Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 2012, nr 2
Permanent URI for this collectionhttps://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/2663
Browse
Recent Submissions
Item NEKROLOGI(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Komitet RedakcyjnyRedaktor Ireneusz Jankowski (Komitet Redakcyjny), s. 327Item SPRAWOZDANIA I INFORMACJE(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Kr u s z y ń s k a, Joanna; K o l a, Jarosław„Jurysprudencja lwowska”. Ogólnopolska Konferencja Naukowa (Joanna K r u s z y ń s k a, Jarosław K o l a), s. 321-325Item PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Boehlke, Jerzy; Deszczyński, PrzemysławLiberalne przesłanki polskiej transformacji pod red. Wacława Jarmołowicza, Katarzyny Szarzec (rec. Jerzy Bo e h l k e), s. 315-317; Witold Małachowski Społeczna gospodarka rynkowa współczesnych Niemiec, (rec. Przemysław D e s z c z y ń s k i), s. 318-320Item NAUKA W SPOŁECZEŃSTWIE OPARTYM NA WIEDZY(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Brzechczyn, KrzysztofMirrors: Science and Knowlegde Society, pod red. Francesca Coniglionego (numer specjalny ,,Axiomathes. An International Journal in Ontology and Cognitive Systems’’ 19, 2009, nr 4, ss. 351-523)Item PROBLEMY Z POJĘCIEM NORMATYWNOŚCI TEKSTU AKTÓW PRAWNYCH(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Wróblewski, Bartłomiej; Zajęcki, MaurycyUwagi recenzyjne i polemiczne po lekturze pracy Małgorzaty Ewy Stefaniuk Preambuła aktu normatywnego w doktrynie oraz w procesie stanowienia i stosowania polskiego prawa w latach 1989-2007, Warszawa 2009Item "Noc morderców". Refleksje na temat książki Dietera Schenka(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Daszkiewicz, KrystynaItem TURYSTYKA TATRZAŃSKA I ETOS TURYSTY W DOBIE NOWOCZESNOŚCI(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Datko, AnnaArtykuł porusza zagadnienie specyfiki turystyki tatrzańskiej i etosu turysty w realiach postępujących zmian cywilizacyjnych i kulturowych. Zawiera szkic teoretyczny dekonstruujący pojęcie „etos” w odniesieniu do eksploracji turystycznej przestrzeni Tatr oraz opartą na badaniach jakościowych charakterystykę elementów współcześnie ją konstytuujących, a także ich przemian w ciągu ostatnich dwóch dekad. Jedną z głównych cech turystyki uprawianej na terenie Tatr jest jej umasowienie, swoista komercjalizacja, postępujący zanik pewnych tatrzańskich tradycji oraz przekształcenia (a raczej odchodzenie) owego tworzącego się latami etosu i wynikającej zeń wspólnotowości. W tym kontekście pojawiają się również głosy dotyczące coraz szybszej dewastacji tatrzańskiego środowiska przyrodniczego i wdzierania się praktyk miejskich na obszary górskie (ekspansja Zakopanego) oraz niechęci olbrzymiej rzeszy turystów tatrzańskich do nabywania wiedzy i umiejętności determinujących istnienie etosu.Item POCZUCIE PODMIOTOWOŚCI I AKTYWNOŚĆ ORGANIZACYJNA MIESZKAŃCÓW ŁODZI(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Mularska-Kucharek, MonikaPrzedmiotem rozważań niniejszego artykułu jest podmiotowość i partycypacja społeczna mieszkańców Łodzi w kontekście społeczeństwa obywatelskiego. Celem artykułu jest zatem próba odpowiedzi na pytanie o poziom podmiotowości łodzian oraz zbadanie wpływu podmiotowości na jeden z wymiarów aktywności, czyli zaangażowanie w mniej lub bardziej sformalizowane organizacje pozarządowe.Item ROMSKI MODEL SPRAWIEDLIWOŚCI NAPRAWCZEJ(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Lorek, DominikaMetody alternatywnego rozwiązywania sporów (ADR) są w Polsce wciąż rzeczą nową i wymagającą udoskonalenia. Poszukując wzorców realizacji idei sprawiedliwości naprawczej w prawie karnym, warto pochylić się nad zwyczajowymi „sądami” romskimi funkcjonującymi we współczesnej Europie. Autorka zarysowuje mało znaną szerszemu odbiorcy historię i obyczajowość polskich Romów. Zasadniczą część artykułu poświęca opisowi funkcjonowania tak zwanych sądów romskich. Analizuje zgodność ich założeń z koncepcją kręgów sprawiedliwości naprawczej poprzez ukazanie modelu romskiego na tle innych opisywanych w literaturze przedmiotu.Item POLITYKA HISTORYCZNA I JEJ GRANICE(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Machnikowski, MichałTematem artykułu jest charakterystyka rozwiniętego w pierwszej dekadzie XXI w. dyskursu polskiej polityki historycznej (polityki pamięci), a także jego ograniczenia. Są nimi – po pierwsze – zewnętrzna opozycja ze strony części środowiska historyków oraz po drugie – wewnętrzne założenia dyskursu (założenie o homogeniczności podmiotu zbiorowej pamięci; założenie o elitarnym charakterze dyskursu; centralne znaczenie kategorii narodu). Alternatywną konceptualizację problemu relacji między historią i pamięcią a polityką można znaleźć między innymi w pracach Michela Foucaulta.Item KONSTRUOWANIE TOŻSAMOŚCI – CZYNNIKI SPOŁECZNO-KULTUROWE(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Golka, MarianWe współczesnym świecie tożsamości ludzi nie są gotowe, lecz są w dużym stopniu konstruowane przez jednostki i grupy w procesie życia społeczno-kulturowego. Praktycznie wszystkie przejawy tego życia – postrzeganie własnych cech fizycznych, psychicznych i społecznych wraz z autorefleksją nad nimi, kontakty z innymi ludźmi, pamięć społeczna, władza, kultura masowa – mogą oddziaływać w procesie konstruowania tożsamości. Artykuł poświęcony jest wyodrębnieniu i scharakteryzowaniu tych czynników biorących udział w konstruowaniu tożsamości.Item INSTRUMENTY POLITYKI TURYSTYCZNEJ WŁADZ SAMORZĄDOWYCH(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Majewska, JustynaWspółczesnym procesom rozwojowym w turystyce towarzyszy rosnąca presja konkurencyjna w warunkach zmieniających się trendów w sferze popytu i podaży usług turystycznych. Wobec związanych z tym nowych wyzwań rozwojowych stają zarówno tradycyjne miejscowości turystyczne, jak i nowe, wchodzące na rynek turystyczny obszary. Znajduje to odzwierciedlenie w polityce lokalnej prowadzonej przez władze samorządu terytorialnego na szczeblu gminnym, które stosując określone zestawy narzędzi bądź rezygnując z ich zastosowania, wpływają na przebieg procesów rozwojowych w turystyce na zarządzanym przez siebie obszarze. Celem opracowania jest identyfikacja i pomiar instrumentów polityki turystycznej władz samorządowych, a także analiza porównawcza zakresu i charakteru interwencjonizmu lokalnego w sferze turystyki w dwóch grupach gmin – znajdujących się w dojrzałym stadium turystycznego rozwoju (tradycyjne obszary turystyczne) oraz w gminach dynamicznie wkraczających na rynek turystyczny (nowe obszary recepcji turystycznej). Podstawą analizy są studia przypadków przeprowadzone w dobranej celowo grupie 17 gmin małych i średnich (5-40 tys. mieszkańców) położonych na obszarze województw: dolnośląskiego, śląskiego i wielkopolskiego.Item WPŁYW PROGRAMÓW MOTYWACYJNYCH NA WYNIKI FINANSOWE BANKÓW(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Łukowski, MichałW artykule przedstawiono programy opcji menedżerskich funkcjonujące w wybranych państwach europejskich oraz w Stanach Zjednoczonych. Artykuł ma na celu pokazanie wpływu wdrożonych programów na sytuację ekonomiczną przedsiębiorstw. Celem potwierdzenia wyników przytoczonych w artykule badań dotyczących osiąganych przez przedsiębiorstwa stosujące opcje menedżerskie korzyści ekonomicznych przeprowadzono analizę grupy sześciu banków w latach 2009-2010. Połowę grupy stanowiły banki, które wdrożyły programy opcyjne dla swoich pracowników. Analiza dotyczyła osiągniętych przez banki wyników finansowych oraz oceny banków przez rynek na podstawie kształtujących się w latach 2009-2010 cen akcji. Wnioski wynikające z przeprowadzonego badania pozwalają stwierdzić, że banki stosujące programy motywacyjne oparte na opcjach osiągają lepsze wyniki niż banki, które takich programów nie stosują.Item KOMUNIKACJA BANKU CENTRALNEGO Z RYNKIEM A STABILIZOWANIE OCZEKIWAŃ INFLACYJNYCH(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Szyszko, MagdalenaArtykuł wpisuje się dyskusję poświęconą optymalnej komunikacji banku centralnego z rynkiem. Przede wszystkim akcentuje wpływ publikacji informacji o intencjach banku centralnego na oczekiwania podmiotów gospodarczych. Celem naukowym jest analiza związków między tymi zmiennymi. W kolejnych częściach tekstu opisano sposoby sygnalizowania intencji przez bank centralny (2), scharakteryzowano szczególną rolę prognoz inflacji jako instrumentu wywierającego wpływ na oczekiwania i czynniki wspierające oraz zaburzające wypełnianie tej funkcji (3) oraz dokonano przeglądu badań teoretycznych i empirycznych na temat związków między prognozą inflacji a oczekiwaniami i innym zmiennymi gospodarczymi (4). Opracowanie porusza również wątki kosztów i korzyści związanych z publikacją ścieżki stóp przez bank centralny. Analiza wyników badań oraz argumentów praktycznych nie prowadzi do jednoznacznych wniosków o przełożeniu prognoz inflacji na oczekiwania podmiotów gospodarczych. Wpływ prognoz jest zróżnicowany i zmienny w czasie. Banki centralne, kształtując strategię komunikacji, uwzględniają jednak korzyści związane z publikacją prognoz.Item ZWIĄZEK MIĘDZY BEZROBOCIEM A INFLACJĄ W POLSCE NA TLE KRZYWEJ PHILLIPSA(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Mańkowski, Maciej; Ostrowski, Andrzej; Włodarczyk, Robert W.W części teoretycznej artykułu przedstawiono ewolucję poglądów na temat krzywej Phillipsa. Przybliżono model A. W. Phillipsa z 1958 r., a także liczne rozwinięcia tego modelu autorstwa takich ekonomistów, jak: P. Samuelson, R. Solow, M. Friedman, E. Phelps, R. Lucas, E. Kydland i E. Prescott. Wprowadzenie teoretyczne dopełnia przegląd dotychczasowego dorobku literatury światowej z zakresu weryfikacji empirycznej krzywej Phillipsa. Celem części empirycznej niniejszej pracy jest zbadanie istnienia krzywej Phillipsa w gospodarce polskiej w latach 1990-2010. Sprawdzono kierunek i siłę związku stóp inflacji i bezrobocia na podstawie danych miesięcznych, kwartalnych, półrocznych i rocznych. W badaniach wykorzystano metodę najmniejszych kwadratów (MNK) oraz model korekty błędem (ECM). Stwierdzono, że w okresie światowego kryzysu finansowego nie wystąpił nawet efekt samej krzywej Phillipsa. Jedynie w okresach I kwartał 1992 r. – III kwartał 1994 r. i I kwartał 1999 r. – I kwartał 2005 r. oraz w kilku ich podokresach możliwe było zbudowanie modelu korekty błędem.Item WIELORAKA RÓWNOWAGA W NEOKEYNESOWSKICH MODELACH NIECENOWYCH BŁĘDÓW KOORDYNACJI(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Bludnik, IzabelaMożliwość pojawiania się w gospodarce rynkowej wielu równowag, odmiennych pod względem stopnia wykorzystania czynników produkcji, jest jednym z ważniejszych neokeynesowskich problemów badawczych. Bezpośrednią przyczyną wielorakiej równowagi jest brak możliwości zsynchronizowania na szczeblu centralnym wszystkich decyzji podejmowanych indywidualnie przez racjonalne podmioty. Neokeynesowskie badania nad błędami koordynacji generującymi wieloraką równowagę podążają w dwóch zasadniczych kierunkach. Jeden koncentruje się na nieskoordynowanych pojedynczych dostosowaniach cen nominalnych w warunkach niedoskonale konkurencyjnej gospodarki. Drugi skupia się na problemach z koordynacją działań po stronie realnej (produkcji i wymiany). Podczas gdy pierwszy z nich jest powszechnie uznawany za istotę paradygmatu keynesowskiego, drugi jednak budzi bardzo wiele kontrowersji. Celem artykułu jest analiza sedna neokeynesowskich modeli niecenowych błędów koordynacji. Zaprezentowano w nim argumenty dowodzące ich keynesowskiego charakteru oraz przemawiające za ich wykluczeniem z neokeynesowskiego programu badawczego.Item ZWOLNIENIE PRACOWNIKA Z OBOWIĄZKU ŚWIADCZENIA PRACY W OKRESIE WYPOWIEDZENIA(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Łukaszczuk, JoannaW artykule przedstawiono instytucję zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia. Instytucja ta stanowi przede wszystkim wytwór praktyki obrotu gospodarczego, poparty częściowo poglądami doktryny i judykatury. Ze względu na brak regulacji prawnej tej instytucji przy jej stosowaniu pojawia się wiele wątpliwości związanych między innymi z dopuszczalnością odsunięcia pracownika od świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia na mocy jednostronnego oświadczenia woli pracodawcy, wysokością wynagrodzenia otrzymywanego przez pracownika w czasie tego zwolnienia czy możliwością jego odwołania. W artykule podjęto rozważania dotyczące zgodności zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy w okresie wypowiedzenia z naturą stosunku pracy oraz zasadami prawa pracy, wskazano również ewentualne przesłanki dopuszczalności stosowania tej instytucji oraz jej charakter prawny i skutki prawne. Zasadniczym wnioskiem de lege ferenda sformułowanym w artykule jest dokonanie kompleksowej regulacji prawnej przedstawionej instytucji w Kodeksie pracy. Jednocześnie korzystanie z tej instytucji powinno zostać ograniczone do przypadków, w których faktyczne zatrudnianie pracownika w okresie wypowiedzenia niesie za sobą ryzyko naruszenia lub zagrożenia słusznego interesu pracodawcy.Item ZWALCZANIE NIEUCZCIWEJ KONKURENCJI. ROZWAŻANIA NA TLE ZBIEGU PRZEPISÓW PRAWA CYWILNEGO I KARNEGO(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Golonka, AnnaUstawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji określa zachowania niedozwolone, które nazywa czynami nieuczciwej konkurencji, a które w swej istocie obejmują delikty cywilne. Typizacja takich zachowań stanowi zarazem trzon uregulowań zawartych w tej ustawie. Poza unormowaniami cywilnoprawnymi ustawa przewiduje również wzmocnienie ochrony uczestników obrotu gospodarczego przed czynami nieuczciwej konkurencji, którą mają zapewniać przepisy karne. Unormowania cywilne i karne, chociaż z założenia regulują tę samą materię, zawierają jednak nie tylko różne rozwiązania prawne, co byłoby zrozumiałe, uwzględniając odmienności wynikające z natury każdej z gałęzi prawa, lecz także określają – nie zawsze w jednolity sposób – znamiona tych czynów. Dotyczy to zarówno opisu czynów nieuczciwej konkurencji (na przykład ujawnienie tajemnicy przedsiębiorstwa czy niedozwolonego naśladownictwa produktów w porównaniu z odpowiadającymi im czynami karalnymi), jak i innych zagadnień, w tym w szczególności związanych z terminami przedawnienia czy formą zachowania, jaką mogą przybrać czyny nieuczciwej konkurencji – z jednej strony, oraz czyny karalne – z drugiej. Rozbieżności, jakie w tym względzie można odnotować między przepisami prawa cywilnego i karnego powołanej ustawy, stanowią asumpt do ich pogłębionej analizy. Wnioski wysunięte na tej podstawie winny zaś wyznaczać kierunek oczekiwanych zmian w przepisach, a w konsekwencji – wyeliminować wątpliwości utrudniające ich praktyczne stosowanie.Item GRANICE OCHRONY TAJEMNICY DZIENNIKARSKIEJ W PROCESIE KARNYM(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Koper, RadosławArtykuł stanowi próbę zakreślenia modelowych granic ochrony tajemnicy dziennikarskiej w relacji do postępowania karnego. Wprawdzie ogólny zakres tej ochrony, wyznaczony przepisami Prawa prasowego, oddziałuje także na proces karny, niemniej jednak musi w ramach tej procedury doznać pewnej modyfikacji, co jest konsekwencją rangi i znaczenia postępowania prowadzonego na podstawie przepisów Kodeksu postępowania karnego. W opracowaniu omówiono zatem wypadki, w których zachodzi potrzeba zwolnienia dziennikarza z obowiązku przestrzegania tajemnicy dziennikarskiej w związku z prowadzonym postępowaniem karnym. Dokonano oceny istniejących regulacji normatywnych, wskazano ich mankamenty, a w rezultacie zaproponowano uzupełnienie lub zmianę obowiązujących przepisów. Analizie poddano także bardzo niejednoznaczny i kontrowersyjny problem dotyczący faktycznego uchylenia tajemnicy dziennikarskiej. Całość rozważań ujętych w opracowaniu jest podporządkowana postulatowi kreowania takich rozwiązań, które są wynikiem właściwego rozstrzygnięcia kolizji zbiegających się dóbr i wartości.Item ROLA CULTURAL DEFENCE W WYMIARZE SPRAWIEDLIWOŚCI KARNEJ(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2012) Kleczkowska, AgataW związku ze zjawiskiem wielokulturowości coraz większe znaczenie zyskuje koncepcja cultural defence, czyli uwzględniania przez sąd kulturowych korzeni oskarżonego, które miały wpływ na popełnione przestępstwo. Debata, która toczy się nad takimi „kulturowymi argumentami” na sali sądowej, dotyka problemów zarówno dogmatycznych, jak i praktycznych. Sądy, rozpatrując sprawy, w których pojawia się cultural defence, muszą przede wszystkim rozstrzygnąć, czy oskarżony może w ogóle powołać się na taką motywację swoich czynów. W dalszej kolejności sąd powinien zdecydować, jak uwzględnić czynnik kulturowy: czy jako przyczynę niepoczytalności, błędu w zakresie nieświadomości czynu, błędu co do faktów i tak dalej. Pogodzenie stanu faktycznego sprawy i sprawiedliwej oceny czynu może w świetle obowiązującego prawa okazać się bardzo trudne. Ważne jest też, żeby nie pozwolić na korzystanie z cultural defence wbrew prawom kobiet. Skodyfikowanie przestępstw o podłożu kulturowym może okazać się niemożliwe do zrealizowania, dlatego to organy wymiaru sprawiedliwości powinny w toku stosowania prawa pamiętać o kulturowym tle przestępstw.