Bajarz gminny. Życie i twórczość artysty ludowego Wacława Zabłockiego
| dc.contributor.advisor | Łuszczykiewicz, Piotr. Promotor | |
| dc.contributor.author | Bartoszek, Dorota | |
| dc.date.accessioned | 2024-11-27T12:50:11Z | |
| dc.date.available | 2024-11-27T12:50:11Z | |
| dc.date.issued | 2024 | |
| dc.description | Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej | |
| dc.description.abstract | Zasadniczym celem rozprawy było ukazanie regionalnego artysty, Wacława Zabłockiego, tworzącego w obszarze literatury, rzeźbiarstwa, wycinankarstwa, gawędziarstwa, postaci mocno osadzonej w historii i środowisku społeczno-kulturowym subregionu sieradzkołęczyckiego. Aby przedstawić twórcę w różnych obszarach jego funkcjonowania, wykorzystałam metodę pogłębionego wywiadu biograficznego. Wieloletnia obserwacja jego dokonań oraz analiza i wnikliwa selekcja obszernych zbiorów dokumentów pozwoliły na uszczegółowienie badań i pełniejsze przedstawienie znacznego dorobku artysty, którego twórczość wyrasta z założeń starego regionalizmu, odzwierciedla jednak również jego nowe oblicze. Wiele materiałów wykorzystanych w dysertacji po raz pierwszy ujrzało światło dzienne, np. nieliczne rękopisy tekstów poetyckich (oryginały niezwykle ważkie w biografistyce, zwłaszcza w kontekście permanentnego ich niszczenia przez autora) czy fotografie nawiązujące do wydarzeń znaczących, przełomowych w życiu prywatnym i zawodowym, np. zawarcie związku małżeńskiego, wstąpienie w szeregi OSP, pierwsze publikacje książkowe tekstów poetyckich i prozatorskich, otwarcie w muzeum wystawy sztuki ludowej rodziny Zabłockich. Bezpośrednia obserwacja różnorodnych form aktywności ludowego twórcy (wydarzenia kulturalne, praca w warsztacie rzeźbiarskim, spotkania z młodzieżą) pozwoliła dostrzec regionalną aktywność w nowym świetle, lepiej zrozumieć twórczość, a zwłaszcza zależności i powiązania z lokalnym środowiskiem, którego wpływy stanowią determinantę wielu jego dokonań. Jednocześnie długotrwałe, osobiste kontakty z obiektem moich badań znacząco utrudniały obiektywny ogląd jego życiowych i zawodowych osiągnięć. Dysertację tworzą cztery rozdziały, wstęp i zakończenie oraz zamieszczone w aneksach dokumenty osobiste, fotografie prac artysty oraz materiały na temat lokalnych instytucji i grup działania. W rozdziale pierwszym ukazano tło historyczne oraz uwarunkowania geograficzne rodzinnej miejscowości bohatera dysertacji, z uwzględnieniem specyfiki 5 języka regionu. Rozdział drugi zawiera informacje nt. funkcjonowania najważniejszych miejscowych instytucji i organizacji społeczno-kulturalnych, które w sposób szczególny zaznaczyły swą obecność w biografii twórcy ludowego i wpłynęły na całokształt jego dorobku. Rozdział trzeci skupia się na materiale wykraczającym poza wymiar regionalistyczny, który rzuca nowe światło na miejsce Lututowa w historii literatury polskiej poprzez zobrazowanie śladów obecności takich osobistości świata literatury jak Stefan Żeromski, Jan Brzechwa i Jan Szancer oraz Tadeusz Różewicz. Rozważania zawarte w rozdziale czwartym przybliżają sylwetkę i twórczość lututowskiego bajarza, przedstawioną w kontekście jego życiowych doświadczeń oraz aktywności w obszarze pisarstwa i regionalistyki. W podsumowaniu podkreślam, iż przedstawione dzieje jednostki nie wyczerpują tematu ze względu na kontynuację twórczości W. Zabłockiego i dla badaczy literatury mogą stanowić przyczynek do kontynuacji i pogłębionych badań, uwzględniających w przyszłości całość dorobku artysty. The main goal of the dissertation was to present a regional artist, Wacław Zabłocki, who created in the field of literature, sculpture, paper cut-outs, and storytelling, a figure deeply embedded in the history and socio-cultural environment of the Sieradz-Łęczyca subregion. In order to present the artist in various areas of functioning, I utlized the method of in-depth biographical interview. Many years of observation of his achievements, an analysis and thorough selection of extensive collections of documents allowed for a more detailed research and a more complete presentation of the significant achievements of the artist, whose work stems from the assumptions of old regionalism, but also reflects its new face. Many materials used in the dissertation saw the light of day for the first time, such as the few manuscripts of poetic texts (originals extremely important in biography studies, especially in the context of their permanent destruction by the author) or photographs referring to significant, groundbreaking events in private and professional life, e.g. getting married, joining the volunteer fire department, the first book publications of poetic and prose texts, the museum opening of an exhibition of folk art by the Zabłocki family. Direct observation of various forms of activity of the folk artist (cultural events, work in the sculpture workshop, meetings with young people) allowed me to see regional activity in a new light, better understand the work, and especially the dependencies and connections with the local environment, the influence of which determines many of his achievements. At the same time, long-term, personal contacts with the subject of my research significantly hindered an objective view of his life and professional achievements. The dissertation consists of four chapters, an introduction and conclusion, and personal documents, photographs of the artist’s works, and materials on local institutions and action groups included in the annexes. 7 The content of the first chapter presents the historical background and geographical conditions of the hometown of the hero of the dissertation, taking into account the specificity of the language of the region. The second chapter contains information on the functioning of the most important local institutions and sociocultural organizations, which in a special way marked their presence in the biography of the folk artist and influenced the entirety of his output. The third chapter focuses on material that goes beyond the regional dimension, which sheds new light on the place of Lututów in the history of Polish literature by illustrating the traces of the presence of such personalities of the world of literature as Stefan Żeromski, Jan Brzechwa and Jan Szancer, as well as Tadeusz Różewicz. The considerations included in the fourth chapter present the figure and work of Lututów’s storyteller, presented in the context of his life experiences and activity in the field of writing and regional studies. In the conclusion, I emphasize that the presented history of the individual does not exhaust the subject due to the continuation of W. Zabłocki’s work and for literature researchers it may constitute a contribution to the continuation and future indepth research, which would take into account the entirety of the artist’s achievements. | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/10593/27930 | |
| dc.language.iso | pl | |
| dc.subject | twórca ludowy | |
| dc.subject | regionalizm | |
| dc.subject | sztuka ludowa | |
| dc.subject | literatura regionalna | |
| dc.subject | język regionu | |
| dc.subject | folk artist | |
| dc.subject | regionalism | |
| dc.subject | folk art | |
| dc.subject | regional literature | |
| dc.subject | regional language | |
| dc.title | Bajarz gminny. Życie i twórczość artysty ludowego Wacława Zabłockiego | |
| dc.title.alternative | The local storyteller. The life and work of folk artist Wacław Zabłocki | |
| dc.type | info:eu-repo/semantics/doctoralThesis |
Files
Original bundle
1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
- Name:
- Dysertacja. Dorota Bartoszek. Dziekanat wysłana.pdf
- Size:
- 6.69 MB
- Format:
- Adobe Portable Document Format
License bundle
1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
- Name:
- license.txt
- Size:
- 1.56 KB
- Format:
- Item-specific license agreed upon to submission
- Description: