Nastawienie świadomościowe a nastawienie intencjonalne. Strategie rozpoznawania cudzych stanów świadomych w psychologii potocznej

Loading...
Thumbnail Image

Date

2021

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Title alternative

The conscious vs. the intentional stance. Folk psychology strategies in attributing conscious states to other persons

Abstract

Tematem pracy jest próba odpowiedzi na pytanie, czy przypisywanie innym osobom świadomych stanów mentalnych polega na przypisywaniu im stanów fenomenalnych. Zdaniem wielu badaczy świadomości jej podstawową odmianą jest świadomość fenomenalna, która ma być oczywista i uchwytna przez każdego człowieka. Stanowisko to nie było dotąd gruntownie przebadane. W nielicznych dotychczasowych badaniach nad przypisywaniem innym stanów świadomych również skupiano się na atrybucji stanów fenomenalnych, ale ich trafność budzi wątpliwości. Celem raportowanych w tej pracy badań lingwistycznych i kwestionariuszowych było przetestowanie podstawowych założeń fenomenalnego ujęcia świadomości: tez o fenomenalności i o oczywistości świadomego przeżycia. Uzyskane wyniki wskazują, że laicy nie podzielają fenomenalnego ujęcia świadomości z ekspertami, jak również potwierdzają wątpliwości co do trafności wcześniejszych badań. Jaki jest zatem potoczny obraz świadomości? Autor postuluje zastąpienie rozważanego w literaturze nastawienia fenomenalnego, polegającego na przypisywaniu innym stanów fenomenalnych, rozumianym znacznie szerzej nastawieniem świadomościowym, zgodnie z którym dokonujemy atrybucji świadomości innym aby przewidzieć ich przyszłe stany umysłowe.
The topic of this work is an attempt to answer the question of whether attributing conscious mental states to others consists of attributing phenomenal states to them. For many scholars of consciousness, the basic type of consciousness is phenomenal consciousness, which is supposed to be both obvious and graspable by the each person. This view was never subjected to an exhaustive empirical examination: while sparse studies that were performed focused on attributions of phenomenal states, their validity raises concerns. The aim of the linguistic and questionnaire research reported here was to test the fundamental assumptions of the phenomenal reading of consciousness: the phenomenal and the obviousness claims. The outcomes indicate that laypersons do not share this phenomenal view with experts, and corroborate the validity concerns regarding earlier studies on the subject. What is, then, the folk view about consciousness? The author postulates replacing the phenomenal stance, tendency to attribute phenomenal stance to others, with a more broadly understood conscious stance, according to which we attribute consciousness to others to predict their future mental states.

Description

Wydział Psychologii i Kognitywistyki

Sponsor

Keywords

świadomość fenomenalna, psychologia potoczna, filozofia świadomości, filozofia eksperymentalna, kognitywistyka, phenomenal consciousness, folk psychology, philosophy of consciousness, experimental philosophy, cognitive science

Citation

Seria

ISBN

ISSN

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego