Doktoraty (WHis)
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Doktoraty (WHis) by Author "Hirsch, Michał"
Now showing 1 - 1 of 1
Results Per Page
Sort Options
Item Protektorat polski przy Stolicy Apostolskiej (1503-1589)(2022) Hirsch, Michał; Forycki, Maciej. PromotorProtektorat narodowy był formą reprezentowania politycznych interesów władców przy papieżu przez tzw. kardynałów-protektorów z Kurii rzymskiej, opłacanych przez głowy państw. Za początki funkcjonowania tego urzędu uznaje się przełom XV i XVI w., kiedy większość europejskich monarchów opłacało wybranych purpuratów. Pierwsi kardynałowie pozyskiwani przez polskich królów pojawili się za czasów Jana Olbrachta i Aleksandra Jagiellończyka. Wówczas dyplomacja polska utrzymywała kontakt z kilkoma purpuratami, lecz dopiero były legat na Węgrzech i w Polsce Pietro Isvalies (1505-1513) został pierwszym źródłowo potwierdzonym protektorem Polski. Jego następcą został kolejny exlegat w krajach jagiellońskich Achilles de Grassi (1513-1523). W przypadku dwóch pierwszych protektorów polski władca postawił na znanych sobie purpuratów, byłych wysłanników papieskich, którzy sprzyjali królestwu i byli obeznani z jego sprawami. Przy kolejnych wyborach król Zygmunta stawiał na wpływowych kardynałów należących do najbliższych współpracowników papieża: Lorenzo Pucciego (1523-1531), którego zastąpił później jego bratanek Antonio Pucci (1531-1545). Następnym protektorem został mianowany wnuk papieża Pawła III, kardynał Alessandro Farnese, który przez kolejne 44 lata sprawował pieczę nad polskimi sprawami w Stolicy Apostolskiej. Za czasów jego protektoratu upowszechnił się zwyczaj powoływania tzw. wiceprotektorów, którzy zastępowali go w pełnieniu obowiązków. W czasie protektoratu Farnesego było ich pięciu: Francesco Sfondrati (1545-1550), Bernardino Maffei (1550-1553), Giacomo Puteo (1553-1563) oraz Giacomo Savelli (1562-1587) oraz Enrico Caetani (1588-1589).