Śledztwo w sprawie płci. Po-etyka prozy kryminalnej chorwackich autorek XX i XXI wieku
Loading...
Date
2018
Authors
Janssen (Kudzin), Paulina
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Title alternative
Investigation in the Case of Gender. Po-et(h)ics of Crime Fiction written by Croatian Female Authors (20th and 21st centuries)
Abstract
Przedmiotem analizy niniejszej rozprawy doktorskiej jest proza kryminalna kobiecego autorstwa w literaturze chorwackiej w XX i XXI wieku (m.in. takich autorek jak: Marija Jurić Zagorka, Višnja Stahuljak, Nada Gašić, Irena Vrkljan, Mima Simić, Svjetlana Gjoni, Ivana Bodrožić, Milana Vukić-Runjić, Božica Brkan). Praca koncentruje się na poszukiwaniu w utworach wymienionych autorek elementów nacechowanych rodzajowo, subwersywnych i emancypacyjnych, a także śladów wspólnej poetyki. Termin „po-etyka” rozwijam i rozumiem wielotorowo, wykorzystując go w niniejszej pracy w następujący sposób. Po pierwsze – w rozumieniu poetyki tekstów (literackich i innych tekstów kultury, np. filmu i serialu) realizujących pewne stałe komponenty danego gatunku czy też odwołań do zrozumiałych i klarownych cytatów kultury; podstawy, która pozwala nam rozpoznać tekst, przypisać go do pewnej sfery zjawisk kulturowych i rozpocząć jego interpretację. Po drugie – jako odczytanie możliwych dwóch członów tego samego słowa, co pozwala odkryć jego wielorakie uwikłanie: byłyby nimi poetyka w znaczeniu estetycznym oraz etyka odnosząca się do pozatekstowych wyzwań. W tym pęknięciu widzę interesujący mnie potencjał emancypacyjny i krytyczny, formułujący nowy wymiar wrażliwości i zaangażowania poprzez teksty kultury, a co za tym idzie – potencjał odwołujący się do rzeczywistości pozatekstowych i do możliwości artystycznego aktywizmu. Główne pola badawcze dysertacji to: 1) topos miejsca 2) geopoetyka melancholii 3) ekofeminizm i posthumanizm w powieści kryminalnej 4) postać detektywki i detektywa 5) odczytywanie „mowy” (martwego) ciała.
Description
Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej
Sponsor
This thesis describes crime prose written by female Croatian authors in the 20th and 21st centuries, including: Marija Jurić Zagorka, Višnja Stahuljak, Nada Gašić, Irena Vrkljan, Mima Simić, Svjetlana Gjoni, Ivana Bodrožić, Milana Vukić -Runjić, Božica Brkan. In particular, it focuses on searching for gendered, subversive and emancipatory elements, and the traces of common poetics in the works of the aforementioned authors. The thesis introduces the term "po-et(h)ics" and develops it in the following ways. Firstly, as the poetics of texts (literary and other cultural texts, e.g. film and TV series), which include some permanent components of a given genre or references to clear quotes of culture. This basis, then allows us to recognize the text, assign it to a certain sphere of cultural phenomena and take as a starting point for its interpretation. Secondly, the word ”po-et(h)ics” is divided into two, revealing its multiple entanglements: poetics in aesthetic sense, and ethics relating to non-textual challenges. This division shows the subversive and emancipatory potential, and it formulates a new dimension of involvement through cultural texts: a potential that refers to non-textual realities and the possibilities of artivism.
The thesis pays particular attention to the following themes: 1) topos of the place, 2) geopoetics of melancholy, 3) ecofeminism and posthumanism in a crime story, 4) the characters of a male and female detective, 5) decoding the "speech" of a (dead) body.
Keywords
proza kryminalna, literatura chorwacka, autorki, płeć kulturowa, po-etyka, crime writing, Croatian literature, female authors, gender, po-et(h)ics