Kresy w perspektywie krytyki postkolonialnej

Loading...
Thumbnail Image

Date

2008

Advisor

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Wydawnictwo-Drukarnia Bonami/Pracownia Komparatystyki Literackiej IFP UAM

Title alternative

The Borderland in the View of Postcolonial Studies

Abstract

Artykuł proponuje lekturę literatury kresowej w perspektywie postkolonialnej krytyki. Polska jest często określana jako: kolonizator, który został skolonizowany. Powinno się dodać, że są dwa znaczenia tej sytuacji: pierwsze, Polska odgrywała rolę kolonizatora na terytoriach wschodnich (w okresie tzw. I Rzeczypospolitej, co można określić jako "normalne" zachowanie) i po drugie Polska odgrywała tę rolę podczas rozbiorów, kiedy była kolonizowana przez sąsiednie mocarstwa. Te powoduje szczególny rodzaj komplikacji i doświadczeń, które są zapisane w literaturze, w osobistych i historycznych dokumentach. Stosowanie krytyki postkolonialnej do czytania literatury kresowej oznacza: 1. wzięcie pod rozwagę granicy lokalnych (nie tylko miejskich) dyskursów, inaczej, wzięcie pod uwagę elementów historycznych i politycznych; 2. Rozumienie stereotypów Innego/Obcego; 3. Wyeksponowanie retorycznych zasad i celów "jednojęzyczności". 4. Wzięcie pod uwagę (i szczególne rozumienie) fenomenu przestrzeni oraz 5. Fantazmatyczny typ postaci i sytuacji w tekstach, a także 6. Literacką eskalację doświadczenia kresowego. Powyższe tezy zostały przedstawione w krótkich analizach.
The article proposes reading borderland literature with use of postcolonial criticism. Poland is often called: colonist who has been colonized. I should add, that there are two meanings of this statement: firstly, Poland acted like a colonist in Eastern Territory (the time of so-called the I Republic of Poland and that can be classified as a “normal” behavior), and secondly Poland acted this way in the time of Partition, when it was colonized by neighbouring superpowers. This causes a special kind of complications and experiences which are written in literature, personal and historical documents. Using postcolonial criticism to read borderline literature means: 1. To take into consideration borderline, local (not only metropolitan) discourses, in other words, to take into consideration historical and political threads 2. To understand stereotypes of the Other/the Stranger in a different way. 3. To expose rhetorical rules and the aims of “unilanguage”. 4. To take into consideration (and to understand in a special way) the phenomenon of space and: 5. Fantasmatic type of characters and situation in texts, and also: 6. Literary escalation of borderland experience. These thesis are shown on short analysis.

Description

Sponsor

Keywords

Kresy, Borderlands, Ukraina, Ukraine, Litwa, Lietuva, Białoruś, Bielorussia, mit, myth, postkolonializm, postcolonialism, interpretacja, interpretation

Citation

PORÓWNANIA. Czasopismo poświęcone zagadnieniom komparatystyki literackiej oraz studiom interdyscyplinarnym. nr 5, 2008, s. 91-111.

Seria

ISBN

ISSN

1733-165X

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego