Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM

Permanent URI for this collection

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 20 of 95
  • Item
    Myślenie matematyczne. Drobne eseje przedemerytalne
    (Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM; Wydawnictwo Fundacji Humaniora, 2020) Pogonowski, Jerzy
    Książka stanowi przegląd zasadniczych problemów z zakresu filozofii matematyki. Jest skierowana głównie do kognitywistów, ale jej treść przyciągnie również studentów filozofii, matematyki oraz innych nauk ścisłych, uczniów z zainteresowaniami matematycznymi, nauczycieli matematyki i matematyków. Publikacja składa się z czterech esejów poświęconych kolejno: zasadzie permanencji form, genezie matematyki, błędom i zagadkom matematycznym. W esejach tych historia matematyki przeplata się z formalnymi konstrukcjami obiektów matematycznych, z poglądami filozoficznymi sławnych matematyków, błędami i zagadkami (sformułowanymi czasami w zabawny sposób). Poziom naukowy publikacji jest bardzo wysoki, a styl Autora jest popisem kunsztu literackiego. Autor pięknie opisuje historię matematyki, filozofię matematyki i… błędy matematyczne, bawiąc czytelników różnorodnymi zagadkami matematycznymi. W istocie rzeczy, propaguje ma-tematykę i logiczne myślenie.
  • Item
    Postulaty i metafory. Dwie wizje podstaw matematyki
    (Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM; Wydawnictwo Fundacji Humaniora, 2021) Pogonowski, Jerzy
    Drogi Czytelniku, jeśli interesujesz się poznaniem matematycznym lub kognitywistyką (najlepiej jednym i drugim), to jest to książka dla Ciebie. Są w niej opisane zagadnienia dotyczące podstaw matematyki i jej genezy. Całość tej problematyki ujęto na zasadzie kontrastu w dwóch różnych esejach. W pierwszym dowiesz się o interesujących i jednocześnie mało znanych faktach dotyczących działalności naukowej pewnej grupy matematyków, zwanych postulatystami amerykańskimi. Przyczynili się oni w znacznym stopniu do powstania dwóch bardzo ważnych pojęć metalogicznych: zupełności i kategoryczności. Esej drugi ma zupełnie inny charakter. Tutaj główną rolę pełnią metafory poznawcze. Ten esej zapewne przypadnie do gustu sympatykom nauk kognitywnych. Pada tam wiele argumentów za tym, że nasz umysł jest ucieleśniony, a zatem natura naszych ciał, mózgów oraz codziennego funkcjonowania kształtuje ludzkie pojęcia i rozumowania, w szczególności matematyczne. Stąd ma wynikać, że matematyka jest także ucieleśniona (ludzka). Taka koncepcja matematyki, która stanowi notabene zanegowanie podejścia prezentowanego w eseju pierwszym, jest pod-dana krytycznej polemice ze strony Autora. Trudno się nie zgodzić z argumentacją Jerzego Pogonowskiego, że za pomocą proponowanych metafor nie da się uzyskać bardzo wielu procesów i pojęć matematycznych. W pięknym stylu zostaje zakwestionowana jedna z najważniejszych metafor, zwana metaforą BMI. Jest to, według mojej wiedzy, jedyna książka w języku polskim, która w taki niekonwencjonalny sposób prezentuje najważniejsze pojęcia z obszarów metalogiki i logiki matematycznej.
  • Item
    Psychoterapeutki i psychoterapeuci w Polsce. Analiza cech populacji
    (Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM; Wydawnictwo Fundacji Humaniora, 2021) Hermanowski, Marcin
    Marcin Hermanowski korzysta z czterech badań, raportów, przy czym dwóch jest współautorem. Opisując grupę psychoterapeutek i psychoterapeutów, skupia się na: wykształceniu; zróżnicowaniu ze względu na płeć, wiek, wielkość miejscowości, w której wykonywany jest zawód psychoterapeuty; nasyceniu możliwością skorzystania z usług psychoterapeutycznych w poszczególnych regionach Polski; miejscu wykonywania pracy terapeutycznej; formie realizowanej przez psychoterapeutki/psychoterapeutów pracy terapeutycznej; nurcie teoretycznym, systemie psychoterapeutycznym czy modalności psychoterapeutycznej, w której pracują psychoterapeutki i psychoterapeuci w Polsce, z uwzględnieniem wieku i płci osób pracujących w poszczególnych nurtach psychoterapii.
  • Item
    Ruinologie. Kontekstualizacje pozostałości architektury
    (Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM, 2018) Nieszczerzewska, Małgorzata
    Książka Małgorzaty Nieszczerzewskiej jest w istocie monografią ruin jako zjawiska kulturowego. Autorka, wskazując na narastające w ostatnich dekadach zainteresowanie tym zjawiskiem w różnych formach refleksji nad kulturą, jej badania, a także doświadczania, przygotowała opracowanie nie tylko samodzielne, ale też oryginalne. Przy czym oryginalność ta polega nie na wy-borze jakiegoś jednego, uznanego za kluczowe, ujęcia zjawiska ruin, tylko na zaprezentowaniu rozległej (choć zapewne nie kompletnej) ich konstelacji, tak jednak ułożonej i uporządkowanej, by zbudowały pewien całościowy wywód: opowieść o losach ruin w szeroko rozumianej kulturze współczesnej. Autorka przywołuje w niej różne dyskursy, różne porządki intelektualne, różne horyzonty teoretyczne, ale zarazem wprowadza je w delikatnie zaznaczony własny tryb wywodu, który respektując odrębność ich wszystkich, pozwala zachować orientację, spójność refleksji, jakiej poddawane są heterogeniczne często zjawiska, praktyki i koncepcje. To ważna książka, doniosła poznawczo, reprezentująca to, co najlepsze w podejściu kulturoznawczym, z natury transdyscyplinarnym.
  • Item
    Kultura poznania siebie. Upadek czy rozwój?
    (Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM, 2016) Wawrzyniak, Szymon
    Wiara w to, że można sobie „wykreować osobowość”, przeglądając gotowe jej kostiumy i uczestnicząc w płatnych kursach, warsztatach czy treningach, oducza ludzi wytrwałej pracy nad sobą czy w ogóle rozpoznawania własnych, niepowtarzalnych predyspozycji i braków na rzecz szyb-kich „przymiarek” i zakupu atrakcyjnego modelu. Dostępność gotowych masek i kostiumów odciąga od potrzeby autorefleksji i samoanalizy, a zarazem – od samowiedzy. Szymon Wawrzyniak przedmiot swoich dociekań określa jako sprawozdanie z funkcjonowania w historii maksymy delfickiej, przy czym rozszerza ją do równoległych i powiązanych ze sobą dwóch imperatywów: „Poznaj samego siebie” oraz „Nic ponad miarę”. Słusznie też Autor poświęca wiele miejsca analizie podstawowych dla poruszanej tematyki pojęć: wiedzy, samo-wiedzy i niewiedzy. Moje uznanie budzi zwłaszcza znalezienie dla głównej „bohaterki” – Samowiedzy, protagonistki w postaci Autokreacji. Opowiedzenie się w sprawie aktualności delfickiej maksymy uważam za sprawę pierwszej wagi, przesądzającą o perspektywach wybrnięcia z totalnego kryzysu współczesnej kultury. Cierpi ona na nadmiar możliwości, oferując ludziom niemal nieskończoną ilość gotowych ofert „bycia sobą”.
  • Item
    Gnostyczne światy Brunona Schulza
    (Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM, 2016) Jocz, Artur
    Artura Jocza od lat zajmują dwie kwestie: z jednej strony kategoria gnozy w myśli teologicznej, a z drugiej – literatura polska XIX i XX wieku. Operuje on jako uczony na pograniczu tych dwóch obszarów, co przynosi znakomite efekty. Tym razem na jego warsztacie znalazła się proza Bru-nona Schulza konfrontowana z wątkami myśli gnostycznej. Książka będzie z uwagą czytana przez literaturoznawców i historyków filozofii, ale także innych dyscyplin humanistycznych.
  • Item
    Status i oblicza mediacji w społeczeństwie polskim
    (Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM; Wydawnictwo Fundacji Humaniora, 2021) Plucińska-Nowak, Martyna
    W książce zawarto wielowątkową, pogłębioną analizę mediacji – metody będącej obecnie w Polsce jedną z najbardziej intensywnie legalizowanych, rozwijanych i propagowanych metod pozasądowego i konsensualnego sposobu prowadzenia oraz rozwiązywania różnego rodzaju spraw spornych. Analizę tę przeprowadzono stopniowo, najpierw lokując pojęcie mediacji w polu znaczeniowym interwencji w konflikty i spory, następnie w ramach ich instytucjonalnych modeli oraz odpowiadających im podejść do rozstrzygania i rozwiązywania spraw spornych, jak również w odniesieniu do obowiązujących w tym polu ideowych i proceduralnych zasad funkcjonowania społeczeństwa i państwa polskiego. Tak wytyczone pojęcie mediacji umożliwiło ukazanie jej celowości i zasadności zarówno w sferze abstrakcyjnych konstruktów i założeń, co obiektywizujących je reguł, metodyk, procedur i norm prawnych. Finalnie przestudiowano proces wdrażania, kształtowania i upowszechniania tej szczególnej formy interwencji w społeczeństwie i państwie polskim, jak również unaoczniono rezultaty tego procesu poprzez ustalenie w toku badań – jakościowych i ilościowych - statusu jaki mediacja posiada w opinii jej potencjalnych oraz konstytutywnych uczestników.
  • Item
    Pojęciowa konstrukcja świata religijnego. Przekonania religijne a procesy poznawcze
    (Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM, 2018) Sztajer, Sławomir
    Publikacja stanowi udaną próbę scharakteryzowania złożoności filozoficznej refleksji nad religią w kontekście poszukiwania determinantów przekonań religijnych. Sławomir Sztajer stara się wyjaśnić, jak powstają i jakie funkcje pełnią przekonania religijne. Pokazuje z jednej strony tendencje do nadmiernego upraszczania tej problematyki, a z drugiej ogromną złożoność zjawisk religijnych. Autor podjął wiele kwestii centralnych dla tej problematyki, prowadząc swoje rozważania na płaszczyźnie szeroko rozumianych nauk humanistycznych. Wydaje się, że autorowi bliski jest pogląd, iż dociekania dotyczące przekonań religijnych cechuje odrębność prowadząca do ich rozpatrywania w szerokim kontekście poznawczego uniwersalizmu.
  • Item
    Extremal axioms. Logical, mathematical and cognitive aspects
    (Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM, 2019) Pogonowski, Jerzy
    The book is devoted to extremal axioms in mathematics and is addressed mainly to cognitive scientists. As far as I am aware it is the first monograph to tackle this issue. The author relativizes extremal axioms to models in the metamathematical sense. Such an approach is the book’s main theoretical virtue, especially with respect to the so-called intended models. It should be stressed that intended models are distinguished on the basis of pragmatic criteria and as such are not reducible to purely semantic or syntactic constructions. In this context the role of extremal axioms is fundamental. Such axioms are formulated not necessarily at the very beginning of a theory but rather only after theoretical constructions have already been present for a long time in the research practice of mathematicians. A question that arises is how extremal axioms distinguish between standard and non-standard models, and whether they do so in a complete way.
  • Item
    Przemiany obyczaju w ponowoczesności. Od obyczajowości do gier obyczajowych
    (Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych UAM, 2019) Bełkot, Andrzej
    Książka Andrzeja Bełkota wpisuje się w aktualny nurt refleksji nad kulturą ponowoczesną, sięga do tematów chętnie podejmowanych przez socjologów, kulturoznawców, filozofów. Autora, reprezentującego poznańskie środowisko kulturoznawcze, szczególnie fascynują przemiany obyczaju obserwowane w kulturze najnowszej. Perspektywy przywoływane w książce to relacje: obyczaj a styl życia, obyczaj a moda, kategoria czasu w myśli ponowoczesnej i wreszcie – gry obyczajowe. Autor sięga do najnowszych zjawisk interakcji kulturowych we współczesnym mieście (np. „reedukacji obywatelskiej” czy praktyki wykonywania „selfie”).
  • Item
    Żywotność kanonu. Semiotyka współczesnej apokryficzności
    (Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych, 2019) Jankowska, Małgorzata
    Monografia Małgorzaty Jankowskiej wzbogaca nie tylko szczegółowe badania nad apokryfem, ale też przyczynia się do rozpoznania potencjału badawczego metodologii semiotycznej i wpisu-je się w tradycję polskiego kulturoznawstwa. Uderza, z jak wielką czujnością i biegłością Autorka przygotowuje narzędzie badawcze, nieustannie odnosząc je do fenomenu apokryfu, równocze-śnie badając ograniczenia przywoływanych przez siebie inspiracji teoretycznych. Precyzyjnie dookreśla zarówno samo zjawisko „apokryficzności” (rozumianej jako rodzaj narracji), jak rów-nież współczesny, zachodnioeuropejski kontekst, w którym się ono przejawia. Relacja tradycji do dziedzictwa kulturowego jest jednym z głównych wątków pracy, a dookreślane przez Autor-kę funkcje mnemotechniczne współczesnej apokryficzności jawią się jako narzędzie aktualizacji istotnych kodów i symboli w obszarze religii. Jest to cenna monografia, zwłaszcza dla kulturoznawstwa. Pogłębia zarówno naszą refleksję nad kulturą współczesną, jak i poszerza nasze perspektywy teoretyczne. Pod tym względem książka poświęcona apokryfom utwierdza kanon kulturoznawczego namysłu w duchu ważnego stwierdzenia „późnego” Łotmana, że semiotyka jest nauką badającą teorie i historie kultury.
  • Item
    Kultura wizualna w dobie terroryzmu
    (Wydawnictwo Naukowe WNS UAM, 2018) Zydorowicz, Jacek
    Terroryzm jako zjawisko społeczno-polityczne doczekał się bogatej biblioteczki przeróżnych opracowań, lecz badania nad wizualnymi przedstawieniami terroryzmu nie są już tak popularne, co zważywszy na wpisaną w samą jego istotę spektakularność, może budzić zdziwienie. Kultura wizualna jest najlepszą pożywką zarówno dla wojen prowadzonych przez terrorystów, jak i wojen z terrorem. Walka narracji wizualnych o społeczne uznanie bądź potępienie samych terrorystów (i ich celów) to jeden z najważniejszych obecnie wymiarów polityki. Praca Jacka Zydorowicza stara się wypełnić tę lukę i zaproponować analizę estetyki terroryzmu i wszelkich artefaktów kultury wizualnej, które mają z nim związek. Monografia ta przynależy do nurtu visual culture studies (z niezbyt głębokim ukłonem w kierunku medioznawstwa) i jej głównym tematem jest przedstawienie i krytyczna analiza kulturowych reżimów nadawania znaczenia towarzyszących produkcji, dystrybucji i konsumpcji obrazów medialnych (film, fotografia, działania artystyczne), których źródłem, tematem czy pretekstem jest terroryzm. Rozmaitość form i kontekstów terroryzmu nie ułatwia wyboru konkretnych przykładów i utrudnia analizę, ale autor bardzo trafnie zawęża egzemplifikację do pięciu przypadków (niemiecki RAF, konflikt w Irlandii Północnej, Palestyńczycy, Al-Kaida i ISIS) i ma pomysł na przekonujące ich zuniwersalizowanie. Pytając o obrazy, których punktem odniesienia jest terroryzm, autor zadaje szereg pytań szczegółowych: o zmieniające się strategie i taktyki komunikacji wizualnej terrorystów, o kulturowe konsekwencje tej komunikacji, o polityki obrazowania terroryzmu w mediach i w kulturze artystycznej czy o rolę sztuki we współtworzeniu archiwum terroryzmu.
  • Item
    Antropologia edukacji. Studium różnicy kulturowej w społeczeństwie otwartym
    (Wydawnictwo Naukowe WNS UAM, 2019) Drozdowicz, Jarema
    Książka ta stara się uporządkować pewne zachodnie debaty związane z wielokulturowością i polityką multikulturalizmu, gdzie to pierwsze pojęcie odnosiłoby się do pewnego stanu rzeczywistości społecznej, drugie zaś do poziomu ideowej konceptualizacji tejże rzeczywistości. Pod względem strukturalnym książka dokonuje tego zamierzenia poprzez tematyczny podział poszczególnych jej rozdziałów na trzy główne części. Część pierwsza może być odczytywana jako debata przedmiotowa. Staram się w dwóch pierwszych rozdziałach nakreślić obiekt zainteresowania analitycznego i teoretycznego antropologii edukacji, począwszy od samego zdefiniowania pojęcia kultury, przez wskazanie na jej heterogeniczny charakter, a kończąc na rekonstrukcji związku jaki łączy idee multikulturalizmu z polem edukacji. Dwa kolejne rozdziały formują część pracy, której zasadniczym celem jest nakreślenie ram pola, w którym antropologia edukacji znajduje swoje główne formy aplikacji, jak i przedmiot badań. Zawarte w tym fragmencie rozdziały wskazują zatem na rolę procesów migracyjnych w kształtowaniu współczesnych dyskursów mobilności, wielokulturowości i pojęcia etniczności. Ponadto zarysowane zostają w tym miejscu także podstawy teoretyczne, jakie dla antropologii edukacji i etnografii edukacyjnej wydają się być fundamentalne, jeśli chodzi o ustalenie perspektywy badawczej specyficznej dla tychże nurtów. Ostatnia część książki odnosi się do problemu praktyki. Jest ona rozumiana tu dwojako. Z jednej strony mowa tu o praktykowaniu antropologii edukacji w rozmaitych kontekstach lokalnych i w związku z różnymi lokalnym tradycjami badawczymi. Z drugiej natomiast problem praktyki przeniesiony zostaje w kontekst polskiego systemu edukacji, w którym ujawnia się wyraźny deficyt narzędzi zezwalających na podmiotowe obchodzenie się ze zjawiskiem różnicy kulturowej. Aspekt ten wydaje się być na tyle istotny, iż warto wskazać na fakt, iż różnorodność kulturowa jest w polskich szkołach i przestrzeni edukacyjnej zjawiskiem narastającym. Wnioski jakie nasuwają się z obserwacji modeli obchodzenia się z tym fenomenem mogą przyczynić się natomiast do reformy polskiego systemu kształcenia, lub przynajmniej wskazać kierunki, które warte są zbadania w obliczu dynamiki migracyjnej charakteryzującej współczesność.
  • Item
    Dobrani... Miary, skala i konsekwencje (nie)dopasowań na polskim rynku pracy
    (Wydawnictwo Naukowe WNS UAM, 2019) Jeran, Agnieszka
    (Nie)dopasowanie opisuje statycznie i dynamicznie styk między edukacją i gospodarką, ale też osobowością i zawodem lub pracą czy jednostką i organizacją. Osadzenie w myśleniu funkcjonalnym wikła rozważania w diagnozy postrzegające stan dopasowania jako pożądany. Koncepcja dopasowania osadzona jest więc w instrumentalnym ujmowaniu kształcenia, w którym spójność pomiędzy systemami edukacyjnym i gospodarczym jest czynnikiem sprzyjający sprawności gospodarczej i rozwojowi. Z perspektywy jednostkowej jest to kwestia trafności wyboru kierunku i poziomu kształcenia, mierzonej jakością zatrudnienia i satysfakcją. W książce dopasowanie analizowane jest z obu wskazanych perspektyw – opisano sytuację na polskim rynku pracy w kontekście miar dopasowania i sytuacji grup pracowników o różnym poziomie dopasowania, ale także poddano analizie ścieżki prowadzące do uzyskiwania dopasowania i doświadczeń wybranej grupy zawodowej jaką stanowią artyści i twórcy.
  • Item
    Republika uczonych. Bez namaszczenia
    (Wydawnictwo Naukowe WNS UAM, 2019) Drozdowicz, Zbigniew
    Władze uczelni i modele zarządzania uczelniami; autorytety naukowe; samodzielność naukowa w USA i w Polsce; młodzi uczeni; Doświadczenie i entuzjazm w nauce; wrażliwość i drażliwość uczonych; czytanie ze zrozumieniem, z nastawieniem, „między wierszami”, czytanie selektywne.
  • Item
    Getting to grips with the sacred and the profane. The study of religion
    (Wydawnictwo Naukowe WNS UAM, 2019) Drozdowicz, Zbigniew
    What was and what is the study of religion?; Confesion or science – a real or ostensible dilemma?; Standards of rationality in the sacred and the profane; Agnostics and agnosticism. An attempt at typologization; Historicist and historical religious studies; Religious authorities of Christianity in the process of modernization; Modernera innovations in perceiving and presenting religion; Between the temptations of privatizing and globalizing religion; Radicalism in religions and narratives in the study of religion; “Replacements” of traditional religions.
  • Item
    From Questions to Proofs. Between the Logic of Questions and Proof Theory
    (Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, 2018) Leszczyńska-Jasion, Dorota
    This work tackles issues lying at the intersection of question theory and reason-ing theory, leading from the issue of questions to proof-theoretical matters in broadly understood erotetic logic. Dorota Leszczyńska-Jasion consciously posi-tions her deliberations within the IEL (Inferential Erotetic Logic) paradigm, placing particular emphasis on so-called Socratic proofs. The book […] is consistent with the tradition of the logic community from which it derives, meaning the tradition of research into erotetic logic pioneered and developed in Poznań by Professor Andrzej Wiśniewski. […] At the same time, the book enriches the said tradition with ideas and solutions that have emerged over many years in the author’s own, independent investigations. This work can be expected to worthily represent the Polish logic community internationally, as an important and original contribution to the logic theory of questions and proofs.
  • Item
    Zamiast interpretacji. Między doświadczeniem kinematograficznym a rozumieniem filmu
    (Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, 2017) Koschany, Rafał
    Rafał Koschany skromnie zastrzega, że nie jest jego intencją napisanie książki o „współczesnym filmoznawstwie w ogóle”. Jednakże wybór tematu i analityczna wnikliwość, z jaką rozpracowuje problem badawczy, sytuuje jego pracę w centrum dyskusji o kształcie współczesnego filmoznawstwa. Eksponowane postulaty metodologiczne mieszczą się w obszarze badań transdyscyplinarnych, tu rzecz dotyczy pogranicza literaturoznawstwa i filmoznawstwa, problemów estetyki i filozofii. Na początku badawczych poszukiwań pada ważne stwierdzenie, związane ze słowem „zamiast”. Być może, pisze Autor, jest to w istocie interpretacji obrona, czyniona wszakże w „nowym kontekście teoretycznego namysłu”. Nie zaskakuje mnie sformułowany na końcu książki postulat o przesunięciu problematyki interpretacji filmu w stronę jego antropologii. Jeśli rozumiemy kino jako specyficzną praktykę kulturową, to naturalną konsekwencją będzie odczarowanie tej sytuacji komunikacyjnej, gdzie główną aktywność sytuuje się po stronie tekstu.
  • Item
    Na stycznej. Idea zjednoczenia Kościołów w rosyjskiej myśli filozoficzno-religijnej i społecznej
    (Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, 2017) Jewdokimow, Dorota
    Dorota Jewdokimow nie poprzestaje na zwykłym opisie porządkującym rozmaite reakcje Rosjan na podział Kościoła chrześcijańskiego na zachodni i wschodni, katolicki i prawosławny, rzymski i grecki. Stawia sobie ambitniejsze cele, a mianowicie zamierza zbudować pewne „modele idealne” pojawiających się w myśli rosyjskiej sposobów ponownego zjednoczenia Kościoła, które to modele dają się wyprowadzić z pewnej ponadczasowej matrycy, mającej charakter logicznych możliwości. […] zastanawia się także nad sposobem istnienia tych wyróżnionych modeli w historii. Czy ich pojawianie się i dalszy byt ma charakter kumulatywny (współistnieją one w ‘wielkim czasie’ historii), czy też przypomina następstwo paradygmatów w nauce, kiedy to nowy paradygmat niejako ‘znosi’, kasuje poprzednie? Autorka skłaniałaby się raczej ku pierwszemu rozwiązaniu. Za nim przemawiałyby także ustawicznie ponawiane próby reaktywacji starych modeli ideowych w rodzaju Świętej Rusi, doktryny „Moskwa – Trzeci Rzym” czy nawet triady hr. Siergieja Uwarowa w dzisiejszym dyskursie rosyjskim.
  • Item
    Krajobrazy socmodernizacji. Architektura jubileuszowa trzydziesytolecia PRL w Wielkopolsce
    (Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, 2017) Bryl-Roman, Weronika
    Dla Wielkopolski lata siedemdziesiąte były czasem prosperity. Przeprowadzono wówczas szereg inwestycji o wielkim znaczeniu dla rozwoju regionu. Szczególnie wyraźnie zapisał się w lokalnej historii jubileuszowy rok 1974, kiedy obchodzono trzydziestolecie istnienia Polski Ludowej. Jak miało się okazać po latach, rocznica ta była ostatnią świętowaną tak hucznie i radośnie. Oddano wtedy do użytku obiekty będące wizytówkami ówczesnego województwa poznańskiego i jego stolicy: hotel „Polonez”, halę widowiskowo-sportową „Arena”, trasę E-8 oraz sieć wielkopolskich gościńców typowych. Najwięcej miejsca w pracy poświęcono gościńcom, z uwagi na skalę przedsięwzięcia, które objęło niemal cały region, ale też dlatego, że są najbardziej zagrożonymi budowlami „jubileuszowego socmo-dernizmu” Wielkopolski – niektóre z nich wyburzono, kilka obecnie niszczeje i wkrótce także mogą zniknąć. W pracy uwzględniono również inne obiekty, które współtworzyły wielkopolski krajobraz kulturowy i zarazem funkcjonowały w lokalnym środowisku – choć w różnym stopniu – jako pomniki trzydziestolecia. Wyselekcjonowane realizacje, nierzadko „anonimowe”, o skąpych danych archiwalnych, to często przykłady socmodernistycznej „architektury dnia codziennego”, której prestiż miał najczęściej wymiar jedynie lokalny. Oprócz rekonstrukcji historyczno-geograficznego kontekstu wielkopolskiego socmodernizmu początku lat siedemdziesiątych, celem pracy jest ukazanie „architektury jubileuszowej” w świetle interpretacyjnych i recepcyjnych problemów traktowania peerelowskiego dziedzictwa.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Biblioteka Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego