Mit i sztuka: postawy nostalgii i afirmacji względem rozpadu przestrzeni symbolicznej, na przykładzie literackich sposobów posługiwania się mitem. Friedrich Hölderlin i Bruno Schulz
Loading...
Date
2021
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Title alternative
Myth and art: nostalgia and affirmation against the decay of symbolic space: Friedrich Hölderlin and Bruno Schulz
Abstract
Zasadniczym celem pracy jest hermeneutyczna analiza relacji pomiędzy mitem a sztuką na przykładzie twórczości literackiej Friedricha Hölderlina i Brunona Schulza. Rozprawa składa się z dwóch części. Pierwsza z nich ma charakter teoretyczno-metodologiczny; odtworzone zostały w niej wybrane koncepcje antropologiczne oraz filozoficzne dotyczące relacji świadomości mitologicznej i artystycznej. Prócz zarysu mentalności przedstawicieli kultur tradycyjnych, odnaleźć można tam również próby rekonstruowania definicji mitu i symbolu opartych na zasadzie koincydencji przeciwieństw. Część druga to analizy i interpretacje utworów literackich Hölderlina i Schulza, w których autorka rozpoznaje dwie postawy będące pokłosiem postępującego wciąż rozpadu przestrzeni symbolicznej, a sprzyjające odbudowie myślenia symbolicznego, czyli tytułowe postawy: nostalgii oraz afirmacji. Główną tezą pracy jest stwierdzenie, że zarówno postawa nostalgii, jak i afirmacji, choć na pozór tak różne, przynależą w istocie do jednego programu poszukiwania możliwości funkcjonowania przekazów symbolicznych w odczarowanym świecie, chęci przywrócenia, lub wykreowania sensu ludzkiej egzystencji poprzez sztukę, albo też mierzenia się z jego bezpowrotną utratą. Pisarzom takim jak Hölderlin czy Schulz przyświeca przekonanie, że dzięki wyobraźni symbolicznej człowiek może ponownie wejść w problematyczny kontakt z transcendencją. Okazuje się bowiem, że twórczość artystyczna może być odpowiedzią na sytuację braku centrum, próbą ugruntowania mitu w sztuce na miejsce dawnego krzewienia sztuki w micie.
The main purpose of this doctoral dissertation is a hermeneutic analysis of the relationship between the myth and art on the example of the literary works of Friedrich Hölderlin and Bruno Schulz. The work consists of two parts. The first one holds theoretical and methodological considerations. It consists of selected anthropological, philosophical concepts about the relation between mythological and artistic consciousness. Besides the outline of the mentality of representatives of traditional cultures, there are also attempts to reconstruct the definitions of myth and symbol based on the principle called the coincidence of opposites. The second part embraces an analyzes and interpretations of the literary works of Hölderlin and Schulz, in which the author recognizes two, eponymous attitudes nostalgia and affirmation resulting from the progressive decay of symbolic space. Nostalgia is a longing for an irretrievably lost past, for natural innocence, and missing presence. Affirmation, in turn, is a joyful confirmation of the world without the truth, center or origin. This attitude offers an active interpretation understood as a free play between dispersed signs and symbols. The main thesis of this work is a proposition that both of the attitudes belong to one program of searching for possibilities of functioning symbolic messages in the disenchanted world. Both of them are a part of desire to restore or create a sense of human existence through art or face its irretrievable loss. It turns out that artistic creativity can be the answer to the lack of a center, an attempt to ground a myth in art in place of the former setting art in a myth.
The main purpose of this doctoral dissertation is a hermeneutic analysis of the relationship between the myth and art on the example of the literary works of Friedrich Hölderlin and Bruno Schulz. The work consists of two parts. The first one holds theoretical and methodological considerations. It consists of selected anthropological, philosophical concepts about the relation between mythological and artistic consciousness. Besides the outline of the mentality of representatives of traditional cultures, there are also attempts to reconstruct the definitions of myth and symbol based on the principle called the coincidence of opposites. The second part embraces an analyzes and interpretations of the literary works of Hölderlin and Schulz, in which the author recognizes two, eponymous attitudes nostalgia and affirmation resulting from the progressive decay of symbolic space. Nostalgia is a longing for an irretrievably lost past, for natural innocence, and missing presence. Affirmation, in turn, is a joyful confirmation of the world without the truth, center or origin. This attitude offers an active interpretation understood as a free play between dispersed signs and symbols. The main thesis of this work is a proposition that both of the attitudes belong to one program of searching for possibilities of functioning symbolic messages in the disenchanted world. Both of them are a part of desire to restore or create a sense of human existence through art or face its irretrievable loss. It turns out that artistic creativity can be the answer to the lack of a center, an attempt to ground a myth in art in place of the former setting art in a myth.
Description
Wydział Antropologii i Kulturoznawstwa
Sponsor
Keywords
mit, magia, symbol, poezja, hermeneutyka, myth, magic, symbol, poetry, hermeneutics