Kilka uwag o Leszka Nowaka nie-Marksowskim materializmie historycznym oraz Immanuela Wallersteina i Andre G. Franka teoriach systemu światowego
Loading...
Date
2013
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych
Title alternative
Abstract
Tradycja marksistowska (jednakże nie marksizm jako ideologia) jest nadal użyteczna: wyzwania stawiane przez globalizację stwarzają potrzebę historiozofii. Ażeby móc pracować efektywnie nad jej konstrukcją, potrzebujemy „surowego materiału” z różnych tradycji, także z marksistowskiej. Systematyczne pokazanie jej ówczesnej doniosłości nie jest tutaj możliwe. Stąd zmuszony byłem wybrać jedynie niektóre z jej nurtów. Zdecydowałem się na analityczny Marksizm L. Nowaka oraz koncepcję systemu światowego w ujęciu I. Wallersteina oraz A. G. Franka. Można je postrzegać jako komplementarne, gdyż przezwyciężają one pewne słabości „tradycyjnego” materializmu historycznego. Nowak odrzuca ekonomizm marksistowski proponując jednocześnie nowe ujęcie państwa i kultury w ramach materializmu historycznego, jednakże zachowuje ideę społeczeństwa jako podstawowej kategorii teoretycznej. Wallerstein i Frank podtrzymują ekonomizm marksistowski, lecz odrzucają ideę społeczeństwa. Zarówno ekonomizm Wallersteina i Franka jak i anty-ekonomizm Nowaka zakładają „trynitarną” ontologię społeczną. I to właśnie ten „trynitaryzm” powinien zostać przezwyciężony. Nie chodzi o to, aby znaleźć kolejną uniwersalną ontologię społeczną, ale aby rozwinąć ontologię, która traktowałaby „anatomię” bytu społecznego jako problem: podlegający bezustannej transformacji, z którą należy się mierzyć. Łącząc taką ontologię z ideami zaczerpniętymi z koncepcji systemu światowego otrzymalibyśmy układ różnych (finansowych, naukowych, religijnych itp.) systemów światowych.
Description
Sponsor
Keywords
materializm historyczny, tradycja marksistowska, klasy społeczne, system światowy, sieci działań, historical materialism, Marxist tradition, social classes, world-system, networks of action
Citation
K. Brzechczyn, M. Ciesielski, E. Karczyńska (red.), Jednostka w układzie społecznym. Próba teoretycznej konceptualizacji (Poznańskie Studia z Filozofii Humanistyki, 22). Poznań, 2013, s. 187-205.
Seria
Poznańskie Studia z Filozofii Humanistyki;22
ISBN
978-83-62243-45-7