Potencjał informacyjny krajowych baz danych przestrzennych w kartograficznych badaniach srodowiska przyrodniczego

Abstract

Głównym celem rozprawy jest wskazanie kluczowej roli wyznaczania potencjału informacyjnego krajowych baz danych przestrzennych w badaniach środowiska przyrodniczego z wykorzystaniem kartograficznej metody badan. Potencjał informacyjny danych przestrzennych to miara zasobności modeli obiektów przestrzennych w informacje o cechach tych obiektów, istotnych z punktu widzenia użytkownika danych. Cele cząstkowe rozprawy objęły analizę zawartości merytorycznej baz danych, ocenę ich jakości, opracowanie klasyfikacji poziomów ujęcia atrybutów, określenie teoretycznych podstaw wyznaczania potencjału informacyjnego, empiryczne wyznaczenie wartości potencjału wybranych danych oraz zdefiniowanie pojęć statycznego i dynamicznego potencjału informacyjnego. Przedmiotem badań było czternaście najważniejszych krajowych baz danych przestrzennych, zapisanych w formacie wektorowym i obejmujących elementy topograficzne oraz tematyczne przestrzeni przyrodniczej. Procedura wyznaczania potencjału obejmuje: określenie po danego modelu pojęciowego danych, wyznaczenie jakości danych w zakresie kompletności, spójności logicznej, dokładności poło enia i dokładności czasowej, zdefiniowanie oczekiwanego zestawu danych atrybutowych oraz wyznaczenie dokładności tematycznej danych. Dokładność tematyczna jest kluczowym elementem potencjału informacyjnego, ponieważ atrybuty w decydujący sposób wpływają na możliwości analityczne i wizualizacyjne warstwy tematycznej. Potencjał informacyjny jest wiec narzędziem badawczym, które z jednej strony pozwala na rekomendacje danych źródłowych do procedury badawczej w sytuacji redundancji danych i niepewności dotyczącej ich jakości (potencjał statyczny), a z drugiej strony umożliwia zdefiniowanie zakresu realizacji przez te dane funkcji akumulacyjnej, analitycznej i wizualizacyjnej przy przetwarzaniu geoinformacyjnym i kompilowaniu kartograficznym (potencjał dynamiczny). The chief aim of the dissertation is to demonstrate the key role of determining the information potential of national spatial databases in studies of the natural environment using the cartographic research method. The information potential of spatial data is a measure of the body of information that models of spatial objects can provide about the characteristics of those objects significant from the point of view of the data user. The partial aims of the dissertation are to analyse the substantive scope of the databases, assess their quality, work out a classification of the levels of attribute definition, describe the theoretical foundations of determining information potential, determine the potential value of selected data empirically, and define the notions of static and dynamic information potential. The object of study was fourteen major national spatial databases, recorded in vector format and covering topographic and thematic elements of natural space. The procedure of potential determination embraces: defining the desired notional model of the data, determining their quality in terms of completeness, logical consistency as well as locational and temporal accuracy, defining the expected set of attributedata, and determining the thematic accuracy of the data. Thematic accuracy is a key element of information potential because attributes have a decisive influence on the analytic and visualising possibilities of the thematic layer. Thus, information potential is a research tool which allows, on the one hand, recommending source data for a research procedure in a situation of data redundancy and uncertainty as to their quality (static potential), and on the other hand, a tool which makes it possible to define how far those data can perform accumulative, analytic and visualisation functions during geoinformation processing and cartographic compiling (dynamic potential).