Doktoraty (WN)
Permanent URI for this collection
Browse
Browsing Doktoraty (WN) by Author "Bańczerowski, Jerzy. Promotor"
Now showing 1 - 7 of 7
Results Per Page
Sort Options
Item Derywacja słowotwórcza w języku węgierskim w aspekcie synchroniczno–typologicznym(2011-06-30T12:51:39Z) Kornatowski, Paweł; Bańczerowski, Jerzy. PromotorPrzedmiotem pracy jest próba bardziej kompleksowej i usystematyzowanej synchronicznej deskrypcji derywacji słowotwórczej w języku węgierskim, niż ma to miejsce w tradycyjnych opracowaniach, w których z jednej strony problematykę tę ujęto w sposób mający nader często charakter implicytnie diachroniczny, z drugiej zaś zawarte w nich informacje dotyczące właściwości semifikatorów odpowiednich znaczeń w postaci (głównie) przyrostków słowotwórczych wydają się niekompletne, fragmentaryczne. Na wstępie omówiono znaczenie dwóch, zwykle uznawanych za antagonistyczne, pojęć: leksykalizacji i gramatykalizacji, pomiędzy którymi właśnie wydaje się zlokalizowana derywacja słowotwórcza. Wyprowadzone konkluzje umożliwiają sprecyzowanie typów derywacji słowotwórczej, które wydają się synchronicznie relewantne w dzisiejszym języku węgierskim, tj. głównie derywacji sufiksalnej. Część właściwą stanowi opis relewantnych dla proponowanej typologii czynników warunkujących jej względnie kompleksowe sporządzenie. Wiele własności badanych jednostek morfologicznych ujęto w formie wymiarów i przyporządkowanych do nich odpowiednich cech. Kwintesencją pracy jest dość obszerny rejestr przyrostków (morfemów) słowotwórczych i ich allomorfów wyodrębnionych z uwzględnieniem ich synchronicznie relewantnej kategoryzowalności, znacząco odbiegający od tradycyjnych opracowań, przynajmniej w kilku istotnych aspektach.Item Fonetyczny i fonologiczny system arabsko-tunezyjskiego dialektu wsi Dzira(2014-05-30) Oueslati, Jamila; Bańczerowski, Jerzy. PromotorItem Modalność deontyczna w języku prawa na przykładzie polskiego i hiszpańskiego kodeksu cywilnego(2011-05-04T10:01:41Z) Nowak, Joanna; Bańczerowski, Jerzy. PromotorCelem rozprawy jest przedstawienie systematycznego opisu modalności deontycznej w tekstach polskiego i hiszpańskiego kodeksu cywilnego. Praca ma charakter synchroniczny i deskryptywny; jednostkami opisywanymi są zdania przenoszące znaczenia deontyczne: obligatywność, prohibitywność, permisywność i immunitywność (tj. brak obowiązku). Pracę rozpoczyna charakterystyka języka prawa zawartego w kodeksach cywilnych polskim i hiszpańskim, jak również prezentacja regulacji techniki prawodawczej w Polsce i w Hiszpanii. Następnie przedstawia się niektóre pojęcia prawoznawcze związane z zagadnieniem modalności deontycznej, a mianowicie zagadnienie norm prawnych i sytuacji przez nie wyznaczanych. Dalej omawia się pojęcie modalności deontycznej, sposoby jej ujmowania w językoznawstwie i w logice prawniczej oraz językoznawcze opisy tej kategorii językowej. Następnie przedstawia się osiem proponowanych wymiarów (parametrów) służących do opisu zdań przenoszących znaczenia deontyczne i prezentuje przykłady zdań. Wymiary umożliwiają dokonanie charakterystyki każdego zdania przenoszącego znaczenie deontyczne, a także porównywanie zdań (wewnątrz jednego języka lub między oboma językami) pod różnymi względami, na przykład sposobu wyrażania (signifikowania) modalności deontycznej.Item Modalność epistemiczna w języku amharskim(2020) Krzyżanowska, Magdalena; Bańczerowski, Jerzy. PromotorCelem rozprawy jest opis i analiza modalności epistemicznej we współczesnym języku amharskim, dominującym etiosemickim języku Etiopii. Modalność epistemiczną rozumie się jako ocenę przez mówiącego jej/jego niedostatecznej wiedzy w stosunku do propozycji. Badaniu zostało poddanych około 70 wyrażeń epistemicznych (epistemifikatorów) poklasyfikowanych na gramatyczne, leksykalne, łącznikowe (stanowiące kategorię pośrednią) i parentetyczne, podług stopnia ich gramatykalizacji/leksykalizacji. Epistemifikatory znacznie wykraczają poza grupę czasowników modalnych typu „móc, musieć, powinien”. Procedury badawcze zastosowane do analizy semantycznej wyrażeń epistemicznych to testy falsyfikacji/weryfikacji i substytucji, pojęcie wymiaru i cechy oraz metoda analizy zdań w terminach struktury tematyczno-rematycznej. Główne narzędzie ich opisu stanowi osiem wymiarów, skonstruowanych na potrzeby języka amharskiego, z których trzy mają charakter formalny, a pięć – semantyczny. W pracy zaproponowano również szkice semantyczne niektórych wyrażeń (zarówno gramatycznych jak i leksykalnych) oraz poddano bardziej szczegółowemu badaniu trzy typy zdań dopełnieniowych. Ostatnia część pracy poświęcona jest interakcji między modalnością epistemiczną a dwiema innymi, niemodalnymi kategoriami czasu i negacji. Korpus językowy wykorzystany w rozprawie został zaczerpnięty z tekstów pisanych i ustnych, które zostały zinterpretowane i przeanalizowane z pomocą amharskojęzycznych informatorów.Item Sprawy cywilne rozpoznawane w sądach polskich i japońskich w aspekcie translatologicznym(2013-06-17) Horie, Yuki; Bańczerowski, Jerzy. PromotorCelem niniejszej pracy było przedstawienie historycznego tła kształtowania się prawa japońskiego i japońskiej terminologii prawnej oraz złożoności i skomplikowania tej ostatniej. Ponadto dysertacja ma na celu ukazanie różnic występujących pomiędzy systemami prawnymi oraz terminologią prawną w Polsce i Japonii, trudności związanych z przekładem tej terminologii, jak i poruszenie zagadnień odnoszących się do innych elementów procedury sądowej różniących oba te kraje. W intencji autorki pracy leżało również wyszczególnienie problemów pojawiających się podczas tłumaczenia ustnego w zakresie prawnym oraz zaproponowanie terminologii i wyrażeń, które mogą być pomocne podczas tego typu przekładu.Item Teksty umów kodeksu prawa cywilnego w aspekcie translatologicznym(2013-06-20) Nowak-Korcz, Paulina; Bańczerowski, Jerzy. PromotorDysertacja dotyczy analizy polskiego i francuskiego języka prawa zobowiązań umownych, a konkretnie polskiego i francuskiego języka umów regulujących czasowe używanie rzeczy. Rozdział pierwszy zawiera przegląd istniejącego stanu badań polskiego języka prawa oraz opis kształtowania się francuskiego prawa i języka prawa. W drugim rozdziale przedstawiono z kolei stan badań przekładoznawczych w uwzględnieniem dawnych i współczesnych teorii tłumaczenia. Rozdział trzeci dotyczy charakterystyki przykładowych instytucji prawa cywilnego regulujących używanie rzeczy, gdyż zrozumienie terminologii prawnej i prawniczej przez tłumacza wiąże się z koniecznością dogłębnego zaznajomienia się z rzeczywistościami prawnymi, których ona dotyczy. W kolejnym, czwartym rozdziale pracy scharakteryzowano wybrane cechy języka umów w aspekcie translatologicznym. Opisano zarówno cechy leksykalne, gramatyczne jak i inne, które zostały zilustrowane przykładami z analizowanych umów. Następnie w ramach poszczególnych klauzul umownych omówiono problemy przekładowe, uwypuklono podobieństwa i różnice na poziomie zdań, syntagm i wyrazów.Item Terminologia prawa spadkowego w aspekcie porównawczym francusko-polskim(2013-06-20) Betańska, Ewa; Bańczerowski, Jerzy. PromotorNiniejszą rozprawę autorka rozpoczęła od prezentacji stanowiska polskiej i francuskiej nauki – legilingwistyki (linguistique juridique), co do tego czym jest język prawa i jakie są jego formy. Następnie określiła przedmiot badań, którym jest terminologia prawa spadkowego. Przedstawiła badania dotyczące teorii przekładu, których rozwój pozostaje w ścisłym związku z kształtowaniem się teoretycznych podstaw tłumaczenia prawniczego. Omówiła zalecaną przez teoretyków przekładu prawniczego koncepcję ekwiwalencji dynamicznej(funkcjonalnej) oraz inne, podnoszone przez badaczy, aspekty przekładu. Wskazała ograniczenia, które należy brać pod uwagę w procesie tłumaczenia terminów prawnych oraz strategie tłumaczenia prawniczego, stosowane w zależności od typu odbiorcy i rodzaju tłumaczonego tekstu. Praca zawiera definicję prawa spadkowego oraz zwięzły opis ewolucji jego podstawowych instytucji na kontynencie europejskim. Wpływ Kodeksu Napoleona na terminologię polskiego prawa spadkowego został zilustrowany przykładami terminów zapożyczonych z języka francuskiego. Autorka porównała francuską i polską terminologię prawa spadkowego. Zbadała znaczenie terminów podstawowych: „spadkodawcy”, „spadkobiercy”, „spadku” i „dziedziczenia” oraz ich relacje semantyczne z innymi terminami, prawnymi i prawniczymi, w ramach ich rodzimego systemu prawnego oraz w stosunku do terminów obcojęzycznych. W dalszej części pracy zawarła analizę terminów występujących w przepisach kodeksu cywilnego, odpisie aktu zgonu, dokumencie poświadczającym dziedziczenie oraz w testamentach: holograficznym i notarialnym. Teksty francuskie autorka porównała z paralelnymi tekstami polskimi. Omówiła najczęstsze błędy w tłumaczeniu terminologii prawa spadkowego, z którymi zetknęła się podczas swojej pracy dydaktycznej. Na końcu rozprawy znajduje się alfabetyczny spis wszystkich terminów wraz z polskimi ekwiwalentami.