Semantyka aforyzmów w prozie Olgi Tokarczuk. Ujęcie lingwistyczne

Loading...
Thumbnail Image

Date

2016

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Title alternative

Abstract

Celem pracy jest lingwistyczna charakterystyka aforyzmów licznie występujących w prozie Olgi Tokarczuk, które są jednym z aspektów jej stylu. Częściowo wpisują się one w tradycyjne pojęcie aforyzmu jako gatunku, sformułowane na gruncie polskich badań lingwistycznych i literaturoznawczych, będących analizą zwłaszcza polskiej twórczości literackiej. Jednak wiele z aforyzmów Olgi Tokarczuk odbiega zdecydowanie od powszechnych wyobrażeń o tym, czym jest aforyzm, i od formułowanych o nim definicji. W polskiej tradycji tego gatunku nie istnieją bowiem aforyzmy dłuższe niż jedno zdanie lub dwa zdania. Natomiast w jednej z ojczyzn aforyzmu, w Niemczech, szczególnie w literaturze XIX w., rozwinął się aforyzm długi, wykraczający poza sztywno określone ramy zwięzłości. I tego typu aforyzmy właśnie przeważają w prozie Olgi Tokarczuk. Za punkt wyjścia swojej analizy obrałem ustalenia naukowców niemieckich, Haralda Frickego i Petera Krupki, ponieważ ich badania obejmują ten model aforyzmu, którego nie wykształcili polscy twórcy. Ponadto przedmiotem moich badań jest także to, jakie funkcje semantyczne pełnią aforyzmy wplecione w tok narracji w dziełach Olgi Tokarczuk. Interesuje mnie więc zarówno aforyzm jako autonomiczny gatunek, autonomiczna jednostka semantyczna, jak i analiza jego struktury leksykalnej, jego stopień metaforyczności, jego nacechowanie socjolektalne i idiolektalne, ale także jego relacje semantyczne, ujawniające się w kontekście znaczeniowym świata przedstawionego utworu, którego jest częścią, oraz w odniesieniu do polszczyzny jako jego tworzywa.
The purpose of this thesis is to make a linguistic description of aphorisms that dominate the prose of Olga Tokarczuk, being one of the aspects of her style. These aphorisms partly correspond to the traditional notion of aphorism as a genre formed on the basis of Polish studies in linguistics and literature which are principally based on the analysis of Polish literary works. However, many of Olga Tokarczuk’s aphorisms definitely do not match the common idea of what an aphorism is and vary from its existing definitions. There are no aphorisms more than one or two sentences long in the Polish tradition of this genre, whereas in Germany - one of the motherlands of aphorism, the 19th- century literature gave way to the rise of a long aphorism that goes beyond the strictly defined frames. Aphorisms of this type dominate the prose of Olga Tokarczuk. At the core of my analysis are the works of German scientists Harald Fricke and Peter Krupka, because their researches cover the model of aphorism that hasn’t been created by Polish writers. In addition to this, my research is also focused on semantic role of the aphorisms integrated with the narration of Olga Tokarczuk’s works. I’m interested in analyzing aphorism as an autonomous genre, autonomous semantic unit, as well as in analyzing its lexical structure, the level of its metарhоrіcalmess, its sociolectal and idiolectal characteristics, its semantic relations shown in the semantic context of the world of a given work (to which this aphorism belongs), and also in relation to the Polish language viewed as its work material.

Description

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej

Sponsor

Keywords

aforyzm, aphorism, semantyka, semantic, kognitywizm, cognitivism

Citation

Seria

ISBN

ISSN

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego