Wpływ światła na biologię i ekologię lęgową ptaków gniazdujących w dziuplach

Abstract

Światło dzienne wpływa na wiele aspektów biologii i ekologii dzikich ptaków. Zróżnicowany stopień ekspozycji na światło, zarówno jeśli chodzi o jego spektrum jak i intensywność, wywołuje szereg reakcji fizjologicznych oraz behawioralnych. Dotychczasowe badania sugerują, że światło odgrywa istotną rolę w ontogenezie, a co za tym idzie, może mieć znaczenie przy podejmowaniu decyzji dotyczących wyboru miejsca gniazdowania. Głównym celem projektu doktorskiego było znalezienie odpowiedzi na pytanie czy, a jeśli tak to w jaki sposób, zmiany natężenia światła dziennego w miejscu gniazdowania dziko żyjących bogatek (Parus major L.), wpływają na biologię lęgową dorosłych osobników i kondycję ich potomstwa. Wykazałem, że sikory bogatki dwukrotnie częściej wybierają na miejsce gniazdowania skrzynki lęgowe z większym natężeniem światła w ich wnętrzu, w porównaniu ze standardowymi skrzynkami lęgowymi. Ponadto, w doświetlonych skrzynkach ptaki budowały istotnie niższe gniazda. Na etapie opieki rodzicielskiej nad pisklętami, rodzice w jaśniejszych warunkach szybciej podejmują decyzje o tym, które pisklę powinno zostać nakarmione. Ponadto w pisklęta gniazdujące w skrzynkach o większym natężeniu światła cechowały się silniejszą odpowiedzią immunologiczną oraz opuszczały gniazda wcześniej niż ptaki ze skrzynek „ciemnych”. Wyniki rozprawy po raz pierwszy jednoznacznie wskazują na to, że dostępność światła dziennego w miejscu gniazdowania dziko żyjących ptaków, może mieć znaczenie adaptacyjne. Daylight influences many aspects of the biology and ecology of birds. The various exposure to the light, in terms of its spectrum and intensity, causes several physiological and behavioral changes. Studies suggest that light may play an important role in choosing the best nesting site and may directly affect the biology of the brood. I expected this effect to be evident among secondary cavity nesters. Due to nesting in a habitat with very low lighting conditions and taking into account the evolutionary history of this ecological group of birds, even small changes in light intensity can significantly impact the adaptation of individuals. The main goal of the doctoral project was to find an answer to the question of whether, and if so, how changes in the intensity of daylight at the nesting sites of wild Great Tit (Parus major L.) affect the biology and breeding ecology of adult individuals and the condition of their offspring. I have shown that great tits are twice as likely to choose nest boxes with a greater intensity of light inside them compared to standard “dark” breeding boxes. Moreover, in the "bright" boxes, the birds built significantly lower nests. I showed that at the stage of parental care, parents in the "bright" nesting boxes make faster decisions about which chick should be fed. Moreover, I have found a stronger immune response and 1-day earlier fledgling time in “bright” nest boxes. The results presented in this doctoral dissertation for the first time indicate that the availability of daylight in the nesting places of wild birds may be of adaptive importance.