Synteza analogów 5’-fosforanów nukleozydów, zawierających układ 1,2,3-triazolowy w części fosforanowo–cukrowej, z zastosowaniem chemii click
| dc.contributor.advisor | Celewicz, Lech. Promotor | |
| dc.contributor.author | Czarnecka, Anna | |
| dc.date.accessioned | 2013-01-15T11:22:04Z | |
| dc.date.available | 2013-01-15T11:22:04Z | |
| dc.date.issued | 2013-01-15 | |
| dc.description | Wydział Chemii | pl_PL |
| dc.description.abstract | Wiele spośród analogów nukleozydów znalazło zastosowanie w medycynie w leczeniu chorób wirusowych i nowotworowych. Wśród nich szczególną grupę stanowią 2’,3’-didehydro-2’,3’-dideoksynukleozydy wykorzystywane w terapii choroby AIDS. W 2001 Sharpless przedstawił nowatorskie podejście w syntezie organicznej, oparte na obserwacji procesów zachodzących w żywych organizmach – click chemistry. Sztandarowym przykładem reakcji typu ”click” jest 1,3-dipolarna cykloaddycja Huisgena katalizowana jonami miedzi na +I stopniu utlenienia pomiędzy terminalnymi alkinami i organicznymi azydkami. W ramach niniejszej pracy doktorskiej zastosowano metody tzw. chemii ”click” do syntezy czterech serii analogów 5’-fosforanów nukleozydów. Jako substraty w katalizowanej jonami miedzi(I) cykloaddycji Huisgena wykorzystano 5’-azydonukleozydy oraz maskowane analogi grup fosforanowych zwierające terminalne wiązanie potrójne (dietylopropargilofosfonianian oraz amidofosforany, pochodne L-aminokwasów). Otrzymano również serię nowych koniugatów nukleozydowo-alkaloidowych. Nukleozydy zwierające terminalne wiązanie potrójne oraz 9-azydoepichinina zostały poddane reakcji cykloaddycji Huisgena w obecności jonów miedzi(I). Dodatkowo dla wybranych koniugatów nukleozydowo-chininowych oraz analogów 5’-fosforanów nukleozydów wyznaczono wartości parametru IC.50. | pl_PL |
| dc.description.abstract | Nucleoside and nucleotide analog drugs are primary therapeutics in the treatment of tumors and viral infections. Several 2’,3’-dideoxynucleosides, among them 2’,3’-didehydro-2’,3’-dideoxythymidine (d4T), found broad application as antiretroviral drugs for the treatment of Acquired Immunodeficiency Syndrome. Meldal and Sharpless independently established in 2002 that Huisgen 1,3-dipolar cycloaddition reaction of organic azides and terminal alkynes is catalyzed by copper(I) ions and can be performed at room temperature leading exclusively to 1,4-regioisomers of 1,2,3-triazole. This cycloaddition soon became the premier “click” chemistry reaction. The subject of presented dissertation was the synthesis of a new class of nucleotide analogues bearing potential biological activity using copper(I) catalyzed Huisgen cycloaddition. The 5’-azidonucleosides and masked analogues of phosphate group (phosphoroamidites containing terminal triple bond and propargyl-phosphonate) were conjugated using “click” reaction. The copper(I)-catalyzed 1,3-dipolar cycloaddition was also adapted for synthesis of new nucleoside–alkaloid hybrids (potent fluorescent DNA/RNA probes). In order to perform the CuAAC reaction, several nucleosides bearing terminal alkyne bond were synthesized, also quinine was transformed into its azido derivative. | pl_PL |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/10593/4164 | |
| dc.language.iso | pl | pl_PL |
| dc.subject | analogi nukleozydów | pl_PL |
| dc.subject | nucleoside analoguesc | pl_PL |
| dc.subject | chemia click | pl_PL |
| dc.subject | click chemistry | pl_PL |
| dc.subject | 2’,3’-didehydro-2’ | pl_PL |
| dc.subject | 2’,3’-didehydro-2’ | pl_PL |
| dc.subject | 3’-dideoksytymidyna | pl_PL |
| dc.subject | 3’-dideoxythymidine | pl_PL |
| dc.title | Synteza analogów 5’-fosforanów nukleozydów, zawierających układ 1,2,3-triazolowy w części fosforanowo–cukrowej, z zastosowaniem chemii click | pl_PL |
| dc.title.alternative | Synthesis of nucleoside 5'-phosphate analogues, containing 1,2,3-triazole in phosphate-sugar moiety, using click chemistry | pl_PL |
| dc.type | Dysertacja | pl_PL |