poznańskiej rozgłośni. Zanim jednak ta ówcześnie najbardziej nowatorska polska rozgłośnia mogła rozpocząć pracę, trzeba było przejść długą drogę. Historia Radja Poznańskiego rozpoczęła się w drugiej połowie 1925 roku. Plany rządowe przewidywały początek działalności Poznańskiej Rozgłośni Polskiego Radia na lata 1929–1930. Nie chcąc czekać tak długo samorządowcy z Wielkopolski postanowili działać sami. Po 21 miesiącach biurokratycznych, finansowych i technicznych batalii dzieło zostało zakończone. 24 kwietnia 1927 roku o godzinie 17.00 nastąpiło uroczyste otwarcie rozgłośni poznańskiej. Radjo Poznańskie pomimo swojego oryginalnego, lokalnego charakteru i niezbyt dużego budżetu wprowadziło do polskiej radiofonii wiele elementów. To właśnie w wielkopolskiej rozgłośni po raz pierwszy w Polsce przeprowadzono transmisję meczu piłkarskiego, opery, Mszy. św. czy gimnastyki. Mimo wielu sukcesów poznańskiej rozgłośni, od końca 1930 roku zaczyna się czas stopniowego kryzysu. Coraz większe wydatki i zmniejszające się wypływy musiały ostatecznie doprowadzić do słabej kondycji Radia Poznańskiego. Następstwem finansowego kryzysu wielkopolskiej rozgłośni była decyzja o wykupieniu majątku i praw nadawczych poznańskiej spółki przez Polskie Radio.
  • Item
    Intertekstualne i mityczne. Kompleksy rezydencjonalne Piastów i Przemyślidów od połowy X do końca XI stulecia.
    (2019) Oleś, Kamila; Kóčka-Krenz, Hanna. Promotor; Klápště, Jan. Promotor
    Chociaż warunki środowiskowe charakteryzują właściwości lokalne wpływające na konstrukcję struktur architektonicznych, odkryte i interpretowane relikty są zwykle izolowane od ich kontekstu w większości przeprowadzanych studiów porównawczych. Niemniej jednak nasze rozumienie środowiska lokalnego jest kluczowe w identyfikacji roli „cytatu architektonicznego” w semantycznej kreacji przestrzennej grodu rezydencjonalnego w przeszłości. Z tego powodu w oparciu o podejście tekstualne do architektury i jej zaplecza krajobrazowego, przedstawiana teza ma na celu dekonstrukcję wybranych interpretacji grodów rezydencjonalnych w Europie Środkowej. Warsztat konceptualny zastosowany w przedkładanej rozprawie został wypracowany na podstawie koncepcji dekonstrukcji J. Derridy, zestawionej z teorią denotacji U. Eco, rozumieniem mitu R. Barthes’a, koncepcji heterotopii M. Foucault’a, teorii dekonstrukcji architektonicznej P. Eisenman’na oraz folies B. Tschmi’ego. W przedkładanej rozprawie wykazuję, iż w niektórych przypadkach znaczenie krajobrazu, w którym zorganizowano siedzibę zostało wykreowane z pominięciem rozważań nad danymi przestrzennymi. Demonstruję, iż poprzez izolowanie poszczególnych budowli rezydencjonalnych od ich kontekstu fizykalnego i tekstualnego, przestrzenne aspekty struktur architektonicznych zostały błędnie zinterpretowane. W pracy prezentuję również, iż dwa aspekty rzeczywistości – tekstowy (źródła pisane) i fizykalny (środowiskowy) powinny być łączone w celu zinterpretowania i konstrukcji rzeczywistości historycznej zespołów pałacowo-sakralnych.
  • Item
    Transformatywny charakter systemu wyobrażeń społeczeństw Południowo-Środkowej Anatolii w okresie 6500-5500 p.n.e.
    (2019) Filipowicz, Patrycja; Marciniak, Arkadiusz. Promotor
    Niniejsza praca jest poświęcona kwestii pochodzenia systemu wyobrażeń z Regionu Jezior w południowo-środkowej Turcji w okresie Późnego Neolitu i Wczesnego Chalkolitu. Punktem wyjścia do rozważań jest osada Çatalhöyük w środkowej Anatolii. We wczesnym neolicie wyróżniały ją domostwa bogato zdobione malowidłami i rzeźbami. Istniał swoisty kanon symboli i motywów. Osada ulegała stopniowym przemianom, zmniejszając swój rozmiar i u schyłku 7 tysiąclecia została opuszczona. Rozpad Çatalhöyük, początek masowej migracji i pojawienie się osad w Regionie Jezior są mniej więcej równoczasowe. Upadek neolitycznego świata nie oznaczał jednak końca sfery wyobrażeniowej. Wizerunki znane ze ścian Çatalhöyük zaczęły pojawić się w Regionie Jezior. W celu prześledzenia obecności i dynamiki zmian sfery wyobrażeniowej, dane uzyskane w trakcie wykopalisk z czterech intensywnie przebadanych stanowisk archeologicznych (ceramika, figurki, pieczęcie stemplowe) zostały przeanalizowane w oparciu o semiotykę Charlesa Peirce’a. Analizy pokazały, iż wczesnochalkolityczny system znaków i wyobrażeń zbudowany był z replik znaków wczesnoneolitycznych. Społeczności Regionu Jezior czerpały z tradycji Çatalhöyük w celu odwołania się i podkreślenia związków z przeszłością i miejscem pochodzenia. Wraz z upływem czasu, formy motywów ulegały stopniowej stylizacji i wskutek tego utraciły swe pierwotne znaczenie.
  • Item
    Telewizje poznańskie jako czynnik kształtowania tożsamości lokalnej i regionalnej w Wielkopolsce w latach 1957-2000.
    (2019) Stachurska Olejnik, Monika; Kujawska, Maria. Promotor
    Tożsamość to jeden z podstawowych czynników składających się na osobowość człowieka. Poznań i Wielkopolska zawsze miały bardzo silną świadomość regionalno - historyczną. Poznańskie telewizje przez lata umacniały tożsamość i pielęgnowały wartości regionalne. Analiza zagadnienia na przestrzeni dziesięcioleci pozwala na twierdzenie, iż w tym czasie wypełniały funkcje kształtujące tożsamość zarówno na poziomie lokalnym, jak i regionalnym. Były przewodnikiem i inspiratorem działań tworzących więzi z regionem. Praca podzielona jest chronologicznie na dekady, omawiane w kolejnych rozdziałach. Rozdział pierwszy to opis początków telewizji. Rozdział drugi obejmuje lata 60. i 70., kiedy w Poznaniu działał już ośrodek telewizyjny. Ośrodek szybko się rozwijał, tworzyli tu wybitni twórcy, co przekładało się na jakość oferowanego programu. Rozdział trzeci to lata 80., czas stanu wojennego, kiedy na dwa miesiące zawieszono w Poznaniu nadawanie programu lokalnego. W następną dekadę wprowadza kolejny rozdział traktujący o powstaniu telewizji regionalnej i tworzeniu się telewizji samorządowej. Ostatni rozdział dotyczy telewizji niepaństwowych, które mogły powstać po przemianach ustrojowych w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Mowa szczególnie o Telewizji ES i Telewizji WTK, które stanowiły cenną alternatywę programową dla widzów regionu.
  • Item
    W polskiej Wandei. Komunistyczna Partia Polski w województwie poznańskim w latach II Rzeczypospolitej
    (2019) Jurek, Marcin; Jankowiak, Stanisław. Promotor
    Tematem pracy są dzieje Komunistycznej Partii Polski w województwie poznańskim w latach II Rzeczypospolitej. Region ten był w okresie międzywojennym zdominowany przez zwolenników Narodowej Demokracji, jednak nieliczni komuniści usiłowali prowadzić działalność w ramach powstałej w grudniu 1918 r. nielegalnej partii. Ich celem było doprowadzenie do rewolucji socjalnej, by w ten sposób obalić istniejący ustrój polityczny i gospodarczy II RP, a następnie zaprowadzić zmiany na wzór Związku Radzieckiego. Z Sowietami partię łączyło nie tylko pokrewieństwo ideowe, ale także ścisła zależność formalna. KPP występowała bowiem od 1921 r. jako sekcja Międzynarodówki Komunistycznej (Kominternu). Mimo wielu publikacji na temat ruchu komunistycznego w okresie PRL, dzieje partii w Wielkopolsce nigdy nie doczekały się osobnego opracowania. Podstawowym celem pracy było więc odtworzenie faktografii. Pierwszy rozdział omawia historię KPP w skali całego kraju, natomiast kolejne części pracy koncentrują się już bezpośrednio na działalności komunistów w województwie poznańskim. Rozdział drugi opisuje początki ich działalności w Poznaniu w 1919 r. aż do głośnego procesu Alfreda Bema i jego towarzyszy w 1927 r. Kolejny skupia się na aktywności działaczy komunistycznych w ramach KPP oraz istniejącej legalnie PPS-Lewicy w latach 1928-1930. W następnym mowa jest o szczytowych chyba możliwościach partii, jakie przypadały w moim odczuciu na lata 1931-1936. W rozdziale piątym omawiam schyłek i zanik działalności partii aż do jej rozwiązania przez Komintern w 1938 r. Charakter problemowy ma natomiast rozdział szósty, w którym podjęto próbę sporządzenia portretu zbiorowego członków partii. Odrębną całość stanowi ostatni rozdział, gdzie poddano analizie najważniejsze wątki obecności dziedzictwa KPP już w realiach PRL. Podsumowanie oraz najważniejsze tezy i konkluzje wynikające z całości wywodu przedstawiono w zakończeniu. Na końcu zamieszczono aneks z ilustracjami.
  • Item
    Edukacja i popularyzacja wiedzy o przeszłości w wielkopolskich muzeach historycznych w latach 1945-1989
    (2019) Kalisz-Zielińska, Marta; Konieczka-Śliwińska, Danuta. Promotor
    Niniejsza praca stanowi syntezę działań muzealnych w zakresie edukacji i popularyzacji wiedzy o przeszłości w wielkopolskich muzeach historycznych w latach 1945- 1989. Celem jaki przyświecał prowadzonym w ramach rozprawy badaniom było zaprezentowanie muzeów jako instytucji, które odgrywały znaczącą rolę w obszarze polityki kulturalnej Polski Ludowej. Badania w tym zakresie zostały oparte o materiał archiwalny 30 wielkopolskich placówek muzealnych o charakterze historycznym oraz dokumentację znajdującą się w archiwach państwowych odnoszącą się do wspomnianych instytucji. W zakresie terytorialnym praca odnosi się do regionu „Wielkopolski właściwej”, a więc obszaru historycznego i znacznie bardziej rozległego aniżeli wydzielone w latach 1945-1989 województwo poznańskie. Rozprawa stanowi odpowiedź na kilka istotnych pytań z obszaru działalności edukacyjnej wielkopolskich placówek muzealnych. Pierwsze z nich dotyczy tego, czy we wspomnianych placówkach faktycznie dominowała tematyka wiedzy o przeszłości. Następnie, jakie działania oświatowe były najczęściej stosowane oraz cieszyły się największym zainteresowaniem odbiorców. Określenie tych kwestii pomogło z kolei w uzyskaniu odpowiedzi na pytanie o grupę odbiorców działań muzealnych, z którą najczęściej współpracowano. Natomiast wyznaczenie tematyki dominującej w poszczególnych formach edukacji i popularyzacji wiedzy historycznej, dało możliwość zastanowienia się nad właściwą funkcją jaką wielkopolskie muzea historyczne pełniły w okresie Polski Ludowej: oświatową, czy propagandową. Pozyskany materiał źródłowy umożliwił również wskazanie najbardziej aktywnych w sferze oświatowej wielkopolskich instytucji muzealnych w latach 1945-1989. W pracy podjęto się również ukazania objętych badaniami placówek w szerszym kontekście – polityki kulturalnej państwa i regionu Wielkopolski w latach 1945-1989. Taka perspektywa umożliwiła ocenę roli i znaczenia muzeów historycznych dla realizacji celów władz Polski Ludowej.
  • Item
    Szklane żetony z okresu wpływów rzymskich z terenu Polski. Analiza archeologiczno-archeometryczna.
    (2019) Krzyżanowska, Marta Hanna; Michałowski, Andrzej. Promotor; Niedzielski, Przemysław. Promotor; Teska, Milena. Promotor
    Celem pracy było poszerzenie wiedzy na temat szklanych żetonów znajdowanych na terenie Polski w kontekście stanowisk kultury przeworskiej, wielbarskiej i luboszyckiej. Praca ta łączy w sobie podejście archeologiczne i archeometryczne. Szklane żetony znane są z 44 lub 45 stanowisk archeologicznych w Polsce, głównie cmentarzysk. Datowane są od fazy B1 do D (od I do IV w. n.e.). Łącznie, na Polskich stanowiskach archeologicznych odnaleziono 386 lub 390 szklanych żetonów. Szklane pionki omówione zostały w ramach trzech płaszczyzn: koloru, wielkości i metody produkcji. Najczęściej spotykanym kolorem szklanych żetonów był czarny a natomiast drugim biały. Większość posiada średnicę powyżej 15 mm, co klasyfikuje je jako duże. Metodę produkcji udało się ustalić dla 202 egzemplarzy. Na potrzeby pracy, 47 żetonów szklanych zostało wytypowanych do badań archeometrycznych. Każdy kolor składowy pionka został przebadany. Analizy archeometryczne zostały przeprowadzone za pomocą LA-ICP-MS. Szkło z przebadanych żetonów należało do grupy szkieł sodowo-wapniowo-krzemowych. Większość została wytopiona za pomocą natronu przy czym jego różne typy zostały wykorzystane jako baza. W badanym zbiorze znalazło się kilka szkieł wytopionych za pomocą popiołu roślin halofitowych. Określono również barwniki i zmętniacze wykorzystane do bawienia szkła.
  • Item
    O „obrazach z materii” w polskiej sztuce II połowy lat 50. oraz lat 60. XX wieku
    (2019) Jankowska-Andrzejewska, Maria; Juszkiewicz, Piotr. Promotor; Haake, Michał. Promotor
    W pracy poddano analizie dzieła oparte na wykorzystaniu materii niemalarskich, tj. innych niż farba, tworzone przez polskich artystów w II połowie lat 50. oraz w latach 60. XX wieku. Wyróżnione dzieła zostały określone mianem „obrazów z materii”, gdyż angażowały użycie niemalarskich tworzyw, nie przekraczając jednak tradycji obrazu. Rozprawę otwiera rozdział, w którym zaprezentowano dotychczasowe ujęcia prac, polegające głównie na włączaniu ich w ramy szerszych nurtów (malarstwo materii, strukturalizm, informel). Zasadniczy korpus rozprawy stanowi 5 rozdziałów analitycznych. W każdym poddano refleksji dzieła autorstwa jednego twórcy: - „obrazy wypukłe” Jadwigi Maziarskiej interpretowane dotąd w kategoriach informel i strukturalizmu; - „kompozycje fakturowe” Bronisława Kierzkowskiego tłumaczone wcześniej na język tradycyjnych gatunków; - „konkrety” Adama Marczyńskiego ujmowane jako cytat z rzeczywistości; - obrazy Teresy Rudowicz rozpatrywane jako przykłady collage i assemblage; - kompozycje Danuty Urbanowicz łączone z twórczością hiszpańską i włoską. Każdy z rozdziałów zamyka kreślona na podstawie analiz charakterystyka danej twórczości. W zakończeniu rozprawy wskazano specyfikę „obrazów z materii” jako odrębnej tendencji w polskiej sztuce. Dopełnienie tekstu stanowi katalog, zawierający reprodukcje, dane inwentarzowe oraz opisy „obrazów z materii” omówionych artystów.
  • Item
    Wytwórczość szlifowanych narzędzi krzemiennych w rejonie Dolnego Nadodrza w neolicie (IV–III tys. przed Chr.)
    (2019) Dziewanowski, Marcin; Chachlikowski, Piotr. Promotor
    Celem przedkładanej rozprawy doktorskiej zatytułowanej "Wytwórczość szlifowanych narzędzi krzemiennych w rejonie Dolnego Nadodrza w neolicie (IV–III tys. przed Chr.)" było wykazanie u społeczności KPL, KAK oraz KCSZ zaawansowanej technologicznie produkcji szlifowanych narzędzi wielościennych z krzemienia w okolicach Szczecina. Dysertacja składa się ze Wstępu, czterech rozdziałów, Podsumowania oraz Katalogu. Wydzielono trzy fazy w rozwoju idei narzędzi skalnych: I etap łączony z V tys. przed Chr., związany jest z wczesnym i środkowym neolitem; II etap łączony z IV tys. przed Chr., dotyczy młodszego i późnego neolitu; III etap w III tys. przed Chr., związany ze schyłkowym neolitem. Siekiery pojawiają się już w zespołach typu Tanowo w 1 ćwierci IV tys. przed Chr. W horyzoncie moltzowskim KPL (około połowy IV tys. przed Chr.) w inwentarzach obok fragmentów narzędzi występują zaprawiaki. W horyzoncie lubońskim KPL świadectwa obróbki i użytkowania danych wytworów stają się wyrazistym elementem zbiorów z jam gospodarczych. W ugrupowaniach waltenienbursko-bernburskich obróbka jest realizowana bez wątpienia w ramach zajęć przydomowych. W późnej KCSZ stwierdza się zaawansowanie technologiczne i masową skalę wytwórczości, najpewniej nie tylko na użytek lokalny. W horyzoncie płońskim stwierdza się deponowanie odpadów na dużą skalę w przydomowych jamach gospodarczych. Nie później, niż w 1 ćwierci II tys. przed Chr. zaprzestano obróbki wielościennej. Podsumowując, lokalna wytwórczość makrolitycznych i mediolitycznych wyrobów z krzemienia na Dolnym Nadodrzu miała największe znaczenie w 4 ćwierci IV tys. oraz kilkaset lat później – w ostatniej ćwierci III tys. przed Chr.
  • Item
    Outis i Cronaca del Luogo Luciana Beria w perspektywie kategorii przestrzeni performatywnej i heterotopicznej
    (2019) Nowak, Weronika; Humięcka-Jakubowska, Justyna. Promotor
    Przedmiot badań stanowią dwa ostatnie utwory sceniczne Luciana Beria – Outis i Cronaca del Luogo. Wniknięcie w głąb „polifonicznego labiryntu” będącego istotą przestrzeni teatru muzycznego Beria oraz odkrycie specyfiki jej marginalizowanych obszarów było głównym celem badań. Celem refleksji było też wykazanie wszechstronnej roli Beria jako twórcy utworów scenicznych. Osiągnięcie założonych celów wymagało wypracowania kategorii interpretacyjnych, za które posłużyły zredefiniowane: kategoria przestrzeni performatywnej związana z koncepcją estetyki performatywności E. Fischer-Lichte oraz kategoria przestrzeni heterotopicznej związana z myślą M. Foucaulta. Badania wymagały uwzględnienia partytury, libretta, a także nagrań audiowizualnych. Praca składa się z czterech rozdziałów: 1. – dotyczący twórczości scenicznej Beria z lat 1961-83 – stanowi kontekst dla interpretacji późniejszej twórczości Beria; w 2. – redefinicji poddano subkategorie: głosowości, cielesności, przestrzenności i czasowości (przestrzeń performatywna), a także heterotopię czasu akumulowanego i przerywanego oraz heterotopię dewiacji i kryzysu (przestrzeń heterotopiczna); w 3. i 4. – przeprowadzono interpretacje Outis i Cronaca del Luogo w oparciu o kategorie zredefiniowane w rozdziale 2. W aneksach przedstawiono m.in. katalogi zjawisk muzycznych, transkrypcje dokumentów, przykłady nutowe i zdjęcia z przedstawień.
  • Item
    Wojownicy społeczności kultury ceramiki sznurowej z Europy Środkowej w III tys. przed Chr.
    (2018) Skrzyniecki, Rafał; Makarowicz, Przemysław. Promotor
    Niniejsza praca poświęcona jest zagadnieniu warriorhood w społecznościach kultury ceramiki sznurowej z III tys. BC, a w szczególności w tych ugrupowaniach, które zajmowały w omawianym okresie tereny Europy Środkowej. Tożsamość wojownika zrekonstruowano na podstawie danych ilościowych, uzyskanych w toku analiz biologicznych i kulturowych cech pochówków ludności KCSz, oraz źródeł etno-historycznych i publikacji socjologicznych, będących ważnym uzupełnieniem rozważań nad funkcją stowarzyszeń wojennych w społecznościach przedpaństwowych. W efekcie ustalono, że fenomen warriorhood, mimo wspólnego dla wszystkich ugrupowań „rdzenia ideowego”, wykazywał znaczne zróżnicowanie w czasie i przestrzeni. Społeczności ze wschodniej rubieży KCSz, pozostające częściowo w orbicie wpływów kulturowych stepu, zdecydowanie częściej umieszczały w grobach mężczyzn zestawy sprzętu łuczniczego, podczas gdy ugrupowania z Czech, Moraw, Niemiec, Danii i Holandii nadal trzymały się pierwotnego wzorca wojowniczości, w którym największe znaczenie miała celebracja walki wręcz, symbolicznie podkreślana poprzez deponowanie w grobach ciężkiej broni kamiennej.
  • Item
    Walka o spadek po Mieszku III Starym (1202-1249)
    (2019) Szempliński, Łukasz; Skibiński, Edward
    Po śmierci Mieszka Starego doszło do walki o jego spadek. W pierwszej fazie walki przeciwko siebie stanęli Władysław Laskonogi i jego bratanek Władysław Odonic. Konflikt ten splótł się w spór kościelno-polityczny oraz spór pomiędzy stronnictwem juniorów i seniorów. Odonic należał do stronnictwa juniorów, związanego z arcybiskupem Henrykiem Kietliczem, natomiast Laskonogi do obozu seniorów. Pierwsza faza walki zakończyła się zwycięstwem Władysława Odonica, który w 1231 r. pokonał swego rywala. Większość rodów rycerskich poparła Laskonogiego, natomiast duchowieństwo było podzielone pomiędzy zwolennikami a przeciwnikami reformy. Druga faza konfliktu przebiegła pomiędzy Władysławem Odonicem i jego synami a śląską linią Piastów, której Laskonogi zapisał w testamencie Wielkopolskę. Pomimo początkowych sukcesów książąt śląskich, synowi Odonica w latach 1241-1249 wyszli z tej walki zwycięsko, jednocząc Wielkopolskę w swych rękach. Większość możnowładztwa oraz duchowieństwa poparła książąt wielkopolskich.
  • Item
    Artyleria konna Wojska Polskiego w latach 1935-1939: organizacja, taktyka i wyposażenie czasu wojny i pokoju
    (2019) Korbal, Jędrzej; Pilarczyk, Zbigniew. Promotor
    Artyleria konna była jedną z najmniej licznych formacji w ramach struktur artylerii WP. Ze względu na swoją specyfikę, łączącą kawaleryjski charakter z rzemiosłem artyleryjskim, przez cały okres dwudziestolecia pozostawała rozdarta pomiędzy ww. dwoma wojskowymi stronnictwami. Powstające od roku 1936 plany modernizacji poszczególnych rodzajów wojsk w zasadzie nie dotknęły artylerii konnej, przez co tylko z niewielkimi zmianami strukturalnymi funkcjonowała ona nadal w formie jeszcze z początku lat trzydziestych. Przykładem zapóźnień jest zbiorczy dyon artylerii konnej wysłany na Śląsk Cieszyński z zadaniem współuczestniczenia w akcji przejęcia tego spornego obszaru w październiku 1938 roku. Dla kilku baterii udział w tej quasi-wojennej operacji okazał się niezwykle ważną próbą sprawności działania wobec zmieniających się metod prowadzenia walki i trudnych warunków terenowych. Operacja Zaolziańska wykazała szereg niedostatków, z których część można było relatywnie szybko zaspokoić. Rozprawa jest próbą kompleksowego przedstawienia artylerii konnej jako oddzielnego i zapomnianego typu formacji wojskowej. Autor omówił szeroko kwestie związane ze strukturą społeczna, wyposażeniem, szkoleniem, zmianami organizacyjnymi i przestrzennymi, kwatermistrzostwem, uzbrojeniem oraz zagadnieniami ściśle taktycznymi. W końcowej części pracy znajduje się próba odpowiedzi pytania dotyczące rzeczywistego stanu przygotowania artylerii konnej do podjęcia skutecznych działań w walce z nieprzyjacielem oraz możliwości jej usprawnienia w miarę skromnych możliwości armii.
  • Item
    Narodowe Siły Zbrojne w walce o utworzenie Narodowego Państwa Polskiego
    (2019) Napora, Adrian Czesław; Franz, Maciej. Promotor
    Przedstawiona praca doktorska jest próbą syntetycznego zestawienia walki Narodowych Sił Zbrojnych z planami i koncepcjami polityczno-wojskowymi ich kierownictwa politycznego. Zawiera opis dziejów obozu narodowego od jego powstania aż do jego dezintegracji i umocnienia się władzy ludowej w powojennej Polsce.
  • Item
    Tradycja gotycka w nowożytnej architekturze Wielkopolski (XVI-XVII w.)
    (2018) Miedziak, Witold; Kowalski, Jacek. Promotor
    Przedmiotem pracy jest dotąd nierozpoznany fenomen długiego trwania gotyku w nowożytnej architekturze Wielkopolski. Dzięki prześledzeniu rozwoju budownictwa w regionie od początku XVI wieku dowodzę istnienia nieprzerwanej tradycji gotyckiej od średniowiecza, aż do pierwszych dekad XVII wieku. Występowanie w nowożytnej Wielkopolsce architektury o cechach gotyckich dzielę na kilka podokresów. W pierwszym (ok. 1530-1560) pojawiają się pierwsze oznaki wpływów nowożytnych, widoczne w szczytach architektonicznych i nowych typach budowli. W drugim podokresie (1560-1595) następuje spadek liczby fundacji sakralnych i świeckich, przy równoczesnym wzroście liczby wielkich świątyń magnackich. W tym czasie rozwijają się tendencje do tworzenia nowych form, zarówno w architekturze katolickiej jak i protestanckiej. W ostatnim podokresie (ok. 1595-1650) następuje wzrost liczby fundacji, równocześnie ze zmianami w technologii budowlanej. W tym czasie architektura o cechach gotyckich z wolna przestaje w regionie dominować. Istotną częścią pracy jest interpretacja architektury, skupiająca się wokół problemu możliwości stosowania modusu gotyckiego w celu archaizacji. Biorąc pod uwagę m.in. kategorię kontekstu architektonicznego mikro- i makroregionu, określam moment pierwszych tego typu odniesień na drugą ćwierć XVII stulecia, bliżej jednak połowy wieku.
  • Item
    Obraz Wielkiej Wojny Ojczyźnianej w rosyjskich podręcznikach do historii ojczystej dla szkoły szczebla średniego w świetle polityki historycznej Federacji Rosyjskiej (2000-2015)
    (2019) Moskwa, Dagmara; Diec, Joachim. Promotor
    Zasadniczym celem rozprawy doktorskiej jest rekonstrukcja oraz krytyczna analiza narracji historycznej dotyczącej Wielkiej Wojny Ojczyźnianej [dalej: WWO] w rosyjskich podręcznikach do historii ojczystej (historii Rosji) przeznaczonych dla szkół szczebla średniego o profilu ogólnokształcącym obowiązujących po roku 2000. Analizowane książki szkolne zostały zaakceptowane przez Ministerstwo Edukacji i Nauki FR oraz wpisane na federalne listy podręczników, a zatem możliwe do wykorzystywania w szkołach. Celem analizy jest odczytanie szkolnej narracji podręcznikowej w jej związkach z polityką historyczną Federacji Rosyjskiej skoncentrowaną na „zarządzaniu” pamięcią o WWO (mit fundacyjny FR) oraz stanowiącą krok ku unifikacji nauczania historycznego w rosyjskich szkołach średnich. Za wstępne założenie pracy służy teza, że podręczniki stanowią odzwierciedlenie aktualnej sytuacji polityczno-społecznej państwa, która jest przez nie reprodukowana i utrwalana. Istnieje zatem związek między książkami szkolnymi, a funkcjonowaniem w sferze publicznej obrazu WWO, a w tym bazującego na niej mitu fundacyjnego. Autorka zakłada także, że podręczniki mówią wiele o sytuacji kulturowej, społecznej i politycznej, w której powstały. W analizie uwzględniono również lata 1938-1941, bez których obraz wojny byłby niepełny.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego