Przegląd Politologiczny, 2013, nr 4
Permanent URI for this collectionhttps://repozytorium.amu.edu.pl/handle/10593/10079
Browse
Recent Submissions
Item Problemy funkcjonowania public relations w Kazachstanie(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Bekbołatuły, ŻetpisbajInstytucja public relations pojawiła się w Kazachstanie w wyniku przyczyn obiektywnych takich jak rozwój społeczeństwa obywatelskiego i dążenie władzy do nawiązania dialogu z ludnością. Transformacja społeczno-polityczna kazachstańskiego społeczeństwa lat 90. XX w. to złożony zespół przyczyn i skutków, wspólnie kształtujących proces powstawania PR jako nowego systemu komunikacji. Analiza tego procesu, który rozpoczął się w Kazachstanie tak niedawno, jest bardzo ciekawa i ze wszech miar aktualna. Pojawienie się PR w Kazachstanie jako sfery profesjonalnej działalności stosowanej i naukowej było uwarunkowane przez obiektywne warunki rozwoju stosunków społecznych, instytucji społeczeństwa obywatelskiego, a także rynkowych mechanizmów społeczno-gospodarczych.Item Kluczowe aspekty dostosowywania ustawodawstwa Ukrainy w zakresie opodatkowania do standardów Unii Europejskiej(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Yemelyanov, Volodymyr; Kosenchuk, SerhiyDue to Ukrainian aspirations of accession to the European Union, a number of international treaties and agreements have been signed with the aim of converging Ukraine’s tax legislation with the norms and standards of the West European countries. In this context, the Agreement on Partnership and Cooperation between Ukraine and the European Communities and their Member States, is of particular importance. Under this treaty Ukraine committed itself to the convergence of its own existing and future legislation with that of the EU. This particular issue is under consideration of the text.Item Formation of State Policy of Ukraine towards European Integration(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Palagnyuk, YulianaThe peculiarities of the legal and institutional mechanisms of cooperation between Ukraine and the EU in the stage of the formation of the state of Ukraine’s Euro integration policy are analyzed in this paper. The conclusion is made about the nature of cooperation between Ukraine and the EU before the end of the period of formation of Ukraine’s state policy towards European integration.Item Partycypacja partii politycznych w kreowaniu władz samorządowych(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Nowak, TadeuszJednostki samorządu terytorialnego stanowią bardzo ważne struktury w tworzeniu i realizacji polityki regionalnej na szczeblu województwa, jak również polityki lokalnej na szczeblu powiatu i gminy. W selekcji kandydatów do samorządowych organów władzy, pierwszoplanową rolę odgrywają partie polityczne. Partyjne procedury tworzenia i zatwierdzania list wyborczych na radnych, a także sposób wyboru jednoosobowych organów samorządowych mają niebagatelne znaczenie dla jakości regionalnych i lokalnych elit władzy. Na charakter przywództwa politycznego występującego na szczeblu regionalnym lub lokalnym niewątpliwy wpływ wywierają powiązania personalne struktur partyjnych z władzami samorządowymi, jak również typ kultury politycznej dominującej w danej społeczności. Przedmiotem artykułu jest przedstawienie powyższych uwarunkowań związanych z wyłanianiem i funkcjonowaniem władz samorządowych.Item Mieszany system wyborczy w wersji „kombinacyjnej”, jako sposób wzmocnienia dużych partii politycznych na przykładzie Litwy(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Jarentowski, MarekNa Litwie, pomijając pierwsze tranzycyjne wybory, w wyborach do Sejmu od 1992 r. stosuje się mieszany system wyborczy w odmianie zwanej kombinacją lub superpozycją. Połowa mandatów obsadzana jest wedle formuły większości bezwzględnej, a druga połowa wedle formuły proporcjonalnej. Wyborca ma dwa głosy. W opracowaniu opisano też inne elementy systemu wyborczego i ich ewolucję. Głównym jednak pytaniem w badaniu było to czy wyniki wyborów w puli proporcjonalnej wprowadzają do parlamentu więcej partii, niż wyniki wyborów z puli większościowej. Okazuje się, że więcej partii i mniejsze partie dostają się do Sejmu właśnie dzięki formule większościowej. Przeczy to powszechnej tezie o tym, że formuła większościowa przyczynia się do zmniejszenia rozdrobnienia parlamentu i ułatwia utworzenie większościowego rządu. Ponadto, z obliczeń wynika, że druga tura, stosowana w puli większościowej, w 75% okręgów i tak potwierdza zwycięstwo kandydata, który zajął pierwsze miejsce w pierwszej turze.Item Żelazna Dziewczyna – Mutti-Madame Non: Angela Merkel, pierwsza dama światowej polityki(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Grzelak, Mirosław; Piontek, DorotaMimo ciągłego przełamywania barier obyczajowych i społecznych, udział kobiet w życiu publicznym, w tym także w polityce, jest ciągle marginalny. Mimo sukcesywnego wprowadzania w państwach europejskich regulacji, których celem jest zwiększenie liczby kobiet w polityce, niewiele z nich zajmuje eksponowane stanowiska liderek partii, szefowych rządów czy prezydentów. Przez wiele lat symbolem kobiecych rządów w Europie była premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher (1979–1990). Przebieg jej kariery politycznej jest przykładem stopniowego wspinania się po drabinie politycznego awansu prowadzącej do objęcia przywództwa w partii i państwie. Jedną z najważniejszych postaci współczesnej polityki europejskiej i światowej jest kanclerz Niemiec Angela Merkel. Droga jej kariery politycznej, jak na obecne standardy, jest wyjątkowo nietypowa. Jej wejście do polityki, jak i objęcie najważniejszego urzędu w państwie, jest przykładem nieprzewidywalności polityki z jednej strony, a drugiej potwierdzeniem zasady, że mając ściśle wyznaczony cel, dążąc do niego krok po kroku, można go osiągnąć niezależnie od istniejących ograniczeń. Celem artykułu jest przedstawienie drogi Angeli Merkel do najważniejszego urzędu w Niemczech i wyjątkowej pozycji w Europie oraz wskazanie tych wydarzeń, które świadczą o wyjątkowości tej drogi.Item Znaczenie tożsamości wizerunkowej partii i jej kandydatów w trakcie kampanii wyborczej(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Pienias, MichałWspółczesna polityka coraz większą uwagę przywiązuje do tożsamości wizerunkowej, jednocześnie zmniejszając rangę tożsamości ideologicznej. Dla partii i polityków ważniejszą od ciągłości tożsamości ideologicznej staje się elastyczność, zarówno w aspekcie wizerunkowym, jak i ideologicznym. Politycy unikają często podejmowania decyzji niepopularnych społecznie w obawie przed utratą poparcia, kreując jednocześnie swój wizerunek zgodnie z oczekiwaniami wyborców. Gloryfikowanie tożsamości wizerunkowej staje się tym samym celem samym w sobie, oderwanym często od tożsamości ideologicznej. Moim zdaniem te dwa rodzaje tożsamości wcale się nie wykluczają, jednak w dobie dominacji mediów szukających sensacji i społeczeństwa, które w znikomym stopniu interesuje się merytoryczną debatą w polityce, rządzący wybierają ten rodzaj tożsamości, który bardziej zaspokaja potrzeby środków masowego przekazu oraz ich odbiorców. Wzrost znaczenia wizerunku związany jest z bardziej ogólnymi zmianami społeczno-politycznymi, zwłaszcza z malejącą lojalnością partyjną, zmianą modelu partii politycznej (partia wyborcza ewoluuje w kierunku partii rynkowej), oraz ze zdominowaniem sfery publicznej przez media elektroniczne.Item Budżet partycypacyjny jako nowa forma współdecydowania o finansach lokalnych(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Rachwał, MarcinJednym z pomysłów na szersze włączenie obywateli (mieszkańców) wspólnot lokalnych w życie polityczne jest idea budżetu partycypacyjnego. Wskazane rozwiązanie to oddolny proces określania priorytetów budżetowych i wskazywania przez obywateli, które inwestycje i projekty należy realizować w ich miejscowości. Po raz pierwszy budżet partycypacyjny został wprowadzony w mieście Porto Alegre (Brazylia) w 1989 roku. Tak więc jest to nowy projekt, który dość szybko został rozpowszechniony w innych wspólnotach lokalnych, przede wszystkim Ameryki Łacińskiej i Europy. Budżet partycypacyjny pokazuje konkretne możliwości stworzenia przestrzeni decyzyjnej dla zwykłych obywateli, którzy okazują się zdolni do zarządzania zasobami publicznymi. Warto również zwrócić uwagę na fakt, iż omawiane rozwiązanie skłania do wspólnotowego myślenia o społeczeństwie, gdyż nie ogranicza się do ustalenia przez każdego obywatela własnych potrzeb, lecz zmusza uczestników do rozważenia swoich postulatów w kontekście propozycji innych mieszkańców.Item Legitymizacja władzy Unii Europejskiej – wybrane aspekty instytucjonalno-proceduralne(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Dubowski, Tomasz; Piekutowska, AgnieszkaUnia Europejska jako specyficzna organizacja międzynarodowa dysponuje szczególnie szerokim zakresem kompetencji zaś stanowione w jej ramach akty wiążące wywołują skutki prawne nie tylko względem państw członkowskich, lecz również wobec ich obywateli. Rozumiana w ten sposób „działalność władcza” UE ma zatem szeroki wymiar. Niniejsze opracowanie koncentruje się wokół zagadnień związanych z charakterem legitymizacji władzy UE w świetle aspektów proceduralno-instytucjonalnych. Kto, w wymiarze instytucjonalnym, piastuje władzę na szczeblu unijnym, jakie relacje zachodzą między „nosicielami” unijnej władzy i czy konstrukcja procesów decyzyjnych w UE wraz z zakresem partycypacji poszczególnych instytucji w tej materii może być postrzegana jako czynnik legitymizujący Unię „w kierunku” demokracji? Problemy te zostaną omówione przez pryzmat instytucjonalnych i proceduralnych aspektów podejmowania decyzji na szczeblu unijnym. Zaznaczone i zasygnalizowane zostaną wątki kluczowe w odniesieniu do kwestii: unijnej władzy, aktorów instytucjonalnych oraz procesów podejmowania decyzji w ramach Unii Europejskiej.Item Pojęcie supranarodowości w polu integracji europejskiej z perspektywy hermeneutyki Hansa-Georga Gadamera(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Szymczyński, Tomasz R.Zasadniczym celem niniejszego tekstu jest próba podkreślenia adekwatności zastosowania optyki hermeneutycznej autorstwa Hansa-Georga Gadamera w przestrzeni procesu integracji europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem możliwości, jakie przynosi ta perspektywa dla przybliżenia wielowymiarowej istoty pojęcia supranarodowość. Jednocześnie postulowana jest niniejszym teza, że pojęcie to stanowi o wyjątkowości europejskiego procesu integracyjnego i tym samym trudno o wyobrażenie sobie właściwego jego rozumienia bez pogłębionej nad nim refleksji. Z powyższych względów na początku uwaga poświęcona zostanie ujęciu europejskiego procesu integracyjnego z zakładającej uniwersalność perspektywy doświadczenia hermeneutycznego autorstwa H.-G. Gadamera. Następnie ukazana zostanie kwestia interpretacji koncepcji supranarodowości z punktu widzenia rozumu hermeneutycznego Gadamera, by na tej podstawie zaprezentować pojęcie supranarodowości w jego wielowymiarowym kształcie.Item Ochrona handlowa sektora rolno-spożywczego(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Skrzypczyńska, JoannaPrzez wiele lat handel artykułami rolno-spożywczymi był wyłączony z procesu liberalizacji handlu. Państwa wysoko rozwinięte stać na bardziej aktywną politykę wspierania własnych producentów i ich środki ochrony rynku są często bardziej skuteczne i skomplikowane niż stosowane przez państwa słabiej rozwinięte. Współczesne tendencje w sektorze rolnym odchodzą jednak od intensywnej polityki handlowej wpierającej eksport i chroniącej dostęp do własnego rynku, na rzecz instrumentów niewpływających negatywnie na handel międzynarodowy skupionych raczej na rozwoju obszarów wiejskich. Celem artykułu jest ukazanie przyczyn interwencjonizmu w handlu artykułami rolno-spożywczymi oraz charakterystyka środków stosowanych w polityce handlowej w tym przede wszystkim: ceł, kontyngentów, licencji importowych, subsydiów eksportowych oraz norm technicznych i sanitarnych. Przedmiotem artykułu jest także przedstawienie zagadnienia interwencjonizmu rolnego na przykładzie środków stosowanych przede wszystkim w polityce handlowej Unii Europejskiej.Item Samorząd wojewódzki w Polsce jako podmiot polityki rozwoju regionalnego(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Kmieciak, RobertJednym z największych osiągnięć procesu transformacji społeczno-politycznej w Polsce jest szeroka decentralizacja sfery władztwa publicznego. Obowiązująca obecnie ustawa o samorządzie gminnym doprowadziła do restytucji zjawiska władzy lokalnej w Polsce, a zarazem stanowiła pierwszy krok do dalszych reform samorządowych zwieńczonych ustanowieniem samorządu powiatowego i wojewódzkiego. Z dniem 1 stycznia 1999 r. wprowadzono zasadniczy trójstopniowy podział terytorialny państwa, którego jednostkami stały się gminy, powiaty i szczególnie nas interesujące województwa. Reforma samorządowa obejmując swoim zasięgiem województwa spowodowała, że nastąpiła istotna zmiana jakościowa, bowiem województwa – regiony uzyskały podmiotowość co usytuowało je na płaszczyźnie partnerskich relacji w stosunku do władz centralnych. Piętnaście lat funkcjonowania samorządu regionalnego w Polsce skłania do refleksji dotyczącej efektywności podjętych wówczas działań i kierunków dalszego rozwoju samorządu na poziomie województwa. Jest to niezwykle istotne, bowiem w demokratycznym, zdecentralizowanym państwie to właśnie samorządowy region odgrywa coraz większą rolę w promowaniu, stymulowaniu i finansowaniu ze środków publicznych inicjatyw służących rozwojowi społeczno-gospodarczemu. Od sprawnej realizacji tych zadań, a także zmiany zasad generowania przychodów budżetowych samorządu, zależy w głównej mierze przyszłe funkcjonowanie województw i to czy będą one mieć wystarczające środki na realizację programów rozwoju regionalnego.Item Kwestia niemiecka na łamach tygodnika „Rzeczywistość”(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Barabasz, AdamZasadniczym celem artykułu jest przedstawienie poglądów publicystów tygodnika społeczno-politycznego „Rzeczywistość” (m.in., Huberta Kozłowskiego, Wacława Piątkowskiego, Jerzego Pardusa, Jana Norskiego, Jana Rusinowicza) na temat wzbudzający wiele kontrowersji w czasach PRL-u tzw. „kwestia niemiecka”. W latach 1981–1989 publicyści tygodnika społeczno-politycznego „Rzeczywistość” przestrzegali przed zagrożeniem niemieckim objawiającym się ich zdaniem w różnych odsłonach. Ich artykuły miały na celu wywołanie określonego rezonansu wśród społeczeństwa, które miało solidaryzować się z partią w obronie powojennego status quo, negowaniu tezy o istnieniu na terytorium PRL mniejszości niemieckiej oraz upatrywaniu zagrożenia w rosnącej w siłę armii RFN, czy też działaniach ziomkowskich odwetowców.Item Perspectives of the Swiss policy towards the European Union(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Tomczyk, MichałRelations between Switzerland and the European Union might be perceived as interesting, and at the same time an unprecedented example of the new, flexible integration. Despite more than a decade of fruitful cooperation, many of its aspects remains controversial. The problem of autonomous adaptation, lack of ability to influence decision-making processes within the Community, the opening of the labor market for new EU member states or other institutional aspects of the implementation of the agreements. These are just a part of the problems, which could be mentioned here. So the basic question remains – what will happen next? Has this an unprecedented example of a new form of integration reached its limits? What could be the prospects for the future cooperation? This article attempts to find answers to these questions. Several scenarios are taking under consideration, based on an analysis of current conditions and experiences, as well as on evaluation of the current political strategy of the government. That is: continuation of the bilateral relations, the accession to the European Union or the conclusion of a framework or association agreement. Those scenarios are being analysed in order to find the most probably solution for the future relations between European Union and Switzerland.Item W kierunku modyfikacji współczesnego systemu handlu międzynarodowego(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Puślecki, Zdzisław W.Celem głównym opracowania było przedstawienie konieczności doskonalenia systemu i reform handlu międzynarodowego. Celami szczegółowymi natomiast było ukazanie możliwości powstania nowego modelu funkcjonowania WTO, ograniczania neoprotekcjonizmu rolnego UE, konieczności zmian systemu płatności bezpośrednich wynikających ze zobowiązań Wspólnej Polityki Rolnej UE wobec WTO, zagadnień bezpieczeństwa żywnościowego, doskonalenia łańcucha dostaw żywności oraz wzrostu znaczenia porozumień bilateralnych i rozwiązań normatywnych, wzrostu roli i znaczenia grupy G-20 jako ważnej i wpływowej instytucji globalnej, a także konieczności zwiększania integralności i przejrzystości instrumentów pochodnych na rynkach towarowych. Podłożem niepowodzeń Rundy Doha WTO, było zdecydowane stanowisko krajów rozwijających się dotyczące zmniejszenia subsydiowania rolnictwa przez państwa wysoko rozwinięte oraz różnice zdań między USA i UE w kwestii poziomu ograniczenia subsydiów rolnych. W perspektywie funkcjonowania WTO istotna jest potrzeba osłabienia neoprotekcjonizmu rolnego Unii Europejskiej i dalsze dostosowywanie mechanizmów tej polityki do nowych uwarunkowań rozwoju gospodarki światowej i reguł WTO. Szczególnym wyzwaniem jest również zapewnienie globalnego bezpieczeństwa żywności. UE powinna przyczynić się do poprawy funkcjonowania rynku żywności na poziomie światowym, regionalnym i globalnym, zapewniając także większą przejrzystość rynkową. We współczesnym wielobiegunowym świecie, coraz większego znaczenia nabierają porozumienia i więzi regionalne, a po fiasku Rundy Doha także bilateralne. Ponadto, co jest istotne z punktu widzenia teoretycznego, szczególnie w przypadku państw rozwijających się, osłabieniu ulegają uzasadnienia względów praktycznych, a zwiększa się znaczenie rozwiązań normatywnych. W przyszłości, w wyniku niezbędnych reform, WTO powinna nadal stymulować liberalizację handlu międzynarodowego, a także, bardziej niż dotychczas, wspierać rozwój państw rozwijających się, głównie poprzez aid for trade. W kwestiach finansowych i handlu międzynarodowego wyraźnie wzrosła rola i znaczenie grupy G-20. Zarówno WTO, jak i grupa G-20 powinny wspólnie podejmować i koordynować wysiłki na rzecz zasad promujących otwarty handel międzynarodowy, rozszerzający dostęp do rynku światowego państw rozwijających się. Poprzez wspieranie otwartych zasad handlowych w systemie globalnym wzmacniać się będzie równocześnie legitymizacja funkcjonowania grupy G-20.Item Drogi poszukiwania tożsamości „nauki o polityce”(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Blok, ZbigniewAutor rozpoczyna analizę od istoty tożsamości po to, aby dojść do kategorii tożsamości dyscypliny naukowej. Punktem wyjściowym jest wybór takiej typologii tożsamości dyscypliny, która wydziela: tożsamość przedmiotową, tożsamość metodologiczną, tożsamość wynikającą z historii rozwoju dyscypliny. Główną uwagę koncentruje autor na analizie tożsamości przedmiotowej, natomiast bardziej skrótowo przedstawia tożsamość metodologiczną i tożsamość wynikającą z historii rozwoju nauki o polityce. W konkluzji autor dochodzi do wniosku, iż przedmiot badań w naukach społecznych ma w dużym stopniu charakter polimorficzny wyrażający się wielowymiarowością, wieloaspektowością i wielopoziomowością analizy. Mimo tego autor nie rezygnuje z dalszych rozważań o przedmiocie nauki o polityce z tego względu, że w warunkach powstającego społeczeństwa informacyjnego pewna jej delimitacja staje się wymogiem organizacyjnym i dydaktycznym. Charakterystykę badań nad polem polityki autor rozpoczyna od przedstawienia trzech stanowisk albo inaczej trzech założeń. A mianowicie, że: istnieje możliwość wyodrębnienia jednorodnej klasy zjawisk i procesów politycznych; przedmiot politologii nie jest „bytem”, który da się wyodrębnić; o tożsamości przedmiotowej politologii decydują inne czynniki, na przykład relacje bądź atrybuty. Obiektywne trudności w zdefiniowaniu tożsamości przedmiotowej i metodologicznej kierują autora na trop poszukiwania istoty i definicji „polityczności”. W części końcowej artykułu autor dokonuje krótkiej prezentacji koncepcji: C. Schmitta, Ch. Mouffe, U. Becka, A. Giddensa, a na koniec przedstawia własną ideę „polityczności”.Item Płynna demokracja(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Piechocki, MarcinRozwój nowych technik komunikowania umożliwia polityczną partycypację wszystkim obywatelom, którzy wyrażają taką chęć. Rozmaite pomysły wykorzystujące nowe media sprzyjają rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego i demokracji deliberatywnej. Przełamanie monopolu mediów tradycyjnych czy mainstreamowych pozwala ujawnić alternatywne dyskursy, którym dotychczas odmawiano miejsca w środkach przekazu. Pozwala to również ujawnić się grupom, które mogą wreszcie uczestniczyć w debacie publicznej. Ponieważ uczestnictwo w debacie warunkowane jest interaktywności ą, Internet i rozmaite platformy służące debacie i podejmowaniu decyzji są coraz szerzej stosowane przez przedsiębiorstwa, ale również instytucje państwowe. Płynna demokracja jest pomysłem na połączenie demokracji bezpośredniej z przedstawicielską. Dzięki aplikacjom umożliwiającym obywatelom inicjowanie, śledzenie i udział w debacie osiągnąć można maksymalne zaangażowanie obywateli w sprawy publiczne. Stąd płynna demokracja jest szansą na urzeczywistnienie idei faktycznego udziału każdego obywatela w procesach decyzyjnych, czego brak wskazywany jest teraz często przez zniechęconych do wyborów, zwłaszcza młodych ludzi. Nie podważają oni przecież idei demokracji, a jedynie jej obecną formę i kondycję.Item Media. Między misją a rzecznictwem interesów(Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, 2013) Janowski, Karol B.Prasa nie kryje ambicji zajmowania znaczącej pozycji w polityce, kreując się na IV władzę. Jest to roszczenie, któremu służą zabiegi o charakterze socjotechnicznym, marketingowym, PR-owskim. Mają na celu szczególne wyeksponowanie pozycji mediów w przestrzeni społecznej. Prasa nie waha się przed wkraczaniem na obszar, który jest domeną grup interesu. „Rzeczypospolita” i „Gazeta Wyborcza” podjęły różnorodne przedsięwzięcia, by chronić swą (wydawcy) pozycję na rynku, w czym posługiwały się narzędziami typowymi dla rzecznictwa interesów. W zależności od rozwoju sytuacji, stosowały perswazję, wykorzystywały relacje towarzyskie, starały się wywrzeć wpływ na proces decyzyjny, ponadto dla wzmocnienia presji tworzyły koalicje. Do realizacji swych partykularnych interesów angażowały opinię i instytucje międzynarodowe, ukazując intencje i działania władz państwowych w negatywnym, odbiegającym od rzeczywistości świetle. Nie stroniły od manipulacji, gróźb i szantażu, przechodząc wreszcie do jawnej konfrontacji. Ta strona funkcjonowania mediów jest zwykle niedostrzegana. Badacze koncentrują się głównie na kulturowych funkcjach prasy, a także roli aktora politycznego lokowanego w IV władzy. Poddane analizie przypadki są próbą wypełnienia luki w literaturze naukowej.