Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej (WFPiK)/Faculty of Polish and Classical Philology
Permanent URI for this community
Browse
Browsing Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej (WFPiK)/Faculty of Polish and Classical Philology by Subject "1990s"
Now showing 1 - 1 of 1
Results Per Page
Sort Options
Item Kultura masowa i wysokoartystyczna wobec nagości w Polsce lat dziewięćdziesiątych XX stulecia(2016) Ławreszuk, Wojciech Michał; Kosicka- Pajewska, Aleksandra. PromotorTransformacja ustrojowa, otwarcie granic, rozwój mediów elektronicznych to wszystko w latach 90. w sposób znaczący wpłynęło na życie jednostki i kształtowanie nowych postaw wśród społeczeństwa polskiego. Przeobrażenia w sferze polityczno- gospodarczo- ekonomicznej, które miały miejsce w 1989 roku w Polsce, nowy ustrój – demokracja oraz gospodarka wolnorynkowa stały się faktem. Rozdział I – Nagość obecna w przestrzeni społecznej końca XX wieku. Rozdział poświęcony interpretowaniu zjawiska jakim jest nagość na tle wydarzeń lat 90. w Polsce, ówczesnych poglądów filozoficznych i socjologicznych oraz szerokim tle przemian kulturowych, a zwłaszcza zmian w kulturze masowej i wysokoartystycznej. Lata 90. XX wieku w aspekcie kultury cechowała niespójność i rozproszonie w definiowaniu pojawiających się dzieł i produktów kultury. Istotnym czynnikiem mającym wpływ na ową zmianę w wieku XX miały zmiany technologiczne, rozwój środków masowego przekazu, który umożliwił kulturze masowej w dotarciu do szerszych rzesz odbiorców. W dzisiejszym świecie jednym z podstawowych narzędzi poznawania otaczającej nas rzeczywistości są właśnie mass media- wideo, komputer, Internet. Stąd chociażby nowa sytuacja w której znalazła się kultura wysokoartystyczna w Polsce u schyłku XX wieku. Została ona wyparta przez produkty kultury masowej. Problematyka nagiego ciała i jego rola w rozważaniach nad tożsamością charakteryzują ów rozdział. Główną tezą rozważań stanowi nagie ciało. Czym ono jest i jaką odgrywa rolę u schyłku XX wieku. Osaczeni wizerunkami roznegliżowanych ciał w środkach masowego przekazu- reklama, zostaliśmy jako społeczeństwo zaproszeni w przestrzeń owego dyskursu. Omawiając ową problematykę przedstawiam fenomen nagości czyli ciało ludzkie, które kształtowane było przez miejsce i czas: wpływ mediów, nowe style życia. Przedstawiam procesy społeczne i kulturowe, poprzez które definiowane zostało nagie ciało. Towarzyszące temu dyskursy oscylowały w obszarach etyki estetyki, erotyki, religii, polityki, ekonomii, handlu, medycyny, genetyki, konsumpcji. Transgresje, jakim było poddane przez stulecia nagie ciało, niestety nie zminimalizowało ambiwalencji w jego odbiorze i stosunku do niego samego. Nagość ciągle bulwersuje, zawstydza, wyzwala. Oryginalność tego zjawiska polega na jego zróżnicowaniu i ekstremalności, towarzysząca nagości nieograniczoność dyskursów, w większości znajdująca swe odzwierciedlenie w projektach masowych (sfera kultu ciała). Rozdział II – Obrazy ludzkiej cielesności w prozie polskiej lat 90. XX wieku. Literatura polska lat 90. odsłania przed nami nowy horyzont poznawczy, obala ugruntowane schematy myślenia, kreuje nowe reakcje, silny akcent uzyskują wątki emancypacyjne: feministyczne, homoseksualne, wyznaniowe. Literatura polska lat 90. Konfrontuje naszą wrażliwość z obszarami seksualności, perwersji, ekshibicjonizmu. Opisując nasze wewnętrzne doznania, obnaża równocześnie sferę naszej psychiki. Zainteresowanie pisarzy kwestiami nagiego ciała, seksualności płci, u progu XXI wieku, było dość naturalną i przewidywalną reakcją. Był to jeden z elementów towarzyszących przemianom ustrojowym w Polsce. Literatura polska lat 90. XX wieku odkryła szeroką płaszczyznę tematów związanych z nagim ciałem – od erotyki, seksu, perwersji aż do tematów dotykających obszarów ciała starczego i samej śmierci. Manuela Gretkowska, Kinga Dunin, Antoni Libera, Jacek Głębski, Włodzimierz Odojewski, Olga Tokarczuk, Jerzy Pilch, Tomasz Tryzna to autorzy, których dzieła zostały przedstawione w dysertacji. Literatura rodzima lat 90. ubiegłego stulecia podejmowała próbę idącą w kierunku opisywania, katalogowania i diagnozowania tych obszarów. Rozdział III- Nagość w pracach polskich artystów nurtu krytycznego. W rozdziale tym przedstawiam nurt jaki była polska sztuka krytyczna. Prace (poza jednym wyjątkiem Z. Libera – Obrzędy intymne, 1984) powstały w latach 1989-2000, poddając je subiektywnemu uporządkowaniu, pogrupowałem je w ułożone przez siebie bloki problemowe. Rozdział ma formę katalogu. Uznałem iż takowy podział tematyczno- problemowy pozwoli pogłębić teoretyczne rozważania i będzie bardzie poznawczy. Taka forma opracowania wydała mi się odpowiednia, aby móc przedstawić kwestię nagości w obszarze sztuk wizualnych tamtego okresu. Artyści których pracę przedstawiam to K.Kozyra, A. Żmijewski, A.Żebrowska, M.Zielińska, Z.Libera, G.Klaman. Sztuka krytyczna nie mogła zaistnieć bez przełomu jakim był w Polsce 1989 rok. Sztuka tego nurtu wielokrotnie wymykała się teoretykom, historykom i krytykom sztuki z ram interpretacji. Sami artyści nie stworzyli ściśle określonego programu czy manifestu. Nagość w polskiej sztuce lat 90. XX wieku zaistniała jako obszar uprawiania krytyki rzeczywistości społecznej. Nagość pełna ambiwalencji i sprzeczności w społecznym odbiorze, nigdy nie przestanie być tematem wyczerpanym. Nagość jest procesem ciągłym, kreowanym i odkrywanym przez kolejne pokolenia. Dyskurs o cielesności jako kreacji, który zaistniał w obiegu, nie tylko przedstawia nagie ciało, lecz również analizuje procesy, któremu ono podlega, w kolejno kształtujących się polemikach, jako fenomenu, poszukiwania nowych interpretacji. Lata 90. XX wieku w Polsce uznaję za ów początek zmian wokół nagiego ciała.