,,Król z narodem, naród z królem”? Polski władca jako figura seria dyskursu politycznego w dramatach oświecenia polskiego (1760-1792)
Loading...
Date
2024
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Title alternative
,,The king with nation, the nation with king"? The Polish Ruler as a figura seria of Political Discourse in the Dramas of the Polish Enlightenment (1760 1792)
Abstract
Celem niniejszej pracy było dokonanie charakterystyki reprezentacji literackich przekształceń idei monarchicznej realizowanych na gruncie dramatu w dobie oświeceniowego teatru narodowego jako znaczącego (obok czasopiśmiennictwa) kanału komunikacyjnego służącego dyskusji, która dotyczyła między innymi projektów reformy ustrojowej i postulatów odnośnie roli króla w państwie. Zrealizowano to poprzez interpretację pojawiających się w kolejnych dramatach figur monarchy, które nawiązywały do opisów znanych z europejskiej myśli filozoficznopolitycznej począwszy od czasów Arystotelesa przez św. Tomasza z Akwinu, hiszpańskich teoretyków monarchii z XVI i XVII wieku po autorów oświecenia polskiego (np. Cezar Pyrrhys de Varille, Stanisław Konarski). Kolejne rozdziały poświęcone są dramatom: ,,Władysław pod Warną" (Wacława Rzewuskiego – 1760 i Juliana Ursyna Niemcewicza – 1787), ,,Casimir le Grand" Jeana Baptiste’a Dubois (1775), ,,Kazimierz Wielki" Juliana Ursyna Niemcewicza (1792) i ,,Zygmunt August" Józefa Wybickiego (1783).
The aim of this paper was to characterize the representation of literary transformations of the monarchical idea realized on the basis of drama in the era of enlightenment national theatre as a significant (next to periodicals) communication channel for discussion,
which concerned, among other things, projects of political reform and postulates concerning the role of the king in the state. This was achieved through the interpretation of the figures of the monarch appearing in dramas, which referred to descriptions known from the European philosophical and political thought, starting from the times of Aristotle, through st. Thomas Aquinas, Spanish theoreticians of monarchy from the 16th and 17th centuries, to authors of the Polish Enlightenment (e.g. Caesar Pyrrhys de Varille, Stanisław Konarski). The chapters are devoted to the dramas: Władysław at Varna (by Wacław Rzewuski – 1760 and Julian Ursyn Niemcewicz – 1787), Casimir le Grand by Jean Baptiste Dubois (1775), Casimir the Great by Julian Ursyn Niemcewicz (1792) and Zygmunt August by
Józef Wybicki (1783).
Description
Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej
Sponsor
Keywords
Teatr polskiego oświecenia, dramat historyczny, literatura polityczna, czasy stanisławowskie, idee monarchiczne, Polish enlightenment theatre, historical drama, political literature, stanislavian period, monarchic ideas