Jakość opieki nad dzieckiem w rodzinie a jego emocjonalno-społeczne funkcjonowanie

Abstract

Problematyka niniejszej dysertacji koncentruje się wokół zagadnień związanych z analizą zależności zachodzących między emocjonalno-społecznym funkcjonowaniem dziecka w okresie późnego dzieciństwa a jakością funkcji opiekuńczo-wychowawczej realizowanej przez współczesną rodzinę. Analizy teoretyczne, oraz podstawy przeprowadzonych badań empirycznych oparte zostały na trzech współczesnych koncepcjach rozwoju, a mianowicie: koncepcji psychospołecznego rozwoju ego Erica Eriksona, teorii relacji z obiektem w koncepcji Margaret Mahler oraz teorii społecznego przywiązania Johna Bowlby'ego. Zgodnie z podstawowymi założeniami wymienionych koncepcji, najważniejsze cechy charakteru człowieka kształtowane są w wyniku wczesnodziecięcych relacji z osobą sprawującą stałą opiekę nad dzieckiem. Sposób oraz jakość sprawowania tej opieki mają fundamentalne znaczenie dla charakteru stworzonej między dzieckiem a opiekunem więzi, a w konsekwencji dla przebiegu procesów emocjonalno-społecznego rozwoju dziecka. Założone cele badawcze obejmują opis sposobów sprawowania opieki nad dzieckiem w poszczególnych fazach jego rozwoju oraz diagnozę poziomu rozwoju emocjonalno-społecznego u dzieci w wieku wczesnoszkolnym, a także charakterystykę związków zachodzących między sposobem wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczej przez rodziców i jej jakością a poziomem rozwoju emocjonalno-społecznego dziecka.

The objective of this dissertation is to present the role of parental care in emotional and social development of children. The author looks at the family as the context of development of its members, especially children. In author's opinion, the relationship between family members is the base of appropriate child development. Therefore, the family is considered the primary context of human development. Special attention is paid to the responsibility of adult family members for childcare. The impact of parental roles, parental rearing style and family bonds on child development is significant. For this reason it becomes the subject of detailed research conducted by the author. Dissertation presents a theoretical and empirical analysis of the forms of parental care for a child. They relate mainly to the theories of E.H. Erikson, M. Mahler and J. Bowlby. According to the theories the most important features of the individual's character are formed as the result of early relationships with the caregiver, which is usually the mother. Quality of care is essential for child's relationship with its mother. Traumatic experiences as well as unsatisfactory relationship are the cause of personality disorders. The author of the dissertation examines correlation between the quality of parental care and emotional and social functioning of children.