Środkowoeuropejskie Studia Polityczne, 2017, nr 1
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item Polska kultura polityczna w świetle parlamentarnych debat budżetowych z lat 2001–2010. Wybrane aspekty Recenzje(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2017) Suchowiejko, WiesławCelem artykułu było zasygnalizowanie głównych kierunków ewolucji polskich obyczajów i postaw politycznych, dających się dostrzec dzięki analizie polskiej parlamentarnej debaty budżetowej przeprowadzanej w okresie 2001–2010. Refleksji poddano tu przebieg pierwszych czytań debat z lat 2001–2010, przy czym przedmiotem uwagi uczyniono dwa pola opisu: ilościowe – uwarunkowania regulaminowe, forma (debata długa, średnia), uczestnicy – liczba, funkcja (we władzy wykonawczej, w parlamencie, w klubie parlamentarnym) oraz jakościowe – wybrane elementy semantyki i pragmatyki języka debaty – poparcie lub odmowa poparcia dla propozycji rządu (tu ograniczono się do dwóch wybranych debat – z 2002 roku i z 2010 roku). Wnioski wynikające z podjętej analizy wskazują na malejące (w przeciwieństwie do deklaracji głoszonych przez jej uczestników) znaczenie debaty budżetowej, na jej pozorną profesjonalizację i rzeczywistą, owocującą zjawiskami związanymi z mediatyzacją i tabloidyzacją polityki, polityzację.Item Działalność publiczna Kurdów w Polsce na tle aktywności diaspory kurdyjskiej w Europie Zachodniej(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2017) Jomma, Fuad; Linka, AnnaAutorzy zadają pytania o formy i rodzaje działalności publicznej Kurdów w Polsce w ciągu ostatniego półwiecza, o wpływ transformacji ustrojowej na tą działalność, a także o różnice i podobieństwa między działalnością diaspory kurdyjskiej w Polsce i w krajach zachodnich. Posługując się analizą dokumentów i literatury naukowej oraz obserwacją działalności opisywanych przez siebie organizacji, autorzy zwracają uwagę na różnice demograficzne między diasporą polską a diasporami zachodnimi, postępujące integrowanie się działalności publicznej Kurdów w Polsce z polskim życiem publicznym oraz na problem braku umiejętności wykorzystania kapitału społecznego członków diaspory do osiągania wspólnych, długofalowych celów.Item Postprawda i nowe media. Czy potrzebujemy postprawdy?(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2017) Pawełczyk, Piotr; Jakubowski, JakubTermin postprawda uznany przez redaktorów Oxford Dictionaries za słowo 2016 roku, jeszcze kilka miesięcy temu stanowił modny w kręgach intelektualistów i przedstawicieli nauk społecznych termin lepiej lub gorzej opisujący rzeczywistość załamującego się dość niespodziewanie ładu zachodniego świata. Dziś z powodzeniem wchodzi on do języka potocznego będąc chętnie stosowanym przez publicystów, dziennikarzy, a nawet satyryków. W obliczu tak gwałtownego wzrostu popularności postprawdy, warto zadać pytanie czy politolog w swoim aparacie pojęciowym potrzebuje nowego terminu i czy może wnieść on coś do badań nad rzeczywistością polityczną, szczególnie biorąc pod uwagę wydarzenia takie jak Brexit czy wybór Donalda Trumpa na 45. Prezydenta Stanów Zjednoczonych. Celem artykułu jest więc odpowiedź na pytanie: na ile postprawda tworzy pewną pojęciową autonomię? Drugim natomiast, jest pytanie o dystrybucję treści niezgodnych z prawdą i udział w tym procederze nowych mediów.Item Polska wobec Jednolitego Aktu Europejskiego Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (1981–1987)(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2017) Barabasz, AdamZasadniczym celem artykułu było przedstawienie reakcji władzy ludowej w Polsce na zmiany polityczne i instytucjonalne wprowadzone we Wspólnotach Europejskich w latach 1981–1987. W artykule analizie poddano tajne szyfrogramy i poufne notatki wysyłane przez polskich dyplomatów na placówkach m.in. w Brukseli, Rzymie, Kolonii, Londynie do Departamentu IV Ministerstwa Spraw Zagranicznych Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej odpowiedzialnego za kontakty z państwami zachodnioeuropejskmi. W publikacji uwypuklono również opinie publicystów prasy polskiej zamieszczone m.in. na łamach „Trybuny Ludu”, „Życia Warszawy”, „Rzeczpospolitej” o zmianach w jednoczącej się Europie Zachodniej.Item Gwardia Narodowa Federacji Rosyjskiej jako element systemu bezpieczeństwa wewnętrznego Rosji(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2017) Kusa, NataliaGwardia Narodowa Federacji Rosyjskiej jako nowy element wewnętrznego systemu bezpieczeństwa Rosji została utworzona w kwietniu 2016 r. w drodze prezydenckiego dekretu. Kolejne prezydenckie dekrety oraz projekty ustaw decydują o jej kształcie i rozbudowanych kompetencjach. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, dlaczego powstała nowa formacja zbrojna, jakie są jej główne zadania oraz w jakich sytuacjach jej potencjał może zostać użyty. Artykuł powstał w oparciu o analizę oficjalnych dokumentów rządowych Federacji Rosyjskiej, a dodatkowo także na podstawie raportów międzynarodowych ośrodków analitycznych, wyników badań opinii publicznej oraz publikacji międzynarodowych mediów.Item Organizacja nadzoru nad systemem finansowym w Polsce(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2017) Kraś, IreneuszCelem artykułu jest analiza działalności podmiotów nadzorujących polski system finansowy. Opracowanie rozpoczynają rozważania dotyczące istoty nadzoru nad systemem finansowym. W dalszej kolejności przedstawione są zagadnienia związane z ewolucją nadzoru finansowego w Polsce po 1989 r. Funkcjonowanie Komisji Nadzoru Finansowego jako podmiotu odpowiedzialnego za nadzór mikroostrożnościowy oraz Komitetu Stabilności Finansowej realizującego nadzór makroostrożnościowy stanowią kolejne zagadnienia opracowania. W zakończeniu autor odnosi się do przedstawionej we wstępie hipotezy i przedstawia końcowe wnioski.Item Własność intelektualna w uczelni publicznej (część 2). Casus Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2017) Narożna, Dominika; Nowak, Katarzyna EwaWłasność intelektualna i jej ochrona jest zagadnieniem aktualnym i ustawicznie fluktuującym. Wiele na ten temat napisano, ale jeszcze niejedno zostanie na ten temat wyartykułowane, nie tylko z uwagi na zmiany w prawodawstwie, lecz także ze względu na wiele szczegółowych aspektów tego zagadnienia, które wymagają zastanowienia lub rozważenia. Autorki niniejszego artykułu mają zamiar skupić się na zagadnieniu własności intelektualnej w uczelniach publicznych. Temat ten staje się tym bardziej aktualny, że coraz częściej spotyka się hasła i inicjatywy mające na celu pogłębienie współpracy pomiędzy nauką i przemysłem, co nieodzownie łączy się z kwestiami praw, które staną się przedmiotem rozważań niniejszej publikacjiItem Agenda intermedialna a agenda „rzeczywista”. Nieadekwatność hierarchii newsów w mediach informacyjnych do wskaźników świata rzeczywistego podczas samorządowej kampanii wyborczej w 2014 roku(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2017) Nowak-Teter, EwaUstanawianie agendy intermedialnej (intermedia agenda-setting), to nowy i rzadko spotykany nurt badań w ramach teorii agenda-setting. Zjawisko to polega na transferze ważności kwestii z jednego rodzaju agendy medialnej do agendy innego rodzaju (np. z agendy prasowej do telewizyjnej). Celem opracowania jest oparta na teorii i metodologii ustanawiania agendy obserwacja agendy prasowej i telewizyjnej w wybranym okresie (kampania przed wyborami do samorządu lokalnego w Polsce w 2014 r.), jak również konfrontacja hierarchii newsów tworzonych przez różne rodzaje mediów oraz wskaźników świata rzeczywistego, które tworzą tzw. agendę „rzeczywistą” (m.in. dane statystyczne dotyczące aktualnego społeczno-gospodarczego znaczenia kwestii relacjonowanych w mediach informacyjnych). Analiza materiału porównawczego pozwoli na przybliżone określenie adekwatności ważności kwestii medialnych w stosunku do nasilenia czynników świata rzeczywistego (w analizowanym okresie: 19 września–15 października 2014 r.). Efektem analizy ma być próba odpowiedzi na pytanie o zakres odzwierciedlenia złożoności świata rzeczywistego w wybranych przekazach medialnych.Item Podobieństwa i różnice w zwalczaniu bojowników kaukaskich w okresie sprawowania władzy przez Borysa Jelcyna i Władimira Putina w Federacji Rosyjskiej(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2017) Kardaś, JarosławAnalizując politykę Federacji Rosyjskiej wobec zagrożenia terrorystycznego, pochodzącego z Kaukazu Północnego, należy stwierdzić, że Moskwa przez wiele lat nie miała wypracowanej jednej i spójnej koncepcji rozwiązania tego problemu. W ostatniej dekadzie XX w. rosyjska strategia polegała w dużej mierze na reagowaniu na zaistniałe kryzysy. Polityka ta, doprowadziła do porażki w pierwszej wojnie czeczeńskiej oraz przyczyniła się do wzrostu niestabilność całego regionu Kaukazu Północnego. Rosjanie na początku XXI w. zmienili strategię walki z terroryzmem pochodzącym z Kaukazu Północnego, realizując tzw. politykę czeczenizacji. Polega ona na tym, że przedstawiciele samych narodów kaukaskich zwalczają terrorystów.Item Reklama negatywna w polskich kampaniach wyborczych 2015 roku(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2017) Piontek, DorotaReklama polityczna jest jednym z podstawowych narzędzi prowadzenia kampanii wyborczych. Szczególnym zainteresowaniem cieszy się jedna z jej odmian – reklama negatywna. Artykuł przedstawia przesłanki wykorzystywania reklamy negatywnej, a także wyniki analizy ogłoszeń reklamowych komitetów wyborczych Andrzeja Dudy oraz Prawa i Sprawiedliwości wyemitowanych w kampaniach 2015 roku – odpowiednio prezydenckiej i parlamentarnej. Celem analizy zwycięskich komitetów wyborczych było ustalenie, jaki udział w ich strategiach reklamowych miały reklamy negatywne. Analiza ma charakter jakościowy i dokonana została w oparciu o spoty wyborcze komitetów wyborczych Andrzeja Dudy oraz Prawa i Sprawiedliwości, opublikowane na oficjalnych kanałach Youtube KW Andrzeja Dudy i KW Prawa i Sprawiedliwości.Item Fantazmat Julii Brystiger(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2017) Forecki, PiotrThe ‘Kike Communism’ cliché holds a special position in Polish antisemitic discourse, where it has different functions. Having been replicated over time, it has been reinforced and become a social platitude, a matrix of popular thinking about history, a descriptive category applied by journalist and academic discourses and a keyword in discussions on Polish-Jewish relations. “Kike Communism” is a cultural topos and a condensation of meanings and interpretations that have been adopted and familiarized so well that it is difficult to see, let alone undermine its roots. Apart from the narration about the harm suffered by Polish patriots at the hands of Jewish Communist torturers the names of those torturers hold an important place in the structure of this topos. It is actually difficult to imagine its content without the symbolic figures such as Jakub Berman, Anatol Fejgin, Roman Romkowski, Stefan Michnik, Helena Wolińska-Brus, Julia Brystiger and Józef Różański. For years they have played the iconic roles assigned to them in the Polish antisemitic discourse. Julia Brystiger, or rather her mythologized image, deserves particular attention in this group. Nicknamed ‘Bloody Luna’ she surely is among the most demonized female Communists in Poland. The objective of the considerations in this paper is to try to demonstrate the construction of the phantasm surrounding her on the basis of a thorough analysis of different texts in Polish culture, ranging from literature to film.Item EU Competence and Intellectual Property Rights. Internally Shared, Externally Exclusive?(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2017) Wilińska-Zelek, Anna; Malaga, MiłoszKompetencje wyłączne Unii Europejskiej w relacjach zewnętrznych tej organizacji są przedmiotem wielu debat za każdym razem gdy ma dojść do zawarcia przez UE umowy międzynarodowej. W ostatnich latach szczególną uwagę przywiązuje się do planowanego zawierania przez UE umów o wolnym handlu, w której to dziedzinie Traktaty przyznają Unii kompetencje wyłączne. Problem zakresu tych kompetencji okazuje się szczególnie problematyczny w odniesieniu do ochrony własności intelektualnej. W tej dziedzinie Unii Europejskiej przyznano kompetencje wyłączne jedynie w zakresie handlowych aspektów tej dziedziny. W niniejszym artykule badamy jak pojęcie „handlowych aspektów własności intelektualnej” interpretowane jest w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Rozważamy także skutki, jakie nieść może za sobą szeroka wykładnia tego pojęcia zaproponowana przez Trybunał. W związku z tym, w niniejszym artykule po pierwsze, omówiliśmy linię orzeczniczą TSUE rozpoczętą wyrokiem w sprawie Daiichi Sankyo. Następnie ustalamy i dokonujemy oceny metod wykładni przyjętych przez Trybunał w ramach tej linii orzeczniczej. Jest to szczególnie istotne dla przewidzenia dalszego rozwoju orzecznictwa w tym zakresie. Odnosimy też powyższe wnioski TSUE do regulacji rynku wewnętrznego, dochodząc do wniosku, że odmienne podejścia przyjęte przez Trybunał w relacjach zewnętrznych oraz w ramach rynku wewnętrznego wykluczają się wzajemnie i prowadzą do prawnego czy interpretacyjnego impasu. Mimo że przedstawiona w niniejszym artykule analiza odnosi się do konkretnego i szczegółowego problemu, to wywiedzione na jej podstawie wnioski pozwalają na zrozumienie przyczyn prawnych i politycznych komplikacji towarzyszących zawieraniu przez Unię Europejską umów o wolnym handluItem Organizacje globalnego zarządzania ekonomicznego w ładzie policentrycznym na przykładzie polityki wobec inwestycji zagranicznych. Wyzwania i inicjatywy w obszarze koordynacji polityki wobec bezpośrednich inwestycji zagranicznych(Wydawnictwo Naukowe WNPiD UAM w Poznaniu, 2017) Götz, MartaThis paper touches upon the international coordination of policies pursued to - wards foreign direct investment (FDI). The solutions presented allow us to state that the efforts taken in the international arena in coordinating FDI policies constitute an example of economic order in a polycentric world. The inclusion of direct invest - ment in the EU’s common commercial policy, or of investor-state dispute settlements in the TTIP negotiations, indicate that management of FDI can be a planned, long- term process. Yet, at the same time, such phenomena as the economic and financial crisis of 2008, or the unprecedented dynamics and scale of the expansion of Chinese businesses show that global economic governance in this field must swiftly adapt to changing circumstances. Designing, developing and coordinating activities in the field of investment policy, which is a manifestation of global economic management, is conditioned by long-term strategies and trends, as well as adapting to emerging challenges