Książki/rozdziały (WT)
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Książki/rozdziały (WT) by Subject "Bóg"
Now showing 1 - 3 of 3
Results Per Page
Sort Options
Item Doświadczenie mistyczne w doktrynie świętego Jana od Krzyża. Analiza filozoficzna(Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu - Wydział Teologiczny, 2021) Niziński, Rafał SergiuszKsiążka analizuje naturą doświadczenia mistycznego w doktrynie św. Jana od Krzyża. W przeciwieństwie do wielu prac teologicznych poświęconych temu zagadnieniu, książka ta pochyla się nad aspektem filozoficznym. Autor stara się ustalić główne doktrynalne zasady myśli hiszpańskiego mistyka nawiązujące bardziej do ich aspektu logicznego aniżeli do dogmatów katolickich. Obrana metodologiczna perspektywa ogranicza obszar badań do racjonalnego aspektu doktryny. Najważniejszą perspektywą, jaką autor odkrywa, to ta, która nawiązuje do teorii św. Tomasza z Akwinu wizji uszczęśliwiającej. Dominikanin ukazuje życie po śmierci jako polegające na poznaniu i kochaniu jedynie Boga. Po śmierci oglądanie Boga polega na skoncentrowaniu się tylko na Nim: ludzkie władze nie mogą być niczym innym zajęte. Autor dochodzi do wniosku, że Jan od Krzyża wyjaśnia proces prowadzący do mistycznego zjednoczenia z Bogiem w tym życiu jako antycypację wizji uszczęśliwiającej zgodne z tym, jak ją rozumie Tomasz z Akwinu. Dlatego też kontemplacja jest światłem oraz ogniem, które usuwają z człowieka wszystko to, co nie jest skoncentrowane na Bogu, tak, aby Bóg stał się jedynym przedmiotem działania władz. Kontemplacja, która jest mistycznym doświadczeniem, tak długo jest bolesna, jak długo we władzach znajduje się jakikolwiek inny przedmiot prócz Boga. Gdy są już wolne od wszystkiego, wtedy kontemplacja jest odczuwana jako słodka i pełna miłości. Wskazana perspektywa wyjaśnia, dlaczego Jan wymaga, aby człowiek odrzucił wszystko, aby zjednoczyć się z Bogiem. Co oznacza, że nic oprócz Boga nie powinno się znajdować w umyśle, pamięci i woli. Wspomniana perspektywa kształtująca całą doktrynę jest uzupełniona drugą, która wyjaśnia, jak pogodzić te absolutystycznie brzmiące wymagania z aktualnymi cielesnymi ograniczeniami człowieka. Uwzględniając drugą perspektywę Jan w terminach praktycznych wyjaśnia, co oznacza mieć Boga jako przedmiot poznania, nadziei i miłości. Ta druga perspektywa czyni wymagania wywodzące się z pierwszej bardziej zrównoważonymi i ludzkimi. Na końcu pojawia się trzecia perspektywa – oblubieńcza, ulubiona przez Jan od Krzyża. Perspektywa ta jest mniej uwzględniona w opracowaniu, choć uzupełnia poprzednie. W tej perspektywie święty ukazuje drogę do zjednoczenia w ujęciu rozwoju wzajemnej miłości między człowiekiem a Bogiem. W ramach tej perspektywy Jan mówi o uczuciach i pragnieniach. To w tym obszarze czuje się najlepiej. Aby lepiej zrozumieć kluczowe elementy doktryny Jana od Krzyża, które najczęściej są niewłaściwie rozumiane, zostaje ona porównana z doktryną doświadczenia mistycznego Pseudo-Dionizego Areopagity oraz jogi królewskiej Patańdżalego. Porównanie to pokazuje, że nie można zakwalifikować doktryny Jana do nurtu apofatycznego autorów mistycznych. W przeciwieństwie do praktyk jogicznych, Jan nie ma na celu wygaszenia życia psychicznego osoby. Pragnie on wzmocnić egzystencję osoby oraz jej wewnętrzną witalność. Ostatni rozdział próbuje odpowiedzieć na pytanie, czy Jan wnosi coś nowego w dyskusję obecną w obszarze filozofii mistyki korzeniami sięgającą do neoplatonizmu Plotyna oraz Pseudo-Dionizego.Item Kwestia wiary w jednego Boga w perspektywie ksiąg pokutnych i przygotowania do spowiedzi furtkowej(Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Teologiczny, 2016) Nawracała, TomaszThe ideal Christian life is expressed in the sentence: to be holy because God is holy. Achieving such holiness is only possible in cooperation with God’s grace, which heals and relieves human weaknesses and sins. The way to holiness leads through confession, in which man receives the forgiveness of sins. In recent years in Poland, the practice of the so-called ‘gateway confession’ has developed. This confession focuses mainly on the first commandment of the Decalogue and greatly suppresses all the others. In the present article we show an approach to confession in the perspective of the practice of gateway confession and preserved recommendations from medieval penitential books. The two approaches are different but – ultimately – both refer to the Decalogue selectively.Item Wiara i rozum w poznaniu Boga. Studium myśli Karla Bartha.(Wydawnictwo Naukowe Semper, 2012) Niziński, RafałWiara a rozum w poznaniu Boga. Studium myśli K. Bartha Relacja między wiarą a rozumem jest jedną ze starszych kwestii rozważanych przez filozofów. Rozumienie tej relacji ma duży wpływ na teorię poznania Boga. Kalwina rozumienie tej relacji w kwestii poznania Boga umniejsza rolę rozumu kosztem wiary. Stąd ci, którzy są pod wpływem myśli Kalwina, idą właśnie tą drogą czy to na polu teologicznego, czy to filozoficznego poznania Boga. Teolog reformowany Karol Bartha uważa, że Boga poznajemy jedynie przez wiarę bez żadnej pomocy rozumu. Jest to radykalny punkt widzenia. Barth wprowadza własną metodę poznania Boga – analogię wiary. Metodę tę odrzucają teologowie jego dawni współpracownicy: F. Gogarten, R. Bultmann i E. Brunner. Próbują oni zmodyfikować radykalizm metody Bartha stwarzając pewną możliwość użycia rozumu w teologicznym poznaniu Boga. Dyskusja między nimi a Barthem ukazuje, że metoda Bartha nie jest spójna i nie pozwala poznać Boga. Jednym z powodów, który uniemożliwia poznanie Boga w metodzie Bartha jest brak analogii bytu – jak to podkreśla Brunner. Drugim wnioskiem płynącym z tej dyskusji jest to, że Barth, wbrew własnej metodzie, zakłada autonomiczne użycie rozumu w poznaniu Boga. Metody poznania Boga na gruncie teologii wypracowane przez współpracowników Bartha także nie są wolne od problemów. Także oni opierają się na paradygmacie wprowadzonym przez Kalwina. Gogartena metoda poznania Boga niewiele różni się od metody Bartha. Niemniej Gogarten jest świadom tego, że wiara zakłada jeszcze inny rodzaj poznania, który jest od niezależny od wiary. Bultmanna metoda poznania Boga neguje specyfikę poznania teologicznego na rzecz poznania rozumowego. Jedynie Brunnera metoda pozwala rzeczywiście poznać Boga na gruncie wiary. Niemniej Brunner nie jest wierny paradygmatowi Kalwina, gdyż wprowadza rzeczywistą autonomię poznania rozumowego w tej dziedzinie. W celu wykazania skutków braku analogii bytu w poznaniu Boga na gruncie poznania teologicznego zostały zanalizowane trzy teorie mistycznego poznania Boga na gruncie chrześcijaństwa. Dwie z nich negują analogię bytu, co skutkuje teologią negatywną Pseudo- Dionizego oraz autora Obłoku niewiedzy. Teologia ta prowadzi do agnostycyzmu. Jedynie metoda zaprezentowana przez Jana od Krzyża pozwala rzeczywiście poznać Boga na gruncie wiary chrześcijańskiej, gdyż ten zakłada istnienie analogii bytu. Co w konsekwencji stwarza możliwość współpracy między rozumem a wiarą w poznaniu Boga. Paradygmat wprowadzony przez Kalwina jest obecny także w filozoficznym poznania Boga W. P. Alstona, częściowo u M. Schelera oraz u Ch. Linka. Te teorie filozoficznego poznania Boga mają charakter fideistyczny, ponieważ nie ufają rozumowi jednocześnie podkreślając szczególna rolę wiary. Prowadzi to do zaniku autonomiczności filozofii jako samodzielnej nauki w stosunku do wiary. Teorie te nie są spójne, gdyż wiara jako taka zakłada użycie rozumu. Przykładem czysto rozumowego poznania Boga bez posłużenia się wiarą jest filozofia tomistyczna.