Wizerunki królów w polskiej tragedii czasów stanisławowskich i późnego oświecenia do roku 1815

Loading...
Thumbnail Image

Date

2012-11-21

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Title alternative

Images of kings in the Polish tragedy of Stanislaw August’s period and the late Enlightenment until 1815.

Abstract

Praca przedstawia stan badań nad polską tragedią oświeceniową – dokonania i perspektywy, wskazuje na jej cechy, uwarunkowania historyczno-polityczne, istotę i nowatorstwo. Prezentuje wizerunki królów w polskiej tragedii czasów stanisławowskich i późnego oświecenia, do roku 1815. Opisuje postaci władców – Bolesława Śmiałego, Władysława Hermana, Bolesława III, Przemysława, Władysława Warneńczyka, Gustawa Wazy i Zygmunta Augusta w oparciu o następujące tragedie: Władysław pod Warną Wacława Rzewuskiego, Zygmunt August Józefa Wybickiego, Władysław pod Warną Juliana Ursyna Niemcewicza, Bolesław III Franciszka Karpińskiego, Gustaw Waza Ludwika Kropińskiego, Barbara Radziwiłłówna Franciszka Wężyka, Ludgarda Ludwika Kropińskiego, Bolesław Śmiały Antoniego Hoffmanna, Barbara Radziwiłłówna Alojzego Felińskiego i Bolesław Wtóry Franciszka Wężyka. Ukazuje rolę monarchów w świadomości ludzi oświecenia, konfrontuje literackie kreacje z ówczesną wiedzą historyczną, wskazuje funkcjonowanie w polskiej tragedii oświeceniowej systemu mitów narodowych. Stwierdza, że polskie tragedie historyczne epoki oświecenia miały się nijak do wiedzy historycznej twórców – chodziło tylko o kreowanie mitu. Można je traktować jako prowidencjalistyczną wykładnię historii i zapowiedź mitu mesjanistycznego dramatu romantycznego, co odrzuca dawny stereotyp „tragedii pseudoklasycznej” jako retorycznej sui generis.
The thesis presents the current stage of research in the tragedy of Polish Enlightenment – achievements and prospects, describes its features, historical and political conditions, essence and innovation. It demonstrates images of kings in the Polish tragedy of Stanislaw August’s period and the late Enlightenment until 1815, desribes the rulers – Bolesław Śmiały, Władysław Herman, Bolesław III, Przemysław, Władysław Warneńczyk, Gustaw Waza and Zygmunt August on the basis of the following tragedies: Władysław pod Warną (Władysław in the Battle of Warna) by Wacław Rzewuski, Zygmunt August by Józef Wybicki, Władysław pod Warną (Władysław in the Battle of Warna) by Julian Ursyn Niemcewicz, Bolesław III by Franciszek Karpiński, Gustaw Waza by Ludwik Kropiński, Barbara Radziwiłłówna by Franciszek Wężyk, Ludgard by Ludwik Kropiński, Bolesław Śmiały by Antoni Hoffmann, Barbara Radziwiłłówna by Alojzy Feliński and Bolesław Wtóry by Franciszek Wężyk. The work presents the rulers’ role in the consciousness of the people of the Age of Enlightenment, compares literary creations with the contemporary historical knowledge, shows how national myths functioned in the Polish Enlightenment tragedy. It states that the Polish historical tragedies of the Age of Enlightenment were completely at odds with the authors’ historical knowledge – the only aim was to create a myth. The works should be considered as an providential interpretation of history and an announcement of Messianic myth of the Romantic drama what rejects the former stereotype of “pseudo-classical tragedy” as a rhetorical tragedy of its own kind.

Description

Wydział Filologii polskiej i Klasycznej: Instytut Filologii Polskiej: Zakład Literatury Staropolskiej i Oświecenia.

Sponsor

Keywords

O świecenie, Enlightenment, Tragedia historyczna, Historical tragedy, Wizerunki, Images, Królowie, Kings, Mity narodowe, National myths

Citation

Seria

ISBN

ISSN

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego