Niezależność i współpraca (między)półkulowa w dwujęzycznym przetwarzaniu leksykalnym na podstawie testu zlateralizowanych decyzji leksykalnych
| dc.contributor.advisor | Ewert, Anna. Promotor | |
| dc.contributor.author | Klecha, Anna | |
| dc.date.accessioned | 2018-06-14T13:18:32Z | |
| dc.date.available | 2018-06-14T13:18:32Z | |
| dc.date.issued | 2018 | |
| dc.description | Wydział Anglistyki | pl |
| dc.description.abstract | Celem rozprawy jest zbadanie, czy regularne posługiwanie się językiem drugim wpływa na stopień dominacji lewej półkuli mózgu i/lub na sprawność komunikacji między półkulami podczas przetwarzania (pseudo-)leksykalnego. Hipotezy badawcze, oparte na literaturze przedmiotu, zakładają specjalizację lewej półkuli w przetwarzaniu leksykalnym u osób dwujęzycznych i tych, które na co dzień posługuja się głównie jednym językiem. U osób bilingwalnych, natomiast, spodziewano się mniejszej asymetrii między półkulami oraz większej skuteczności komunikacji międzypółkulowej niż w przypadku pozostałych badanych. Oczekiwano też, że osoby dwujęzyczne wykażą większe zapotrzebowanie na interkację międzypółkulową podczas przetwarzania leksykalnego. W teście zlateralizowanych decyzji leksykalnych uczestniczyły dwie grupy badanych, z których jedna obejmowała osoby dwujęzyczne, a drugą stanowili uczestnicy posługujący się na co dzień niemal wyłącznie jednym językiem. Badani reagowali na bodźce, będące słowami lub nie w ich języku pierwszym, wyświetlane w trzech trybach prezentacji, ułatwiających bądź utrudniających komunikację między półkulami. Czas reakcji i poprawność odpowiedzi uczestników pokazały istotną przewagę lewej półkuli w przetwarzaniu leksykalnym, choć u grupy bilingwalnej zaobserwowano większą asymetrię, a także bardziej sprawną komunikację międzypółkulową. Dwupółkulowe przetwarzanie bodźców, natomiast, dawało spadek wyników u osób dwujęzycznych oraz ich poprawę w drugiej grupie uczestników, zwłaszcza przy identyfikacji pseudo-słów. Podsumowując, rozprawa wykazuje, że dwujęzyczność może wpływać na stopień wyspecjalizowania lewej półkuli oraz konieczność, jak i sprawność komunikacji międzypółkulowej w przetwarzaniu leksykalnym. | pl |
| dc.description.abstract | The thesis investigates whether bilingualism, as compared with L1-dominant language experience, influences the degree of hemispheric dominance and the efficiency of cross-hemispheric communication during lexical processing. Based on relevant literature, apart from the left brain’s specialization for language, bilinguals were expected to exhibit reduced left-hemispheric dominance and more efficient interhemispheric communication, together with greater reliance on that communication during lexical processing. A divided visual field experiment was designed and two groups of participants were tested. Half of them were late bilinguals, regularly using two languages, whereas the other half had mostly L1-dominant language experience. The task involved lexicality judgments to L1 words and pseudo-words, shown in three stimulus presentation modes, each providing different conditions for interhemispheric communication. The data collected from the participants revealed greater hemispheric asymmetry in the bilingual group. While bilinguals also demonstrated increased efficiency of interhemispheric communication, their performance decreased in response to simultaneous bihemispheric stimulation. L1-dominant participants, though, benefitted from bihemispheric target processing, especially for pseudo-words shown to the right hemisphere. To conclude, the dissertation provides evidence that bilingualism might be among the factors mediating the degree of hemispheric specialization as well as the efficiency and necessity of interhemispheric communication during lexical processing. | pl |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/10593/23567 | |
| dc.language.iso | eng | pl |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/restrictedAccess | pl |
| dc.subject | dwujęzyczność | pl |
| dc.subject | bilingualism | pl |
| dc.subject | zlateralizowana decyzja leksykalna | pl |
| dc.subject | lateralized lexical decision | pl |
| dc.subject | specjalizacja półkul mózgowych | pl |
| dc.subject | hemispheric specialization | pl |
| dc.subject | komunikacja międzypółkulowa | pl |
| dc.subject | interhemispheric communication | pl |
| dc.subject | język pierwszy | pl |
| dc.subject | L1 | pl |
| dc.title | Niezależność i współpraca (między)półkulowa w dwujęzycznym przetwarzaniu leksykalnym na podstawie testu zlateralizowanych decyzji leksykalnych | pl |
| dc.title.alternative | Hemispheric independence and interaction in bilingual lexical processing – evidence from lateralized lexical decision | pl |
| dc.type | Dysertacja | pl |