Druki jezuickie w kręgach prawosławnych: dwa przykłady z XVII-wiecznej Rzeczypospolitej
Loading...
Files
Date
2018
Authors
Advisor
Editor
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Biblioteka Uniwersytecka w Poznaniu
Title alternative
Jesuit books among the Orthodox: two examples from the seventeenth-century Polish-Lithuanian Commonwealth
Abstract
Tłumaczenia dzieł jezuitów Fulvia Androzziego (1523–1575) i Marcina
Śmigleckiego (1563/64–1618) na język cerkiewnosłowiański i tzw. prostą mowę
rozpatrywane są jako ciekawy przykład funkcjonowania utworów katolickich
w XVII-wiecznym środowisku prawosławnym w Rzeczypospolitej. Della frequenza
della communione (1579) Androzziego powstał jako traktat o częstym przyjmowaniu
komunii. Oba jego przekłady polskie: w wersji skróconej Stanisława Grochowskiego
(Scieszka poboznego chrześcianina, 1600) i pełnej Szymona Wysockiego (Skarbnica
duchowna, 1600) stały się źródłem lakonicznego kazania wzorcowego na pogrzeb
w składzie prawosławnego Rytuału (Wilno 1621). Traktat teologiczno-prawny o pobieraniu
procentów i o kontraktach Śmigleckiego (O lichwie i trzech przednieyszych
kontrakciech, Wilno 1596) został częściowo włączony do pierwszego prawosławnego
manuale spowiedniczego Mir s Bogom čeloveku (Kijów 1669). Zarówno kazanie wzorcowe,
jak i manuale spowiednicze należały do nowych gatunków literatury religijnej,
które zaczęły powstawać w piśmiennictwie prawosławnym dopiero w XVII wieku
pod wpływem tradycji katolickiej.
The history of works composed by Jesuits Fulvio Androzzi (1523–1575) and Marcin Śmiglecki (1563/64–1618) and their translations into Church Slavonic and the so-called “prostaâ mova” are considered as an interesting example of the spread of Catholic works among adherents of Orthodoxy in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Androzzi’s Della frequenza della communione (1579) was originally an essay on the preparation for frequent communion. Its two Polish-language editions by Stanisław Grochowski (Scieszka poboznego chrześcianina, 1600) and Szymon Wysocki (Skarbnica duchowna, 1600) served as a source for a concise, written in “prostaâ mova” funerary sample sermon, which is found in the Vilna’s Orthodox Ritual 1621. An essay on theological and legal aspects of money-lending (usury) by Śmiglecki (O lichwie i trzech przednieyszych kontrakciech, 1596) was partly used for drawing up a treatise on moral theology Mir s Bogom čeloveku (1669) published in the Kiev Monastery of the Caves. Both sample sermons and treatises on moral theology were new literary genres for Orthodox tradition; their origin in the seventeenth century can be associated with Catholic influences.
The history of works composed by Jesuits Fulvio Androzzi (1523–1575) and Marcin Śmiglecki (1563/64–1618) and their translations into Church Slavonic and the so-called “prostaâ mova” are considered as an interesting example of the spread of Catholic works among adherents of Orthodoxy in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Androzzi’s Della frequenza della communione (1579) was originally an essay on the preparation for frequent communion. Its two Polish-language editions by Stanisław Grochowski (Scieszka poboznego chrześcianina, 1600) and Szymon Wysocki (Skarbnica duchowna, 1600) served as a source for a concise, written in “prostaâ mova” funerary sample sermon, which is found in the Vilna’s Orthodox Ritual 1621. An essay on theological and legal aspects of money-lending (usury) by Śmiglecki (O lichwie i trzech przednieyszych kontrakciech, 1596) was partly used for drawing up a treatise on moral theology Mir s Bogom čeloveku (1669) published in the Kiev Monastery of the Caves. Both sample sermons and treatises on moral theology were new literary genres for Orthodox tradition; their origin in the seventeenth century can be associated with Catholic influences.
Description
Sponsor
Keywords
Fulvio Androzzi, Marcin Śmiglecki, prawosławna literatura religijna, prawosławny Rytuał, kazanie wzorcowe, prawosławne manuale spowiednicze, techniki translatorskie, Orthodox religious literature, Orthodox Rituals, sample sermons, Orthodox manuals on moral theology, translation techniques
Citation
Biblioteka, 2018, nr 22 (31), s.65-73.