Wpływ lęku sytuacyjnego na funkcjonowanie wyobraźni przestrzennej - rola pamięci roboczej

Loading...
Thumbnail Image

Date

2023

Editor

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Title alternative

The influence of state anxiety on spatial imagery: the role of working memory

Abstract

Zgodnie z Teorią Kontroli Uwagowej lęk zakłóca procesy kontroli uwagowej oraz równowagę pomiędzy dwoma systemami: odgórnymi procesami uwagowymi związanymi z zachowaniem ukierunkowanym na cel oraz oddolnymi związanymi z reagowaniem na występujące w otoczeniu bodźce. Głównym celem badania była weryfikacja wpływu lęku sytuacyjnego na wyobraźnię przestrzenną w odniesieniu do transformacji eocentrycznych i transfonnacji allocentrycznych. Jednocześnie założono, iż relacja ta jest moderowana przez pojemność pamięci roboczej odzwierciedlającą indywidualne różnice w kontroli uwagowej. Lęk wzbudzano w warunkach laboratoryjnych w zadaniu realizowanym w paradygmacie przygotowania wystąp ien ia, który odnosi się do antycypacyjnej natury lęku. Manipulacja kontrolowana była poprzez nieinwazyjny pomiar aktywności sercowo-naczyniowej na podstawie parametrów EKG oraz ICG za pomocą urządzenia do pomiaru psychofizjologicznego VU-AMS. Pomimo, iż dane psychofizjologiczne ukazały aktywację wagalno-sympatyczną, dane behawioralne nie wykazały wpływu lęku sytuacyjnego na wyobraźnię przestrzenną. Nie odnotowano różnic w wykonaniu zadań pomiędzy grupą kontrolną a grupą eksperymentalną. Również hierarchiczna analiza regresji nie wykazała moderującej roli pamięci roboczej w ujmowanej relacji. Wyniki ukazują,iż wzbudzony lęk mógł subtelnie oddziaływać na układ nerwowy, jednakże nie miało to wpływu na wykonanie zadań. Przypuszczalnie wzbudzony „umiarkowany" lęk umożliwia aktywację strategii regulacyjnych, które pozwalają poradzić sobie z postrzeganym zagrożeniem. Wyobraźnia przestrzenna może nie być podatna na oddziaływanie umiarkowanego lęku, jeżeli stanowi ona domenę sfery zdolności człowieka i jest sytuacyjnie stabilna, gdyż osoby dysponujące tą zdolnością korzystają z dobrze ugruntowanych strategii wykonania zadań.
According to Attentional Control Theory anxiety disrupts attentional control and the balance between two attentional systems: top - down processes which are goal - directed and stimulus - driven bottom - up processes. The main aim of study was to detennine the influence of state anxiety on spatial imagery functioning m reference to egocentric and allocentric spatial transformations. Parallelly it was assumed that this relation is moderated by working memory capacity which reflects individual differences in attentional control abilities. State anxiety was induced in laboratory conditions in speech-preparation paradigrn reflecting the anticipatory nature of anxiety. The manipulation was controlled in unobstrusive psychophysiological measurement of cardiovascular activity using parameters of ECG and thorax impedance with VU-AMS device. Although psychophysiological data allowed to observe slight increase in vagal - sympathetic activation, the behavioral data <lid not confirm the influence of state anxiety on spatial imagery. No differences in task performance between control and experimental group were found. Furthermore, the hierarchical linear regression did not confinn the moderating role of working memory capacity in that relation. The results suggest that the induced anxiety may have subtle effects on sympathetic activity but no influence on spatial tasks perfonnance. Perhaps expetienced mild anxiety helps to develop regulatory strategies to deal with perceived threat. On the other hand, spatial imagery can be resistant to mild anxiety because is related to dispositional abilities and it is constant through different situations because the subjects were using well - established strategies to perfonn tasks.

Description

Wydział Psychologii i Kognitywistyki

Sponsor

Keywords

kontrola uwagowa, attentional control, lęk sytuacyjny, state anxiety, pojemność pamięci roboczej, working memory capacity, wyobraźnia przestrzenna, spatial imagery

Citation

ISBN

DOI

Title Alternative

Rights Creative Commons

Creative Commons License

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego