Dyskretna czułość świata. O konwersacyjnym i paidetycznym wymiarze poezji Jerzego Ficowskiego i Piotra Sommera
Loading...
Date
2018
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Title alternative
The Discreet Sensitivity of The World. On The Conversational and Paidetic Dimension of Jerzy Ficowski’s and Piotr Sommer’s poetry
Abstract
Jerzy Ficowski i Piotr Sommer to twórcy osobni, odmienni, wymykający się krytycznoliterackim ustaleniom, obdarzeni wrażliwością, która nieoczekiwanie zbliża ich idiomatyczne poetyki, pozwalając spotkać się w przestrzeni autentycznej rozmowy. Ich wiersze zawieszają ostateczne rozstrzygnięcia, kierują się modalnością, trudnym witalizmem bycia pomiędzy: codziennością a wzniosłością, centrum a peryferiami, publicznym a prywatnym, czułością a bólem, wreszcie – między rozmową a wierszem. Słowa odsłaniają się w nowych konfiguracjach, mówią językiem świeżym, żywym. Uwidacznia się w tej poezji zwłaszcza kilka komponentów tematycznych: podmiotowe „ja” – dyskretne, acz stale pulsujące; wyobrażenie czasu: zwłaszcza chwili, która posiada tu charakter fundujący (przypadek Sommera) oraz tego, co przychodzi z „praprapraprzesłości” (casus Ficowskiego); dialogiczność, która jest zwrotem ku czytelnikowi-rozmówcy, jak i inne rozgałęzione w bytach wszelakich formy komunikacji (aż po naturocentryzm Ficowskiego); a także kategoria świata jako przestrzeni dyskretnej czułości.
Takie odczytywanie poezji Ficowskiego i Sommera odsłania jej dwie istotne dominanty: konwersacyjność (wiersz jest zaproszeniem czytelnika do rozmowy) oraz paidetyczność (rozumianą trojako: jako wiersze dla dzieci; „dorosłą” poezję werbalizującą sam temat dzieciństwa bądź rodzicielstwa; oraz dziecięcy charakter wyobraźni).
Jerzy Ficowski and Piotr Sommer are separate, distinct authors, escaping critical literary arrangements, endowed with sensitivity that unexpectedly brings their idiomatic poetics closer together, which allows to meet in the space of genuine conversation. Their poems suspend final decisions, being guided by modality, difficult vitalism of being in between everyday life and sublimity, center and periphery, public and private, tenderness and pain, and finally - between a conversation and a poem. Words reveal themselves in new configurations, they speak a fresh, vigorous language. In particular, several thematic components are visible in this poetry: subjective „I” - discreet, but constantly pulsating; the idea of time: especially the moment that has a funding character here (Sommer’s case) and what comes from the past world (Ficowski casus); dialogism, which is a turn towards the reader-interlocutor, as well as other forms of communication branched in beings (up to Ficowski’s naturocentrism), and the category of the world as a space of discreet tenderness. Such reading of Ficowski’s and Sommer’s poetry reveals its two important dominants: conversationality (the poem is an invitation for the reader to engage in a conversation) and paidetic meaning (understood in three ways: as poems for children, mature poetry verbalizing the very subject of childhood or parenthood, and the child-like character of imagination).
Jerzy Ficowski and Piotr Sommer are separate, distinct authors, escaping critical literary arrangements, endowed with sensitivity that unexpectedly brings their idiomatic poetics closer together, which allows to meet in the space of genuine conversation. Their poems suspend final decisions, being guided by modality, difficult vitalism of being in between everyday life and sublimity, center and periphery, public and private, tenderness and pain, and finally - between a conversation and a poem. Words reveal themselves in new configurations, they speak a fresh, vigorous language. In particular, several thematic components are visible in this poetry: subjective „I” - discreet, but constantly pulsating; the idea of time: especially the moment that has a funding character here (Sommer’s case) and what comes from the past world (Ficowski casus); dialogism, which is a turn towards the reader-interlocutor, as well as other forms of communication branched in beings (up to Ficowski’s naturocentrism), and the category of the world as a space of discreet tenderness. Such reading of Ficowski’s and Sommer’s poetry reveals its two important dominants: conversationality (the poem is an invitation for the reader to engage in a conversation) and paidetic meaning (understood in three ways: as poems for children, mature poetry verbalizing the very subject of childhood or parenthood, and the child-like character of imagination).
Description
Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej
Sponsor
Keywords
poezja rozmowna, dialogism, poezja dla dzieci, poety of children, paidia, naturocentryzm, kategoria czasu, naturocentrism, time as a category