Tradycja rękopiśmienna Kroniki oliwskiej (XV-XIX w.)

dc.contributor.advisorJasiński, Tomasz. Promotor
dc.contributor.authorZuzek, Tomasz
dc.date.accessioned2019-04-09T08:17:25Z
dc.date.available2019-04-09T08:17:25Z
dc.date.issued2018
dc.descriptionHistoryczny Wydziałpl
dc.description.abstractRozprawa traktuje o wszystkich znanych i zachowanych do dzisiaj rękopisach Kroniki oliwskiej – łacińskiego anonimowego dzieła, spisanego w połowie XIV w. w klasztorze cysterskim w Oliwie koło Gdańska. Dotychczas żaden z badaczy, którzy zajmowali się tym utworem, nie znał z autopsji jego pełnej tradycji rękopiśmiennej. W pierwszym rozdziale opisano teksty źródłowe, wchodzące w skład tzw. Kolekcji źródeł oliwskich wraz z podaniem niezbędnego, lecz skróconego stanu badań. W rozdziale drugim przedstawiona została tradycja rękopiśmienna Kroniki oliwskiej, gdzie poddano szczegółowej analizie wszystkie z 11 zachowanych do dzisiaj i przechowywanych na terenie Polski i Europy rękopisów. W rozdziale trzecim przeprowadzono filiację wszystkich rękopisów, poprzedzoną szczegółowym stanem badań. Ustalono, że miały miejsce dwie redakcje tekstu Kroniki. Z pierwszej sporządzono ok. 1350 r. odpis dla klasztoru w Kołbaczu. Po zniszczeniu Oliwy przez gdańszczan w 1577 r., mnisi oliwscy w celu odzyskania Kroniki sięgnęli w 1611 r. do uszkodzonego już wówczas rękopisu z Kołbacza, z którego powstał rękopis greifswaldzki. Z tego ostatniego wywodzą się bezpośrednio rękopisy królewieckie 613b i 613c oraz rękopis dzikowski. Z egzemplarza 613c wywodzą się bezpośrednio rękopisy Oelrichsa, Schwengla i Lucasa. Ok. 1356 r. powstała druga redakcja Kroniki, z której najprawdopodobniej w 1464 r. zdjęto zaginioną kopię dla Jana Długosza. Następnie ok. 1478 r. skopiowano z niej tekst do rękopisu Pawlikowskiego oraz do zaginionej dzisiaj „kompilacji krzyżackiej”, której kopią pośrednią jest tekst w rękopisie watykańskim, a bezpośrednią w rękopisie getyńskim. W Zakończeniu podsumowano najważniejsze ustalenia niniejszej rozprawy. Na końcu zamieszczono także Aneks źródłowy, zawierający przerysy znaków wodnych z omawianych w pracy rękopisów. pl
dc.description.abstractThis dissertation investigates all the known and preserved manuscript copies of the Chronicle of Oliva, an anonymous Latin work composed in the mid-14th c. at the Cistercian abbey of Oliva near Gdańsk. Until now no examination of the text achieved an autopsy research of all the manuscripts. The first chapter discusses the source material included in the so-called Collection of Oliva sources (Kolekcja źródeł oliwskich), including a brief review of the state of research. The second chapter is devoted to the manuscript tradition of the Chronicle of Oliva, thoroughly analyzing the 11 preserved copies, held in Polish and European libraries. The third chapter proposes a manuscript filiation, introduced with a detailed state of research discussion. The study finds that there were two redactions of the text in existence. The first was copied ca. 1350 for the Cistercian abbey in Kołbacz - this manuscript was the textual basis for the preserved Greifswald copy, the direct copies of which are the Königsberg 613b and 613c as well the Dzików manuscript. The 613c exemplar was in turn a direct basis for Oelrichs, Schwengel and Lucas. The second redaction of the chronicle arose ca. 1356. It was probably this exemplar that served as a basis for the lost text used by Jan Długosz. Around 1478 the second redaction exemplar was copied again, this time into the Pawlikowski manuscript and into the now lost "Teutonic Order compilation". This lost compilation served as an indirect basis for the current Vatican copy and a direct basis for the Göttingen copy. The recapitulation summarizes the main finds of the dissertation. An appendix (Aneks źródłowy) contains the watermark tracings found in the manuscripts discussed.pl
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/10593/24488
dc.language.isopolpl
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/restrictedAccesspl
dc.subjectdziejopisarstwo pomorskiepl
dc.subjectPomeranian historiographypl
dc.subjectKronika oliwskapl
dc.subjectChronicle of Olivapl
dc.subjectfiliacja rękopisówpl
dc.subjectmanuscript filiationpl
dc.subjectrękopisy oliwskiepl
dc.subjectOliva abbey manuscriptspl
dc.subjectcystersipl
dc.subjectCistercianspl
dc.titleTradycja rękopiśmienna Kroniki oliwskiej (XV-XIX w.)pl
dc.title.alternativeThe manuscript tradition of the Chronicle of Oliva (XV-XIX c.)pl
dc.typeDysertacjapl

Files