Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 2011, nr 2
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 2011, nr 2 by Author "Mastalski, Ryszard"
Now showing 1 - 1 of 1
Results Per Page
Sort Options
Item WPŁYW ORZECZNICTWA NA STOSOWANIE PRAWA PODATKOWEGO(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2011) Mastalski, RyszardStosowanie prawa wymaga ustalenia odpowiedniego pola interpretacji. Należy w nim uwzględniać nie tylko przepisy prawa (krajowego, unijnego i międzynarodowego), lecz również orzecznictwo. Ważne jest także, aby ogólne poglądy dotyczące stosowania prawa, zwłaszcza wyrażone na gruncie teorii prawa, były odnoszone do poszczególnych gałęzi prawa, w tym wypadku do prawa podatkowego. W procesie stosowania prawa podatkowego obok organów publicznych – administracji i sądów − uczestniczą także podmioty niebędące tym organami. Jest to sytuacja niespotykana w innych gałęziach prawa zaliczanych, tak jak prawo podatkowe, do prawa publicznego. W efekcie powstaje tu dwuetapowy model stosowania prawa (dominujący obecnie w Polsce), w którego pierwszym etapie biorą udział podatnicy i płatnicy (dokonujący samoobliczenia i obliczenia podatku), a w drugim etapie − podmioty publiczne (administracja i sąd administracyjny). Rolę orzecznictwa w procesie stosowania prawa podatkowego należy ujmować jako jego wpływ na interpretację prawa dokonywaną przez poszczególne kategorie podmiotów uczestniczących w procesie jego stosowania. Wpływ ten jest stosunkowo niewielki. Przyczyn tego stanu rzeczy należy szukać głównie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Sądy administracyjne w niedostatecznym stopniu wykorzystują w swym orzecznictwie zasady prawa, zwłaszcza zaś kształtowane przez Trybunału Konstytucyjny oraz Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Pomimo widocznych w ostatnim czasie pozytywnych zmian, w dalszym ciągu w orzecznictwie sądów administracyjnych dostrzega się zbyt daleko idący pasywizm sędziowski. Rozstrzygając sprawy podatkowe, zbyt często bowiem ograniczają się one jedynie do reguł prawa, a wykorzystują w stosunkowo małym stopniu zasady prawa. Wpływa to ujemnie na ujednolicenie wykładni i stosowania prawa podatkowego oraz ogranicza kształtowanie się odpowiedniej jego ideologii, możliwej do przyjęcia przez wszystkie podmioty uczestniczące w procesie stosowania prawa. To zaś z kolei prowadzi do ograniczenia efektywności funkcjonowania dwuetapowego modelu stosowania prawa podatkowego.