Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 2013, nr 1
Permanent URI for this collection
Browse
Recent Submissions
Item NEKROLOGI RPEiS 75, 2013, z. 1(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Olejniczak, Adam;; Panowicz-Lipska, Janina;; Szwarc, Andrzej J.Profesor dr, dr h.c. Zbigniew Radwański (1924-2012) (Adam Ol e j n i c z a k, Janina P a n o w i c z - L i p s k a), s. 311-317; Prof. dr hab. Aleksander Tobis (1932-2012) (Andrzej J. S z w a r c), s. 317-319Item SPRAWOZDANIA I INFORMACJE RPEiS 75, 2013, z. 1(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Sokołowski, Marcin; Piątek, WojciechUroczystość wręczenia księgi pamiątkowej Profesorowi Marianowi Kępińskiemu (Marcin S o k o ł o w s k i), s. 305-307; „Aktualne problemy postępowania egzekucyjnego w administracji”. Międzynarodowa Konferencja Naukowa (Wojciech P i ą t e k), s. 307-310Item PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA RPEiS 75, 2013, z. 1(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Dworek, Jagoda;; Kańduła, Sławomira;; Duliniec, Aleksandra;; Flejterski, StanisławAdam Czerniak, Tomasz Dołęgowski, Jacenty Siewierski, Religie światowe wobec współczesnych wyzwań gospodarczych, Warszawa 2011 (rec. Jagoda D w o r e k), s. 295-297; Maria Jastrzębska, Finanse jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2012 (rec. Sławomira K a ń d u ł a), s. 297-299; Katarzyna Perez, Efektywność funduszy inwestycyjnych. Podejście techniczne i fundamentalne, Warszawa 2012 (rec. Aleksandra D u l i n i e c), s. 299-301; Tomasz Sobczak, Ekonomiści czytani, ale nie słuchani. Działalność organów doradczych przy Radzie Ministrów w Polsce w latach 1957-2006, Warszawa 2012 (rec. Stanisław F l e j t e r s k i), s. 301-303Item Kryminalizacja w imię dobra wspólnego. Kilka uwag na marginesie książki Marka Piechowiaka "Dobro wspólne jako fundament polskiego porządku konstytucyjnego"(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Szczucki, KrzysztofItem Próba przeglądu uzasadnień restytucji dóbr kultury(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Tokarczyk, Roman A.Item PRACA EMOCJONALNA W ZAWODZIE SĘDZIEGO(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Chajbos, KatarzynaOpisywany przez Evę Illouz kapitalizm emocjonalny, jakkolwiek najlepiej widoczny i najbardziej intuicyjnie rozumiany jest w związku z korporacjami i sferą usług, ma duże znaczenie także w sektorze publicznym. Zawód sędziego, będący przedmiotem badań, przedstawiony został jako przykład zawodu o dużym obciążeniu emocjonalnym, które wiąże się zarówno z wykonywaniem profesjonalnych obowiązków, jak i próbami pogodzenia życia prywatnego (rodzinnego) z narzuconymi przez ustawy normami zachowania.Item MIGRANICI POMIĘDZY DWIEMA KULTURAMI I POMIĘDZY DWIEMA STRATEGIAMI ADAPTACYJNYMI(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Suchocka, RenataW opracowaniu przedstawiono czynniki prowadzące do strategii adaptacyjnych, które mogą być ulokowane w kontinuum pomiędzy izolacją (enklawy etniczne) i asymilacją migrantów w krajach goszczących. Strategie adaptacyjne migrantów i ich integracja w krajach przyjmujących zależą od: typu migracji, źródeł migracji, rodzajów migracji (rodzinna, grupowa, indywidualna), kategorii osób migrujących (studenci, pracownicy), kwalifikacji migrantów, czasu trwania migracji (krótko- i długoterminowa) itp. Strategie zależą również od skutecznej ochrony praw człowieka w krajach przyjmujących, polityki społecznej i praktyki obywatelskiej. Analizując i porównując adaptacyjne strategie wykorzystywane przez różnego rodzaju imigrantów w różnych krajach przyjmujących oraz łącząc ich wybory z rzeczywistą polityką społeczną określającą możliwy zakres integracji społeczno-kulturowej, można wskazać obiektywne i subiektywne czynniki wpływające na satysfakcjonujący model społecznej lub społeczno-kulturowej integracji.Item TEORIA EWOLUCJI KULTUROWEJ I SPOŁECZNEJ WALTERA GARRISONA RUNCIMANA(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Kaczmarek, Kamil M.Ostatnia praca Waltera Garrisona Runcimana The Theory of Cultural and Social Selection stanowi nową próbę zbudowania socjologicznej teorii ewolucji na podstawie neodarwinizmu oraz znacznie wychodzi poza dotychczasowe propozycje: torii podwójnego dziedziczenia oraz memetyki. Jednakże selekcjonizm ¬– paradygmat, który w niej rozwija, ze względu na zastosowanie uproszczonej biologii ewolucyjnej wymaga zredukowania społeczeństwa do prostej populacji jednostek dziedzicznego doboru i podobnej redukcji kultury. Runciman nie połączył przekonująco neodarwinowskiego populacyjnego podejścia ze swoim własnym systemem socjologicznym. Jednym z głównych powodów jego niepowodzenia jest, moim zdaniem, radykalne zerwanie z klasyczną tradycją socjologii.Item WPŁYW CZYNNIKÓW PRAWNO-PODATKOWYCH NA FUNKCJONOWANIE FUNDUSZY TYPU REITS W KRAJACH EUROPEJSKICH(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Trzebiński, Artur A.Real Estate Investment Trusts (REITs) są funduszami inwestycyjnymi, które umożliwiają transfer kapitałów pomiędzy rynkami finansowym i nieruchomości. Ich podstawową cechą jest korzystanie z przywilejów podatkowych, które polegają na braku lub znaczącym obniżeniu podatków od osób prawnych. Celem artykułu jest analiza wpływu czynników prawno-podatkowych na funkcjonowanie REITs w krajach europejskich. W pierwszej części artykułu przedstawiono historie powstania REITs i zasad funkcjonowania funduszy tego typu w krajach europejskich. To pozwoliło z kolei na stworzenie dwóch schematów funkcjonowania REITs, które określone zostały jako modele amerykański i europejski. Podstawowa różnica między tymi modelami związana jest z poziomem restrykcji zawartych w krajowych regulacjach prawnych. Europejskie przepisy legislacyjne mają na celu ochronę interesów i środków inwestorów. To powoduje, że fundusze REITs nie mogą swobodnie kształtować swoich strategii inwestycyjnych i w pełni wykorzystywać potencjału lokalnych i regionalnych rynków nieruchomości.Item ZAGRANICZNE DEZINWESTYCJE BEZPOŚREDNIE – UJĘCIE TEORETYCZNE(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Nowara, WandaCelem artykułu jest dokonanie przeglądu teorii, w których odniesiono się do problemu dezinwestycji. Punkt wyjścia stanowi paradygmat eklektyczny Dunninga. Rzeczywiście wydaje się, że pewne „odwrócenie” paradygmatu daje dobre podstawy do interpretacji dezinwestycji. Jest ona wynikiem oddziaływania jednego z czterech czynników: dostosowania do równowagi, uniknięcia ryzyka, rewizji preferencji inwestorów oraz naprawy błędu. Dostosowanie do równowagi opisuje dezinwestycje jako reakcję na dokonane zmiany w otoczeniu. Następnie omówiono teorie internalizacji, lokalizacji i nowej geografii ekonomicznej. W kolejnej części przedstawiono teorie przedsiębiorstwa oraz koncepcje zarządzania, w których można odnaleźć determinanty dezinwestycji. Należą do nich: teorie alternatywne, finansów przedsiębiorstwa, opcje rzeczywiste, przewaga konkurencyjna i kluczowe kompetencje, strategiczna odnowa organizacji oraz outsourcing.Item POLITYKA PODATKOWA A KONKURENCYJNOŚĆ GOSPODARKI POLSKI, CZECH, SŁOWACJI I WĘGIER W LATACH 2000-2011(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Gradowska, ElżbietaCelem artykułu jest porównanie i ocena rozwiązań wprowadzanych w zakresie podatków w latach 2000-2011 w Polsce, Czechach, Słowacji i Węgrzech oraz próba ustalenia, jakie czynniki były źródłem reform podatkowych. W artykule przedstawiono zmiany w podatkach pośrednich i bezpośrednich oraz omówiono strukturę dochodów podatkowych. W ostatniej części omówiono wpływ reform podatkowych na konkurencyjność państw.Item Produkcja w spadkowej fazie cyklu koniunkturalnego w Polsce(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Jędruchniewicz, AndrzejOpracowanie ma charakter teoretyczno-empiryczny. Jego głównym celem jest weryfikacja dwóch zasadniczych dla austriackiej teorii cyklu koniunkturalnego hipotez. Pierwsza hipoteza mówi, że restrykcyjna polityka pieniężna powoduje skracanie struktury produkcji, druga ¬– że podwyżki stóp prowadzą do względnych różnic w spadku produkcji branż wytwarzających dobra w różnych odległościach od konsumenta. Przeprowadzona w opracowaniu analiza, oparta na przyjętych wskaźnikach, pozwala pozytywnie zweryfikować obie hipotezy. Podwyżki stóp procentowych dokonane przez Narodowy Bank Polski prowadziły do powstawania spadkowych faz cyklu. W tym okresie w polskiej gospodarce zmniejszał się czas produkcji dóbr finalnych oraz występowały względne różnice w spadkach produkcji w branżach oddalonych w różnym stopniu od ostatecznego odbiorcy.Item O ZAPOBIEGANIU KRYZYSOM W STREFIE EURO(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Balcerowicz, LeszekArtykuł koncentruje się na zapobieganiu kryzysom w strefie euro. Zaczynam jednak od zarządzania obecnym kryzysem, koncentrując się na jego głównych słabościach i potencjalnych kolizjach z działaniami zapobiegającymi kryzysom. Następnie rozróżniam dwa rodzaje kryzysów: finansowo-fiskalny i fiskalno-finansowy, oraz omawiam ich bezpośrednie i główne przyczyny. Opierając się na tej analizie, pokazuję, w jakim stopniu podjęte dotychczas działania usunęły źródła obydwu typów kryzysu.Item SPORY W LITERATURZE NIEMIECKIEJ O NIEZGODNE Z PRAWDĄ ZEZNANIA OSKARŻONEGO O POPEŁNIENIE PRZESTĘPSTWA(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Byczyk, MarcinAutor stara się przedstawić ewolucję debaty na temat prawa oskarżonego do kłamstwa w doktrynie niemieckiej. Punktem wyjścia rozważań autora jest stwierdzenie, że problem ten nie został rozstrzygnięty w trakcie prac kodyfikacyjnych w XIX w. Dało to asumpt do szerszej debaty prawników niemieckich. Wykształciły się zasadniczo trzy główne stanowiska. Wedle pierwszego z nich oskarżony w procesie karnym powinien być zobligowany do wyjaśniania zgodnie z prawdą. Pogląd przeciwstawny przyznawał mu w tej materii pełną swobodę, ograniczoną jedynie prawami osób trzecich. Dopiero niedawno pojawiła się koncepcja (R. Torka), że w pewnych okolicznościach, a więc wtedy, gdy naruszenie praw innych osób ma być warunkiem sine qua non uniknięcia odpowiedzialności karnej, przyjąć należy tak zwany kontratyp prawa do kłamstwa. Argumenty podnoszone przez jurystów niemieckich mogą również wzbogacić debatę na ten temat prowadzoną w Polsce.Item PODATEK OD WYDOBYCIA NIEKTÓRYCH KOPALIN – NOWA JAKOŚĆ W POLSKIM PRAWIE PODATKOWYM(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Duda, MichalinaUstawa o podatku od wydobycia niektórych kopalin weszła w życie 18 kwietnia 2012 r.; na jej mocy do polskiego systemu prawnego wprowadzona została nowa danina publiczna – w myśl przyjętych założeń stanowić ma formę renty surowcowej. Podatek od wydobycia niektórych kopalin obejmuje wydobycie dwóch metali: miedzi i srebra. Należy do grupy danin nakładanych od wielkości urobku (wydobycia) i w całości stanowić ma dochód budżetu państwa. Zdaniem projektodawców powinien pozwolić na uchwycenie nadzwyczajnych zysków podmiotów wydobywających wskazane metale, jednakże w ocenie doktryny prawa podatkowego i ekspertów z zakresu gospodarki tymi surowcami konstrukcja przedmiotowej daniny budzi liczne wątpliwości. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie elementów technicznych podatku od wydobycia niektórych kopalin oraz kontrowersji, jakie wiążą się z wprowadzeniem tej daniny. W opracowaniu omówiono zakres podmiotowy i przedmiotowy podatku, obowiązki podatników, a także normatywną konstrukcję stawek i skal podatkowych.Item CZESŁAWA ZNAMIEROWSKIEGO KONCEPCJA WŁADZY JAKO ŁĄCZNEGO STANOWIENIA NORM(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Dybowski, MaciejCelem artykułu jest wyjaśnienie związku między stanowieniem norm a władzą w świetle koncepcji stanowienia łącznego. Stanowienie łączne w ujęciu Czesława Znamierowskiego skutkuje powstaniem nieindywidualnych norm generalnego zakazu. Zaproponowane zostaną trzy interpretacje tego, czym są takie normy. Interpretacje te posłużą uwypukleniu właściwości stanowienia łącznego oraz wyjaśnią, dlaczego stanowienie łączne ułatwia zrozumienie władzy. Na zakończenie przedstawione zostanie ujęcie władzy jako stosunku między partnerami stanowienia łącznego z krótką refleksją na temat jego przydatności.Item OCHRONA UPRAWNIONEGO Z TYTUŁU PRAWA PIERWOKUPU PRZED POZORNYMI OŚWIADCZENIAMI WOLI(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Mularski, Krzysztof;; Olejniczak, AdamPrawo pierwokupu (art. 596 i n. k.c.) kreuje po stronie zobowiązanego obowiązek sprzedaży rzeczy osobie trzeciej pod warunkiem, że uprawniony ze swego prawa nie skorzysta. Uprawniony z prawa pierwokupu ma zaś możliwość złożenia oświadczenia, że ze swego prawa korzysta. W wyniku złożenia oświadczenia o skorzystaniu z prawa pierwokupu dochodzi do zawarcia umowy między zobowiązanym a uprawnionym na warunkach co do zasady takich, jak te określone w umowie między zobowiązanym a osobą trzecią. Zobowiązany i osoba trzecia mogą na różne sposoby próbować pozbawić uprawnionego jego prawa albo możliwości skorzystania z niego. Jednym z nich jest zawieranie umów pozornych przez zobowiązanego z osobą trzecią. Celem artykułu była próba ustalenia, jakie środki prawne do ochrony przed takimi umowami przysługują uprawnionemu. Szczególne środki przewidziane w Kodeksie cywilnym do ochrony uprawnionego z tytułu prawa pierwokupu okazują się zawodne w wypadku zawarcia pozornej umowy przez zobowiązanego z osobą trzecią. Uzyskanie odszkodowania na podstawie art. 599 § 1 k.c. wymagałoby przeprowadzenia niezwykle trudnego dowodu pozorności, a instrument określony w art. 600 § 1 zd. 2 k.c. w ogóle nie znajduje zastosowania. Bardzo ograniczone są też możliwości korzystania z domniemań faktycznych dla udowodnienia złej wiary zobowiązanego i osoby trzeciej. Nietypowe postępowanie stron (np. zastrzeżenie rażąco nieekwiwalentnej ceny) tylko wtedy może stanowić przesłankę takiego domniemania, gdy strony nie mogą podać żadnego racjonalnego powodu swego postępowania.Item OBOWIĄZEK PRACY NA CELE SPOŁECZNE JAKO ELEMENT KARY KRYMINALNEJ(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Hryniewicz, ElżbietaPrzedmiotem analizy jest obowiązek wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne jako element kary ograniczenia wolności w polskim prawie karnym. Artykuł obrazuje, jaką funkcję miał i ma obowiązek pracy na gruncie polskich kodeksów karnych z 1932 r., 1969 r. i z 1997 r. Wskazywany jest przykład Kodeksu karnego Federacji Rosyjskiej, w której obowiązek pracy i ograniczenie wolności stanowią osobne rodzaje sankcji. W dalszej części artykułu autorka stara się ustalić, czy obowiązek wykonywania pracy na cele społeczne może być traktowany jako dolegliwość cechująca karę kryminalną. W końcowej części artykułu bada niedobrowolny charakter takiej pracy z punktu widzenia zgodności tej regulacji z umowami międzynarodowymi, których sygnatariuszem jest Rzeczpospolita Polska, a które zabraniają pracy przymusowej lub obowiązkowej.Item DODATKOWE UMOWY STRON W STOSUNKU PRACY W ŚWIETLE ZASADY UPRZYWILEJOWANIA PRACOWNIKA(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Rylski, MikołajPodjęta w artykule tematyka dotyczy kontrowersyjnego zagadnienia dopuszczalności oceny w świetle zasady uprzywilejowania pracownika postanowień dodatkowych umów zawieranych przez strony stosunku pracy, niebędących podstawą jego nawiązania. Celem pracy jest w szczególności wykazanie, że zasada uprzywilejowania pracownika, wbrew literalnemu brzmieniu przepisu art. 18 Kodeksu pracy, powinna być rozumiana szerzej: jako chroniąca całokształt treści stosunku pracy, którą formują również porozumienia dodatkowe. Za takim stanowiskiem przemawiają zasadniczo trzy argumenty. Po pierwsze, istota zasady uprzywilejowania pracownika jako normy ogólnej i podstawowej dla całego systemu prawa pracy, a także jej umiejscowienie w systematyce Kodeksu pracy. Po drugie, przejaw mechanizmów charakterystycznych dla tej zasady również w innych niż art. 18 Kodeksu pracy regulacjach prawa pracy, a w szczególności w samym charakterze dominujących w prawie pracy norm semiimperatywnych. Po trzecie wreszcie, wskazuje na to również wynik pełnego procesu wykładni przepisu art. 18 Kodeksu pracy uwzględniający w szczególności dyrektywy funkcjonalne i celowościowe.Item GRANICE SWOBODY KSZTAŁTOWANIA TREŚCI UKŁADU ZBIOROWEGO A DOPUSZCZALNOŚĆ UZGODNIENIA PRZEZ STRONY DALSZEGO OBOWIĄZYWANIA UKŁADU PO JEGO ROZWIĄZANIU(Wydział Prawa i Administracji UAM, 2013) Korytowska, AnnaPublikacja podejmuje problem wprowadzenia do treści układu przez jego strony postanowienia o treści lub skutkach analogicznych do przepisu art. 2417 § 4 Kodeksu pracy, uchylonego na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 18 listopada 2002 r. Pomimo orzeczenia o niezgodności przepisu art. 2417 § 4 Kodeksu pracy z Konstytucją RP i derogacji przepisu z systemu prawa z dniem 27 listopada 2002 r., w świetle najnowszego orzecznictwa Sądu Najwyższego nasuwa się wątpliwość, czy można uznać za dopuszczalne ustalenie przez strony układu, w ramach swobody kształtowania treści układu zbiorowego pracy, o dalszym obowiązywaniu układu nawet po jego rozwiązaniu, do czasu ustalenia nowego.