Tradycja świętowacławska i husycka w czeskim dyskursie tożsamościowym pierwszej połowy XX wieku
Loading...
Date
2024
Authors
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Title alternative
Saint Wenceslas and Hussite traditions in the Czech identity discourse of the first half of the 20th century
Abstract
W centrum uwagi pracy znalazły się dwie rozbieżne tradycje historyczne o rodowodzie religijnym, które w trakcie formowania nowoczesnego narodu czeskiego zostały napełnione nową treścią znaczeniową. Tradycje te rozpatrujemy w ujęciu przedmiotowym (dziedzictwo) oraz podmiotowym (pamięć). Główną część materiału badawczego stanowią teksty publicystyczne, zwłaszcza publicystyka pozaprasowa (broszury, teksty popularyzatorskie, publikacje jubileuszowe). Reprezentacje literackie i artystyczne pełnią funkcję kontekstualną, niezbędną dla usytuowania omawianej problematyki na szerszym tle kulturowym. Badany okres charakteryzuje się znaczną dynamiką dziejową, co pociągnęło za sobą kilkukrotne przewartościowanie katalogu istotnych tradycji tożsamościotwórczych. Wspólnym mianownikiem zmieniającego się przekazu pozostawała jednak nacjonalizacja pamięci. Fakt ten w znacznym stopniu zniwelował historyczną rozbieżność omawianych tradycji. W tej perspektywie można wyróżnić kilka wspólnych, istotnych funkcji, które tradycje te pełniły w czeskim dyskursie tożsamościowym, choć nie występowały w badanym okresie w równym natężeniu, a mianowicie: funkcję integracyjną, emancypacyjną oraz legitymizacyjną. Ważna wydaje się także funkcja reprezentacyjna, skierowana na zewnątrz wspólnoty narodowej, której zadaniem było wskazanie i podkreślenie czeskiego udziału w ogólnoeuropejskim rozwoju kulturowym i cywilizacyjnym.
The focus of this dissertation is on two divergent historical traditions of religious origin, which were filled with new semantic content during the formation of the modern Czech nation. We consider these traditions from an object (heritage) and subject (memory) perspective. The main part of the research material consists of journalistic texts, especially non-press journalism (brochures, popularisation texts, anniversary publications). Literary and artistic representations perform a contextual function, which is necessary to situate the subject matter in question against a broader cultural background. The period under study is characterised by considerable historical dynamics, which entailed a re-evaluation of the catalogue of important identity-forming traditions several times. The common denominator of the changing message, however, remained the nationalisation of memory. This fact has to a large extent erased the historical divergence of the traditions in question. From this perspective, it is possible to distinguish several common, important functions that they performed in the Czech identity discourse, although they did not occur with equal intensity in the period under study: integrative, emancipatory and legitimising. The representational function, directed towards the outside of the national community, also seems to have been important, with the task of indicating and emphasising the Czech participation in the pan-European cultural and civilisational development.
Description
Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej
Sponsor
Keywords
tradycja, tożsamość, XX wiek, święty Wacław, Jan Hus, tradition, identity, 20th century, Czech, Saint Wenceslas