Tekst poetycki jako materiał źródłowy do poznania modernistycznych sposobów konceptualizacji świata (na przykładzie analizy semantycznej leksemu dziewanna)
| dc.contributor.author | Kuryłowicz, Beata | |
| dc.date.accessioned | 2014-06-04T19:50:35Z | |
| dc.date.available | 2014-06-04T19:50:35Z | |
| dc.date.issued | 2012 | |
| dc.description.abstract | Niniejszy artykuł omawia rolę tekstów poetyckich w odtworzeniu modernistycznych sposobów konceptualizacji świata. Tekst składa się z dwóch części. W pierwszej przedstawiono teoretyczne rozważania dotyczące udziału materiału poetyckiego w ujawnieniu znaczenia jednostek leksykalnych. Druga część zawiera analizę semantyczną leksemu dziewanna, której model pojęciowy został zrekonstruowany na podstawie modernistycznych tekstów poetyckich. Analiza tekstów artystycznych pozwoliła wykazać konceptualnie podstawowe, a niepoświadczone w faktach systemowych cechy dziewanny: ‘ma złocistożółte kwiaty’, ‘ma długą, prostą łodygę’, ‘jest wysoka’, ‘kwitnie latem’. Teksty poetyckie potwierdziły także relewancję komponentu ‘rośnie na nieurodzajnej glebie’, który został utrwalony w przysłowiu Gdzie rośnie dziewanna, tam bez posagu panna. Dotychczasowe rozważania wskazują również, że najważniejsze miejsce w ramie pojęciowej słowa zajmują składniki domeny CECHY FIZYCZNE, a zwłaszcza charakterystyka kolorystyczna. Tworzą one stabilną część semantycznego rdzenia nazwy oraz motywują liczne konotacje, np.: ‘piękno’, ‘doskonałość’, ‘jasność’, ‘czystość’, ‘radość’, ‘witalność’, ‘biologizm’, ‘radość życia’, ‘młodość’ i ‘zdrowie’, ‘płodność natury’, ‘urodzaj’, ‘dostatek’, ‘bogactwo’, ‘erotyzm’, ‘seksualizm’. Skonwencjonalizowany charakter składników subramy MIEJSCE ROŚNIĘCIA – ‘rośnie na piaskach, na ugorach’, ‘rośnie w miejscach odludnych’ wpływa na w miarę rozbudowaną strukturę tego fragmentu modelu pojęciowego dziewanny. Cechy środowiskowe nazwy uzasadniają konotacje ‘ubóstwo’, ‘samotność’, ‘opuszczenie’. Z charakterystyką lokatywną związany jest również obraz kwiatu, w którym na plan pierwszy wysuwają się konotacje ‘samotność heroiczna’, ‘trwanie pomimo przeciwności’. | pl_PL |
| dc.description.articlenumber | 5 | pl_PL |
| dc.description.copybook | 2 | pl_PL |
| dc.description.journaltitle | Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza | pl_PL |
| dc.description.pageof | 65 | pl_PL |
| dc.description.pageto | 85 | pl_PL |
| dc.description.tome | 19 | pl_PL |
| dc.identifier.citation | Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, t. 19, z. 2, 2012, s. 65-85. | pl_PL |
| dc.identifier.isbn | 978-83-61573-46-3 | |
| dc.identifier.isbn | 978-83-7654-147-1 | |
| dc.identifier.issn | 1233-8672 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/10593/10913 | |
| dc.language.iso | pl | pl_PL |
| dc.publisher | Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne” i Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk | pl_PL |
| dc.subject | tekst poetycki | pl_PL |
| dc.subject | dziewanna | pl_PL |
| dc.subject | Młoda Polska | pl_PL |
| dc.subject | znaczenie jednostki leksykalnej | pl_PL |
| dc.title | Tekst poetycki jako materiał źródłowy do poznania modernistycznych sposobów konceptualizacji świata (na przykładzie analizy semantycznej leksemu dziewanna) | pl_PL |
| dc.title.alternative | Poetic text as a source material in understanding modernist means for the world’s conceptualisation, with an example of a semantic analysis of the lexeme dziewanna (mullein) | pl_PL |
| dc.type | Artykuł | pl_PL |