„Absztyfikant założył ancug”, czyli o niemieckich zapożyczeniach we współczesnej polszczyźnie potocznej

Loading...
Thumbnail Image

Date

2011

Advisor

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

SORUS S.C. Wydawnictwo i Drukarnia Cyfrowa

Title alternative

Abstract

Celem artykułu jest analiza zapożyczeń z języka niemieckiego, które we współ- czesnej polszczyźnie potocznej należą do słownictwa o zabarwieniu żartobliwym. Mate- riał wyekscerpowano ze słowników ogólnych, specjalistycznych (polszczyzny potocznej, gwary młodzieżowej i studenckiej, wulgaryzmów i seksualizmów) oraz ze słowników wyrazów obcych. W zasobie wynotowanych germanizmów wyodrębniają się cztery złoża chronologiczne: (1) zapożyczenia z okresu staro- i średniopolskiego, (2) pożyczki z XVIII w., (3) zapoży- czenia XIX-wieczne oraz (4) leksyka najnowsza, która weszła do polszczyzny w XX w. Opisane hasła, będące częścią polskiego języka potocznego, mają charakter żartobliwy i przedstawiają pozytywny stosunek do człowieka i otaczającej go rzeczywistości. Mają one charakter antropocentryczny i dotyczą głównie nazw osób (49), nazw ludzkich czyn- ności oraz stanów fizycznych i psychicznych człowieka (36) oraz nazw części ciała (9). Nowe znaczenia o zabarwieniu humorystycznym, które weszły do potocznego języka polskiego w XX w., powstały w procesie derywacji semantycznej opartej na metaforze i metonimii.

Description

Abstract (“A Pimp Wears a Suit” – About German Loanwords in Contemporary Col- loquial Polish). This paper examines the German loanwords which in contemporary collo- quial Polish belong to humorous vocabulary. The selected material comes from general and specialized dictionaries (colloquial Polish language, youth and student slang, vulgarisms, sexual terms) and dictionaries of foreign words. Four following groups of Germanisms were chronologically extracted: (1) Old Polish loanwords, (2) loans from the eighteenth century, (3) loanwords from the nineteenth century and (4) the latest vocabulary, which entered the Polish language in the twentieth century. The described colloquial Polish headwords are full of expression and humor, and represent positive attitude towards humans and their surrounding reality. They are of anthropocentric nature with the largest vocabulary groups denoting personal names (49), attributes of hu- man activities, his physical and mental states (36) and the names of body parts (9). New humorous meanings, which appeared in the colloquial Polish language in the twentieth century, underwent the process of semantic derivation based on metaphors and metonymy.

Sponsor

Keywords

zapożyczenia w języku polskim, zapożyczenia z języka niemieckiego, polszczyzna potoczna, język potoczny

Citation

Język. Komunikacja. Informacja, 2011, tom 6, s. 217-228

Seria

ISBN

ISSN

1896-9585

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego