Hybrydyczność a literackie obrazy poturczenia i rusyfikacji w romantyzmie serbskim i polskim
| dc.contributor.author | Ewertowski, Tomasz | |
| dc.date.accessioned | 2017-03-22T12:13:19Z | |
| dc.date.available | 2017-03-22T12:13:19Z | |
| dc.date.issued | 2016 | |
| dc.description.abstract | Tematem artykułu jest analiza postaci poturczeńców oraz zrusyfikowanych Polaków w wybranych tekstach literackich odpowiednio serbskiego i polskiego romantyzmu. Zjawiska poturczenia i rusyfikacji traktowane są jako odejście od wartości, wyznaczających tożsamość zbiorowości i przejście na stronę „kolonizatora”, a interpretowane będą przy pomocy kategorii hybrydyczności. Interesuje mnie, w jaki sposób w literaturze romantycznej, będącej elementem procesu konstruowania wspólnoty wyobrażonej narodu, przedstawiano takie sytuacje. Wskazać różne typy realizacji motywy poturczenia i rusyfikacji. Postacie mogą być ofiarami dominacji, którym przemocą jest narzucana tożsamość wroga (np. Anhelli Słowackiego, niektóre postacie z dramatu Jelisaveta, knjeginja crnogorska Đ. Jakšicia). Czasami ukazywane są jak zdrajcy, arywiści przechodzący na stronę nieprzyjaciela (np. poplecznicy Senatora w Dziadach, Vuk Branković w tekstach serbskich odwołujących się do mitu kosowskiego). Inny wariant to postawa bohaterska – mimo opresji postacie opierają się naciskom i demonstrują niezłomny opór, czasami jednak ulegając wrogiej dominacji w inny sposób (np. rewanżyzm oraz przejmowanie wzorców zachowania pochodzących od nieprzyjaciół jako forma zniewolenia w III części Dziadów). Kwestia odstępstwa od monolitycznej tożsamości narodowej może być również powiązana z kwestiami płci i erotyki (opowiadanie Neverna Tijana Đ. Jakšicia, powiązanie wątku miłosnego i problematyki syberyjskiej w Fantazym Słowackiego) czy pytaniami metafizycznymi (Górski wieniec P.P. Njegoša, relacje polityczne i „migracje” duchów polskich, ruskich i mongolskich w filozofii genezyjskiej Słowackiego). Szczególnie interesujące są przypadki, w których opozycja zostaje zamieniona przez układ trójstronny (zbiorowość narodowa – nieprzyjaciel – kultura zachodnia): np. w dramatach Górski wieniec P.P. Njegoša, Maksim Crnojević L. Kosticia i Jelisaveta, knjeginja crnogorska Đ. Jakšicia obok przeciwstawienie Czarnogóry i Turcji pojawia się również kontekst Wenecji jako przestrzeni obcej kulturowo, będącej potencjalnym sprzymierzeńcem, ale jednocześnie zagrożeniem. | pl_PL |
| dc.identifier.citation | w: „Romantyzm środkowoeuropejski w kontekście postkolonialnym” cz. II, red. M. Kuziak, B. Maciejewski, Kraków 2016, s 249-266. | pl_PL |
| dc.identifier.isbn | 9788324230082 | |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/10593/17545 | |
| dc.language.iso | pol | pl_PL |
| dc.publisher | Universitas | pl_PL |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | pl_PL |
| dc.subject | hybrydyczność | pl_PL |
| dc.subject | hybridity | pl_PL |
| dc.subject | romantyzm | pl_PL |
| dc.subject | romanticism | pl_PL |
| dc.subject | literatura polska | pl_PL |
| dc.subject | Polish literature | pl_PL |
| dc.subject | literatura serbska | pl_PL |
| dc.subject | Serbian literature | pl_PL |
| dc.subject | rusyfikacja | pl_PL |
| dc.subject | rusification | pl_PL |
| dc.subject | tożsamość | pl_PL |
| dc.subject | identity | pl_PL |
| dc.subject | postkolonializm | pl_PL |
| dc.subject | postcolonialism | pl_PL |
| dc.subject | komparatystyka | pl_PL |
| dc.subject | comparative literature | pl_PL |
| dc.subject | slawistyka | pl_PL |
| dc.subject | Slavic studies | pl_PL |
| dc.subject | hibridičnost | pl_PL |
| dc.subject | romantizam | pl_PL |
| dc.subject | slavistika | pl_PL |
| dc.subject | poturice | pl_PL |
| dc.title | Hybrydyczność a literackie obrazy poturczenia i rusyfikacji w romantyzmie serbskim i polskim | pl_PL |
| dc.type | Artykuł | pl_PL |