Przegląd Politologiczny, 2021, nr 2
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item United States security cooperation with Kenya in the second decade of the 21st century(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2021) Jureńczyk, ŁukaszThe subject of the paper is the cooperation of the United States with Kenya in the area of security in the second decade of the 21st century. The introduction contains the methodological assumptions of the paper and a synthetic historical background. The first section of the paper covers the theoretical framework. The second section outlines the increase of the United States’ strategic involvement in Africa, including East Africa, in the 21st century. The third section discusses the joint efforts of the US and Kenya in combating terrorism and piracy. The fourth section is devoted to US training and development assistance for the Kenyan security sector. The considerations are carried out within the framework of the postcolonial current of the theory of international relations. During the research, the method of analyzing text sources was used. The main thesis of the paper assumes that although Africa, including Kenya, was not a particularly important area of strategic interest of the United States, these countries had significant common security interests and undertook cooperation to implement them. First of all, it concerned counteracting international terrorism, but also the general stabilization of East Africa. In the future, the importance of East Africa in American politics might systematically increase, both in the area of economy and security, which will entail further strengthening of cooperation between the US and Kenya.Item Territorial development in today's Romania: the strenuous quest for a European patterned regionalization(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2021) Dan, Horaţiu; Maniu, MirceaThe rationale of this paper would be extracted from the fact that a regional policy, in the full European patterned comprehensive sense, was never thoroughly pursued in Romania since joining EU in 2007. Our research try to evaluate if there are any preliminary historical assets in order to ease the process of modern regionalization and further on to investigate the policies that were officially implemented in order to comply with the overall EU territorial developmental framework. Last but not least we investigate the ad-hoc approaches of several of the local public administrators in the country, innovative approaches conceived in order to mend the evident lack of consistency of governmental public policies in this area. Within this respect our endeavor is to benchmark the overall progress of the country towards genuine regional development to some recently taken steps by some local administrative bodies, steps that already proved to be lucrative for a few counties in North-Western Romania.Item In the shadow of plagues: 2020 presidential elections in Poland(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2021) Sula, Piotr; Madej, Małgorzata; Błaszczyński, KamilPresidential elections in Poland have always drawn more voters to the ballot box than parliamentary ones. Despite the COVID-19 pandemic, the turnout in the 2020 presidential elections was the second-highest since 1989. The glib answer might be that voters were simply availing themselves of the opportunity to leave the house, however briefly, since COVID-19 measures had largely confined people to their homes for most of the year. More likely, albeit paradoxically, heightened voter interest was triggered by political autocratisation, the other plague that Poles have been struggling with, in this case since 2015. The election was won by the incumbent, Andrzej Duda, whose advantage was credited to his appeal among less-educated and older people living in rural areas. In the end, the governing Law and Justice (PiS) party, which had backed Duda’s campaign, managed to avoid cohabitation-related inconvenience for the second time.Item The biggest Polish cities in response to the first wave of the COVID-19 pandemic. The perspective of municipal self-government administration(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2021) Glinka, KamilThe aim of the article is to analyze the activities of municipal self-government administration aimed at counteracting the destructive effects of the COVID-19 pandemic during the co-called first wave of the COVID-19 pandemic (March 2020–June 2020). The article focuses on Polish cities with poviat rights. It presents the results of a nationwide survey in which the representatives of 47 city offices participated. It is supplemented with the analysis of the content of documents (laws, regulations and recommendations) and the elements of a comparative analysis. The conducted research procedure does not allow to confirm the hypothesis. There is no scheme of the response to the COVID-19 pandemic which consists of “bottom-up” activities of municipal self-government carried out in the areas of urban policy which are most affected by the COVID-19 pandemic. It turns out that most of the activities carried out are “top-down” activities that fit – as the respondents claimed – with the solutions adopted by the central government administration.Item Wskaźniki jakości demokracji w regionach Europy w latach 2016–2020. W kierunku erozji demokracji w państwach Europy Środkowej i Wschodniej?(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2021) Malužinas, MartinasCechą wspólną w państwach Europy Środkowej i Wschodniej (EŚW) wydaje się być dość podobny poziom jakości demokracji. Celem artykułu jest przeanalizowanie, czy w państwach EŚW mamy obecne zjawisko odwrotu od demokracji oraz czy istnieją wyraźne różnice w poziomie demokracji między państwami EŚW a starymi państwami UE. Ocenie poddano wskaźniki jakości demokracji w grupach państw EŚW, Północnej, Południowej oraz Zachodniej. Analiza ujawniła, podobnie jak wcześniejsze badania litewskiego politologia Sauliusa Spurgi, iż nie ma wyraźnej różnicy między wskaźnikami grupy państw EŚW a grupą państw Europy Południowej (m.in. Hiszpanii, Portugalii, Grecji). Z kolei w przypadku państw skandynawskich i południowoeuropejskich pojawiają się istotne różnice w poziomie wskaźników demokracji. Dane wyraźnie wskazują wyższy poziom jakości demokracji w państwach skandynawskich. Potwierdzają to wyniki raportów jakości demokracji z lat 2006, 2008 oraz 2010. Na podstawie dokonanej analizy można stwierdzić, że różnice w jakości demokracji w grupie starych państw członkowskich UE są większe niż różnice pomiędzy państwami grupy EŚW a państwami Europy Południowej.Item "Bezbożny sojusz"? populizm i wiodące religie monoteistyczne(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2021) Chrostowski, MariuszPopulizm to jedno z największych wyzwań współczesności nie tylko w rozumieniu kulturowym, społecznym i politycznym, ale także religijnym. Niezależnie od tego, czy to judaizm, chrześcijaństwo lub islam, każda z tych religii wraz z jej symbolami, obrazami, metaforami i przypowieściami, jest narażana na mimowolny i „bezbożny sojusz” z populizmem, który wykorzystuje religię do osiągnięcia własnych celów na drodze politycznej manipulacji, potęgowania postaw antyimigranckich, dewaluacji innych grup społecznych, a także antyestablishmentu i antypluralizmu. Celem niniejszego artykułu jest zatem ukazanie relacji, jakie zachodzą pomiędzy populistyczną „ideologią o cienkim rdzeniu”, a głównymi religiami monoteistycznymi w ramach ideologicznego zawłaszczania religii przez populistów, które posiada każdorazowo jednakowy „punkt styczny”, tj. upolitycznienie religii i sakralizację polityki.Item Rezyliencja jako paradygmat bezpieczeństwa w czasach przewlekłych kryzysów(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2021) Stępka, MaciejW dobie przewlekłych i cyklicznych kryzysów takich jak epidemie, wzmożone ruchy migracyjne, czy zmiany klimatyczne rezyliencja stała się atrakcyjnym i zyskującym na popularności podejściem do bezpieczeństwa. Dostarcza ona inspiracji do zmiany sposobu myślenia o zarządzaniu kryzysowym, rozproszeniu odpowiedzialności za bezpieczeństwo czy temporalności zagrożeń. Rezyliencja skupia uwagę na wspólnotowych i indywidualnych mechanizmach radzenia sobie z kryzysami, adaptacji do ciężkich warunków oraz powrocie do jakiejś formy normalnego stanu po okresie kryzysu. Celem artykułu jest przegląd i przybliżenie koncepcji rezyliencji, zaoferowanie syntezy obecnego rozumienia tej koncepcji oraz porównanie jej różnych inkarnacji w perspektywie nauk o polityce i bezpieczeństwie. Autor postuluje, iż rezyliecja jest obiecującym podejściem teoretycznym, i tym samym powinna być szerzej wykorzystywana w badaniach nad polskimi dyskursami i praktykami bezpieczeństwa.Item Czy Polacy są za uniwersalizmem świadczeń – badanie społeczności lokalnej po wprowadzeniu Programu "Rodzina 500 Plus". Raport z badań – region koniński(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2021) Nowiak, WojciechOd 2016 roku realizowany jest w Polsce program „Rodzina 500 Plus”, stanowiący istotny element polityki rodzinnej. W artykule przedstawiono wyniki badania, dotyczącego stosunku wyodrębnionej grupy mieszkańców do programu oraz stopnia poparcia dla jego uniwersalnego charakteru, na poszczególnych etapach realizacji. Pierwsze badanie nastąpiło po prawie roku funkcjonowania programu. Jego celem była wstępna ocena dotycząca realnego odbioru przez społeczeństwo pierwszych miesięcy realizacji Programu 500+, zarówno z punktu widzenia beneficjentów, jak i obserwatorów. Badanie z roku 2017 pozwoliło na szczegółową analizę, ocenę z punktu widzenia uniwersalnego charakteru świadczeń, stopnia akceptacji programu oraz postulowanych zmian. Studia zostały przeprowadzone metodą wywiadów bezpośrednich. We wszystkich badanych grupach widoczny jest brak zrozumienia i akceptacji uniwersalnego charakteru świadczenia. Badania z roku 2017 ukazują krytyczne wnioski wszystkich grup do uniwersalnych rozwiązań o charakterze pieniężnym, mankamenty tej formy są widoczne na konkretnych przykładach.Item Inkluzja społeczeństwa obywatelskiego w procesy podejmowania decyzji na poziomie lokalnym: wpływ projektów międzynarodowych(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2021) Atnazheva, LiliiaCelem artykułu jest wyodrębnienie czynników, które mają bezpośredni wpływ na poziom uczestnictwa mieszkańców w procesach administracyjnych, oraz opracowanie propozycji, które zapewnią systematyczne stosowanie mechanizmów włączenia społeczności lokalnej do podejmowania decyzji. Obecnie na Ukrainie trwają procesy decentralizacji, które mają na celu podwyższenie poziomu zarządzania, w związku z czym odbyło się łączenie rad miejskich i wiejskich. Znaczący wpływ na te procesy mają projekty międzynarodowe, pomagające nowoutworzonym hromadom (jednostka podziału administracyjnego) wprowadzać lepsze praktyki zarządzania, zwłaszcza poprzez włączenie społeczeństwa obywatelskiego do podejmowania decyzji na poziomie lokalnym. Problem polega na tym, że mieszkańcy z jednej strony nie wiedzą, jakie istnieją mechanizmy uczestnictwa w procesach administracyjnych, a z drugiej strony – władze lokalne niewystarczająco informują o możliwościach włączenia społeczeństwa do podejmowania decyzji. W niniejszej pracy zastosowano dwie główne techniki badawcze: wywiad i ankietowanie. Analiza została przeprowadzona na przykładzie nowoutworzonych hromad, które uczestniczyły w Programie „Decentralizacja przynosi lepsze wyniki i efektywność” (DOBRE), realizowanym przez międzynarodową organizację Global Communities i finansowanym ze środków Agencji Stanów Zjednoczonych ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID). Ustalono, że mieszkańcy nie są wystarczająco zorientowani w mechanizmach umożliwiających im uczestnictwo w procesach podejmowania decyzji na szczeblu lokalnym oraz możliwości ich wykorzystania. Ponadto stwierdzono, że istnieje związek wzajemny: im wyższy poziom wiedzy społeczeństwa obywatelskiego (jak otrzymać dostęp do informacji o usługach, za które odpowiadają władze lokalne), tym wyższy poziom jego zadowolenia z uczestnictwa w podejmowaniu decyzji. Potencjalnym zagrożeniem po zakończeniu projektów międzynarodowych może być cofnięcie w przemianach, które zostały wprowadzone w hromadach. W celu uniknięcia takiej sytuacji może być zaproponowane stworzenie w strukturze jednostek samorządowych osobnego wydziału odpowiadającego za wdrożenie przemian w hromadach albo przegląd funkcji już istniejących wydziałów, ich reformowanie i wprowadzenie „dobrych praktyk” dla monitoringu, analizy, zbioru danych oraz stworzenie warunków dla wewnętrznej koordynacji kierunków rozwoju.Item Długi cień historii. Kontrola cywilna a efektywność polskich sił zbrojnych(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2021) Rohr-Garztecki, MarekArtykuł prezentuje wyniki badań stanowiących część historyczno-porównawczego studium wyzwań, jakie wejście do NATO postawiło przed siłami zbrojnymi i polityką obronną Polski. Badając ewolucję stosunków cywilno-wojskowych (SCW) w Polsce przed i po jej wstąpieniu do NATO pytaliśmy czy mają one formę kopii, szablonów czy progów uznanych „zachodnich” rozwiązań instytucjonalnych. Pytaliśmy też, czy można uznać, że Polskie siły zbrojne zaakceptowały demokratyczną kontrolę cywilną nad sobą behawioralnie, postawowo i konstytucjonalnie. Przeprowadziliśmy trzy serie bezpośrednich, częściowo ustrukturalizowanych wywiadów w latach 1996, 2006 i 2015–2016 przy użyciu własnego kwestionariusza zawierającego pytania otwarte. W wywiadach wzięło udział 41 osób reprezentujących istotną część polskich decydentów i ekspertów zaangażowanych w proces poszerzania NATO. Ich wyniki zostały zweryfikowane rezultatami badań archiwalnych pierwotnych źródeł polskiej doktryny obronnej, w tym ustaw i publikowanych oświadczeń dotyczących koncepcji, praktyk i procedur militarnych. Krytyczny przegląd istniejącej, głównie angielskojęzycznej literatury posłużył poszerzeniu perspektywy badawczej. Rezultaty naszych badań wskazują, że Polska przyjęła zachodnie szablony SCW, co wskazuje, że przyjęcie to było dobrowolne, ale użyte tylko w przybliżeniu. Sugerują one też, że polscy wojskowi zaakceptowali kontrolę cywilną konstytucjonalnie i behawioralnie, ale ich akceptacja postawowa jest jeszcze ciągle niepełna.