Interferencje fonetyczne we współczesnych językach zachodniosłowiańskich

Abstract

W komunikacji obywateli Unii Europejskiej nie ma jednego nadrzędnego czy dominującego języka. Język angielski, w znacznej części świata uważany za uniwersalny kod, nie bywa wykorzystywany, jeżeli komunikujący się użytkownicy mogą porozumie- wać się w języku swoim lub blisko spokrewnionym. Choć Unia Europejska nie jednoczy się językowo, możemy zaobserwować pewne tendencje zmierzające do bliższej współ- pracy narodów w ramach grup języków spokrewnionych. Można by spodziewać się takiej współpracy w grupie językowej czesko-polsko-słowackiej. Jednak użytkownicy języków na osi polsko-słowackiej i polsko-czeskiej bez znajomości języka rozmówcy, mimo iż ro- zumieją się, to w ograniczonym stopniu. Warto zauważyć, że przy takiej międzyjęzyko- wej komunikacji występują pewne nadawczo-percepcyjne problemy, pomagające jednak w identyfikacji użytkownika języka sąsiedniego narodu i przyczyniające się do powstawa- nia stereotypów. Pewne elementy fonetyczne mogą być wyraziste i mocno nacechowane z punktu widzenia obcokrajowca – użytkownika języka blisko spokrewnionego. Mogą one służyć jednak jako identyfikatory fonetyczne. W wypadku kontaktu użytkowników języka czeskiego i polskiego lub słowackiego i polskiego może dochodzić do „zgrzytów komunikacyj- nych”, wywołanych np. przez fonetyczne cechy polskich głosek szczelinowych przed- niojęzykowo-dziąsłowych. Z kolei zwarto-szczelinowe spółgłoski słowackie odbierane przez użytkownika języka polskiego jako zbitki spółgłosek zwartej + szczelinowej mogą spowodować wręcz niezrozumienie czy nieporozumienie językowe.