Elitarystyczna versus klasowa teoria demokracji. Próba parafrazy mechanizmu absorpcji elit w teorii Evy Etzioni-Halevy w aparaturze pojęciowej nie-Marksowskiego materializmu historycznego
Loading...
Date
2013
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych
Title alternative
Abstract
W artykule tym autorka prezentuje główne założenia oraz podstawową terminologię teorii elit demokratycznych Evy Etzioni-Halevy. W dalszej kolejności perspektywa ta zostaje porównana z nie-Marksowskim materializmem historycznym. Jednym z kryteriów tego porównania jest optymalny mechanizm rozwoju społecznego. W nie-Marksowskim materializmie historycznym kryterium to reprezentowane jest przez rozwój społeczny będący wynikiem przegranych rewolucji, natomiast w koncepcji Halevy przez absorpcję elit. Według Evy Etzioni-Halevy absorpcja elit na drodze kooptacji liderów ruchów do istniejącej struktury władzy prowadzi do stabilizacji demokracji i w konsekwencji do pożądanych zmian politycznych. Odmiennie stanowisko przyjęte jest w ramach nie-Marksowskiego materializmu historycznego - wzrastająca skala rewolucji obywatelskich prowadzi zawsze do represyjnych działań wobec obywateli. Co więcej, Nowak używa terminu klasa obywatelska pomijając, przynajmniej w modelu podstawowym teorii władzy, wewnętrzne zróżnicowanie tej kategorii społecznej. Tymczasem Halevy rozróżnia elity (sub-elity) oraz członków ruchu. W konsekwencji, mechanizm rozwoju społecznego na drodze przegranych rewolucji nie może służyć jako podstawa do parafrazy absorpcji elit u Halevy. Jednakże, poprzez konkretyzację podstawowego modelu u Nowaka możliwe jest przedstawienie, przy użyciu aparatury pojęciowej nie-Marksowskiego materializmu historycznego, progresywnej absorpcji będącej kooptacją elity rewolucyjnej przez klasą władców, bez udziału represji względem klasy obywatelskiej.
Description
Sponsor
Keywords
Eva Etzioni-Halevy, teoria elit, Leszek Nowak, nie-Marksowski materializm historyczny, absorpcja elit, absorpcja regresywna, absorpcja progresywna, elite theory, non-Marxian historical materialism, elite absorption, progressive absorption, regressive absorption
Citation
K. Brzechczyn, M. Ciesielski, E. Karczyńska (red.), Jednostka w układzie społecznym. Próba teoretycznej konceptualizacji (Poznańskie Studia z Filozofii Humanistyki, 22). Poznań, 2013, s. 253-272.
Seria
Poznańskie Studia z Filozofii Humanistyki;22
ISBN
978-83-62243-45-7