Teologiczna interpretacja raju w dziełach świętego Efrema Syryjczyka i jej aplikacja w liturgicznych hymnach Kościołów tradycji syryjskich w Indiach

Loading...
Thumbnail Image

Date

2015-02-11

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Title alternative

Theological Interpretation of Paradise in the Works of St. Ephrem the Syrian and its Application in Liturgical Hymns of Syrian Traditions Churches in India

Abstract

Rozprawa doktorska stawia sobie za cel, przedstawienie teologii raju Efrema Syryjczyka na podstawie jego dzieł poetyckich i komentarzy oraz wskazanie, w jaki sposób (zarówno literalnie jak i znaczeniowo) jego teologia jest obecna we współczesnej liturgii Kościołów tradycji syryjskich w Indiach. Tak sformułowany temat rozprawy domaga się ujęcia w dwóch częściach. W pierwszej części została podjęta analiza środowiska Efrema Syryjczyka i jego teologii. W drugiej części ukazana została droga chrześcijan kręgu języka syryjskiego do Indii oraz owoce ich spotkania z rodzimą tradycją św. Tomasza, a także dokonana została analiza używanych współcześnie hymnów liturgicznych tradycji syro-malabarskiej i syro – malankarskiej w Indiach pod kątem obecności w nich teologii raju Efrema Syryjczyka. W swoich dziełach Efrem dokonuje swoistej poetyckiej egzegezy tekstu biblijnego, jednocześnie uzupełniając ją i poszerzając o jego teologiczną interpretację. Przy opisie raju biblijnego Efrem, odnosząc się do znanych mu czasowo-przestrzennych sposobów odczytania opisu rajskiego ogrodu, świadomie kieruje uwagę czytelnika w kierunku rozróżnienia pomiędzy: świętą przestrzenia (i czasem), a zwykłą przestrzenia (i czasem). Cała teologia Efrema wyrażona jest przy pomocy obrazowego języka symboli i poezji. Formę wyrazu stanowi midrasz. Poezja Syryjczyka jest przesycona semickimi wpływami tradycji targumicznej i haggady, wyrażona w języku syryjskim, który jest dialektem języka aramejskiego. Wpływy te, zauważalne są, nie tylko w przypadku stosowanych form literackich, lecz przede wszystkim w sposobie myślenia, którego język jest wyrazem. Kluczem do zinterpretowania Efremowej twórczości stanowi symbol. Litera jest jedynie bramą, przez którą można zgłębić to, co zostaje objawione poza literą. Jest rzeczą charakterystyczną i oryginalną, że w przestrzennym opisie raju Efrem podobnie jak Dante kilka wieków później widział raj jako górę. Pośród form antycypacji człowieka w rajskim szczęściu Syryjczyk rozważa: rolę wiary, znaczenie sakramentów (chrztu i eucharystii), oraz życia duchowo-ascetycznego. Przy każdym z tych tematów, w sposób charakterystyczny rozwija znaczenie takich symboli jak: szata chwały, żarzący się węgiel, perła oraz paraleli Adam Chrystus, Adam – człowiek. Całościowe widzenie znaczenia odkupienia prowadzi Efrema do podjęcia zagadnień natury eschatologicznej. Efrem widzi raj eschatyczny jako ten sam z którego człowiek wyszedł, ale nie taki sam, bo udoskonalony dziełem zbawczym Chrystusa. Temat ten Syryjczyk rozwija posługując się symbolami, metaforami i paralelami takimi jak: Adam – Chrystus, drzewo życia – drzewo krzyża, zaślubiny, oblubieniec i oblubienica. Zapoznanie się z tradycją liturgiczną i teologiczną chrześcijan kręgu języka syryjskiego prowadzi nie tylko do odkrycia podobieństw w formach wyrazu i kultu ze środowiskiem semickim Damaszku czy Edessy IV wieku, nie tylko ukazują to samo źródło biblijnego tekstu Peszitty, ale także wprost odwołują się do teologii Poety z Edessy. W hymnach liturgicznych tradycji zachodniosyryjskiej (Kościół syro-malankarski), jak i wschodniosyryjskiej (Kościół syro - malabarski) można odnaleźć hymny Efrema w czystej wersji, śpiewane do dziś, tak jak zostały napisane. Można także odnaleźć użycie tych samych metafor i symboli w tym samym kontekście teologicznym. Wszystko to uzasadnia wniosek, że teologiczna spuścizna Efrema posiada wciąż ogromny wpływ na liturgię, a poprzez nią na formację duchową i doktrynalną chrześcijan obrządków syryjskich.
Ephrem made specifically poetic exegesis of the biblical text in his works. That exegesis is both complemented and expanded with his own theological interpretation. In the description of the biblical paradise Ephrem, referring to his well-known time-space methods to read the description of the garden of Eden, consciously turns the reader's attention towards a distinction between: sacred space (and time), and ordinary space (and time). The whole Ephrem’s theology is expressed using figurative language of symbols and poetry. The form of expression is smart. The Syrian’s poetry is suffused with Semitic influences of targumic traditions and Haggadah and is expressed in the Syriac language, which is a dialect of Aramaic. Semitic influences are noticeable, not only for the use of literary forms, but especially in the way of thinking, whose expression is a language. The symbol is thus a key to interpret the works of Ephrem. The letter is the only gate through which one can fathom what is revealed beyond the letter. It is distinctive and original that in the spatial description of paradise Ephrem, like Dante a few centuries later, saw the paradise as a mountain. Among the forms of anticipation of human in the paradise happiness the Syrian is considering: the role of faith, the importance of the sacraments (baptism and Eucharist), and spiritual-ascetic life. At each of these topics, in a characteristic manner does he develop the importance of such symbols as the robe of glory, glowing charcoal, pearl and parallels of Adam - Christ, Adam - man. The overall vision of the importance of redemption leads Ephrem to take up matters of eschatological nature. Ephrem sees the eschatic paradise as the same one from which the man came out, but not the same, because improved with the work of salvation of Christ. The Syrian develops these topics using symbols, metaphors and paradoxes. Getting familiar with the liturgical and theological tradition of Christians of the circle of the Syrian language leads not only to the discovery of similarities in the forms of expression and worship, with the Semitic environment of Damascus and Edessa of the 4th century, not only reveal the same source of the Biblical text of Peshitta, but also directly refer to the theology of the Poet of Edessa. In the liturgical hymns of the Westsyrian tradition (Syro-Malankara Church) and Eastsyrian Church (Syro-Malabar Church) one can find Ephrem’s hymns in the pure version, sung to this day, as they were written. You can also find the use of the same metaphors and symbols in the same theological context. All this justifies the conclusion that the theological legacy of Ephrem still has a huge influence on the liturgy, and through it, on the spiritual and doctrinal formation of the Christians of the rites Syrian.

Description

Wydział Teologiczny: Zakład Teologii Patrystycznej

Sponsor

Keywords

raj, paradise, szata chwały, robe of glory, lekarstwo życia, medicine of life, hymny liturgiczne, liturgical hymns, chrześcijaństwo w Indiach, Christianity in India

Citation

Seria

ISBN

ISSN

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego