Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, 2010, nr 1
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Kondycja prasy lokalnej 18 lat po powstaniu gazety „ABC” w Lesznie(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2010) Klak, PawełAccording to macroeconomic principles, the Polish local press should no longer exist at the time of globalization and capital concentration, and yet it is coping somehow. Is it actually true though that it remains independent, in defiance of global trends? Or maybe it is simply becoming a local variety of an increasingly uniform, ‘globalized’ product? It is best to look for the answers to these and similar questions with the example of one, real newspaper. The ABC newspaper is published by the Przedsiębiorstwo Usług Handlowo-Produkcyjnych i Wdrożeń Polrex Spółka z o.o., established on October 24, 1990, with its Head Office at 15 Śląska St. in Poznań. The partnership managed by editor Szczepan Ławniczak was established in order to register a Leszno newspaper ABC – Dziennik Informacyjny with its Head Office at 68 Lipowa St. in Leszno. After only four months, on February 25, 1991, a significant change in the newspaper’s registration was introduced. A company, PrzedsiĘbiorstwo PrzemysŁu Fermentacyjnego Akwawit in Leszno, submitted a motion for a change on behalf of a limited liability company which it had established, Leszczyńska Oficyna Wydawnicza, with its Head Office at 63 Słowiańska St. in Leszno. Since then, this very company has become an official publisher of the ABC – Dziennik Informacyjny. An employee company, Leszczyńska Oficyna Wydawnicza, has been the only publisher of the ABC newspaper so far.Item Zgromadzenie Bałtyckie – instytucja trójstronnej współpracy parlamentarnej państw bałtyckich(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2010) Runiewicz – Jasińska, RenataMatters related to the most recent history of the Baltic Assembly’s emergence is multidimensional and enormous. Therefore, this reporting and analytical study is synthetic. The analysis of the activities of the Baltic Assembly reflects trilateral political communication between Baltic states from 1991 to 2009. The integration process of Baltic states with the European Union to a large extent depended on this concerted cooperation of the Baltic states’ representatives within the Baltic Assembly. The presented information shows, however, that the political, economic, cultural and historical views of Lithuanian, Latvian and Estonian politicians were extremely different on more than one occasion, and their respective priorities of domestic and foreign policies were sometimes radically different. Not every resolution passed during the session of the Baltic Assembly was actually implemented. Most have been partially realized while others have failed to be realized at all. The inability to form a practically operating Customs Association was a painful issue in the trilateral cooperation of Baltic states. Complete economic freedom between the partners has never actually come to existence either. In the author’s opinion, the geopolitical position of Small Baltic States imposes certain conditions, and the fundamental condition to be noticed on the global international arena is group solidarity, which is the basic statutory aim of the Baltic Assembly.Item Obywatelstwo watykańskie a zasada ius sanguinis i ius soli(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2010) Łukaszewski, MarcinIn 2009 we passed the eightieth anniversary of Peter Cardinal Gasparri signing an agreement with the Italian Government, represented by Prime Minister Benito Mussolini. The documents signed by the parties led to the establishment of the smallest state in the world – the Vatican City. The Lateran Treaty led to the exclusion of 44 hectares from Italian territory and their transfer to the jurisdiction of the Pope. This led to a situ- ation when it was necessary to determine the status of the persons on the territory of the newly established state. Thus, a formula emerged of a residence permit and citizenship of the Vatican. Of course, it was necessary to define the categories of people using both formulas. The intention of the author of this article was to indicate that the acquisition of citizenship of the Vatican cannot be classified in any of the traditional categories of ius sanguinisandius soli. It is a specific form of citizenship, which could be called functional citizenship. The persons eligible for citizenship of the Vatican fall intosev- eral categories, with particular emphasis on those serving in the Papal Swiss Guard. The subject of the article are the rights and obligations of citizens of the Vatican and Vatican documents (identity card or passport).Item Whose language ? Exploring the attitudes of Bulgaria’s media elite toward Macedonia’s linguistic self-identification(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2010) Karadjov, Christopher D.Wiele narodów ma swoje obsesje, mity i długofalowe ambicje. Marzenie Bułgarii nazywa się Macedonia. Jest ono na tyle silne, że w ciągu XIX i XX w. wciągnęło Bułgarię w kilka konfliktów zbrojnych. Bułgaria od dawna uważa Macedonię za należącą do jej ziem, języka i ludności, ale niewiele zwojowała w otwartych starciach. Nigdy w pełni nie zrealizowała swoich roszczeń do ziem Macedonii. Z kolei język, ludności tożsamość Macedonii nigdy nie zostały ostatecznie uznane za bułgarskie. Bułgarski rząd ustanowił stosunkowo łatwą metodę umożliwiająca Macedończykom „odzyskanie” ich bułgarskiej tożsamości, obejmująca stypendia dla studentów chcących studiować w Bułgarii i nadawanie obywatelstwa bułgarskiego w oparciu jedynie o „oœwiadczenie o pochodzeniu”. Pod naciskiem Unii Europejskiej procedury paszportowe nieco zaostrzono wymagając większej liczby dokumentów pozwalających zweryfikować tożsamość bułgarską, niemniej osiągnięcie „mobilnoœci przekraczania granicy” kosztem zmiany tożsamości narodowej jest nadal łatwe. Poważną kwestią jest czy bułgarskie media mogą zostać zamieszane w te kwestie w przypadku gdyby taka „zmiana tożsamości” została zainicjowana przez przyszły rząd bułgarski?Item „Rosja wyparta z Europy” – konsekwencje dla porządku międzynarodowego na progu XXI w(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2010) Potulski, JakubThe anti-Occidental turn of Russian policy does not have to be permanent as the Russians still have a strong feeling of belonging toEuropean culture and civilization ; yet winning the Russian Federation’s ‘backing’ as a partner of the West will be difficult and significantly more costly than it would have been in the early 1990s, when Russia was ready to make considerable concessions, to undergo the process of modernization and democratization in return for being included in the ‘common European home.’ The consequence of current processes in the international environment is that Gorbatchev’s vision, which became the foundation for the pro-Western turn in Russian policy, has never been further away from its implementation.Item Prezydent Ukrainy a Krajowa Rada Ukrainy Radiofonii i Telewizji(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2010) Travinska, SvitlanaThis paper discusses the importance, organization, legal framework and history of an organ of state authority in Ukraine, namely the National Council for Television and Radio Broadcasting. The paper analyzes Ukrainian legal acts regulating the activity of organs in the realm of information. The purpose of the study is to explain the structure of the organs of executive power in the realm of the media and the process of their establishment and development. It also presents the powers of the President with respect to the National Council. The study aims to determine the status, position and function of the present government institution in the Ukrainian press system. Given this main aim, it is necessary to present the National Council as a legitimate institution regulated by a series of legitimizing provisions. It is of no lesser importance to determine and describe mutual relations between legal regulations and the activities of the National Board. The analysis of the Ukrainian normative acts allows one to answer questions about the essence and foundations of the National Council for Television and Radio Broadcasting’s activity and functions.Item Paradyplomacja regionalna w obszarze południowego Bałtyku na przykładzie stosunków transgranicznych Województwa Zachodniopomorskiego(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2010) Toszek, BartłomiejIndividual and group transborder cooperation of the Western Pomeranian Province with other South Baltic regions is in line with a pan-European trend of regional authorities becoming independent and participating in international relations as independent entities. This ‘paradiplomacy’ is undoubtedly a factor that contributes to the relativization of the state as a traditional arena of political activity. Simultaneously, as the subsidiarity principle, which is the foundation of EU regional policy, is becoming increasingly popular, it seems unavoidable and irreversible that regional structures will be vested with increasing powers in the realm of foreign policy (that used to be reserved for national organs exclusively). In this context the collaboration of the Western Pomeranian Province with other South Baltic regions is only at the beginning of a potential process to form its own ‘paradiplomacy’ as it remains constricted in the formula of state limitation and supervision. Therefore, at present it is unfeasible for Polish regional authorities, including the self-government of Western Pomerania, to conduct independent ‘paradiplomacy.’Item Pozycja i kompetencje rady programowej w spółce publicznej radiofonii i telewizji(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2010) Skrzypczak, JędrzejKompetencje rady programowej unormowano w aktualnie obowiązującym ust. 3 art. 28a ustawy. Zgodnie z tym przepisem rada programowa podejmuje uchwały w sprawach programowych (większością głosów w obecności co najmniej połowy składu rady), zawierające oceny poziomu i jakości programu bieżącego oraz programów ramowych. Cytowany powyżej przepis ten stanowi dalej, iż uchwały takie są przedmiotem obrad i postanowień rady nadzorczej. Jak słusznie zauważa się w doktrynie, rada programowa jest wyłącznie organem opiniodawczo-doradczym organów spółki i to tylko w sprawach programowych. Przytoczony przepis tylko w niewielkim stopniu określa zasady i formy funkcjonowania takich ciał. Podzielić należy także pogląd, iż „kompetencje rady programowej ograniczone są wyłącznie do spraw programowych, a więc doboru poszczególnych audycji, proporcji między nimi, ogólnych założeń działalności radia czy telewizji. Tym samym rada ta nie ma podstaw do wypowiadania się w sprawach kadrowych, technicznych, gospodarczych, prawnych itd.Item Unia Europejska wobec nowych tworów państwowych (casus Kosowa, Abchazji i Osetii południowej)(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2010) Potyrała, AnnaW przypadku niejednolitego stanowiska państw członkowskich Unii Europejskiej wobec Kosowa, osłabieniu ulega prestiż i siła oddziaływania Unii na arenie międzynarodowej. W odniesieniu do problemu Abchazji i Osetii Południowej natomiast, działania UE obrazują, że samo wyrażenie zainteresowania określonym problemem oraz udzielanie ‘apolitycznej’ pomocy finansowej, którym nie towarzyszą wyraźnie i precyzyjnie zdefiniowane cele polityczne, działalność instytucji wyposażonych w silny mandat oraz proces aktywnych negocjacji, nie przyczynia się do rozwiązania palącego problemu międzynarodowego, narażając na szwank pozycję międzynarodową Unii Europejskiej. Po raz kolejny państwa członkowskie pokazują, iż koncepcja Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa, wspierana między innymi przez Europejską Politykę Sąsiedztwa, jest pozbawiona stabilnych podstaw.Item Wymiar lewica-prawica w Polsce - podziały ideologiczne w polskim społeczeństwie(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2010) Patkowska – Pająk, BeataMożna powiedzieć, że polskie społeczeństwo, mimo pewnego chaosu panującego na polskiej scenie politycznej, stosunkowo dobrze potrafi kategoryzować partie polityczne w zakresie ich orientacji na wymiarze lewica-prawica, około 2/3 społeczeństwa potrafi również na tym wymiarze określić swoje własne poglądy. Natomiast czymś, co odróżnia polskie społeczeństwo od społeczeństw Europy Zachodniej, jest brak powiązania pomiędzy położeniem w strukturze społecznej a wyznawaną ideologią, a także niewielkie znaczenie kwestii ekonomicznych w identyfikacji na wymiarze lewica-prawica. Pojawienie się dwóch silnych partii określających siebie jako prawicowe (PO i PIS) i osłabienie lewej strony sceny politycznej spowodowało, iż ta tendencja uległa wręcz nasileniu w ostatnim okresie.